Postępowanie z osobami z kontaktu
Osoby (w tym opiekunowie i pracownicy medyczni), które były narażone na kontakt z pacjentami z podejrzeniem COVID-19, określa się mianem osób z kontaktu. Zaleca się monitorowanie stanu zdrowia osób z kontaktu przez 14 dni od ostatniego dnia możliwej styczności z osobą z podejrzeniem COVID-19.
Osobą z kontaktu jest każdy, kto w ciągu 2 dni przed wystąpieniem objawów u chorego na
COVID-19 i 14 dni po po wystąpieniu u niego objawów:5
1) miał z nim bezpośredni kontakt, czyli przebywał w odległości ≤1 m od niego przez >15 minut
2) opiekował się nim bezpośrednio bez odpowiednich
środków ochrony indywidualnej
3) przebywał w jego bliskim otoczeniu (np. w tym
samym pomieszczeniu w miejscu pracy, w klasie, w domu lub na spotkaniu), bez względu
na czas ekspozycji
4) podróżował tym samym środkiem transportu
(w odległości ≤1 m) co osoba z COVID-19
5) był w inny sposób narażony na kontakt z chorym
na COVID-19, w rozumieniu miejscowych
wytycznych oceny ryzyka.
Opiekunowie powinni ustalić sposób kontaktu z placówką ochrony zdrowia w okresie obserwacji. Dodatkowo pracownicy medyczni powinni regularnie telefonicznie sprawdzać stan zdrowia osób z kontaktu, a jeżeli to możliwe, odwiedzać je codziennie osobiście i w razie potrzeby wykonać niezbędne badania diagnostyczne.
Osoby z kontaktu powinny zostać odpowiednio wcześnie pouczone przez placówkę ochrony zdrowia o tym, kiedy i gdzie powinny szukać pomocy w razie zachorowania, z jakiego transportu skorzystać, kiedy udać się do wskazanej placówki i z którego wejścia skorzystać, a także jakie działania z zakresu profilaktyki i kontroli zakażeń podjąć.
W przypadku wystąpienia objawów wskazujących
na COVID-19 u osoby z kontaktu należy:
1) powiadomić placówkę ochrony zdrowia, że przybędzie
do niej osoba z objawami wskazującymi
na COVID-19
2) zaopatrzyć taką osobę w maseczkę medyczną
na czas transportu
3) jeżeli to możliwe, zrezygnować z transportu
publicznego. Można wezwać karetkę lub przewieźć
osobę z objawami choroby transportem
własnym, przy czym wszystkie okna pojazdu
powinny być w miarę możliwości otwarte
4) poinstruować taką osobę o zasadach higieny
układu oddechowego i higieny rąk. Podczas
transportu i na terenie szpitala powinna ona
siedzieć lub stać jak najdalej od innych osób
(≥1 m).
5) wszystkie powierzchnie zanieczyszczone podczas
transportu wydzielinami z dróg oddechowych
lub płynami ustrojowymi należy wymyć
wodą z mydłem lub detergentem, a następnie
zdezynfekować domowym środkiem w postaci
wybielacza w stężeniu 0,5%.
Przypisy
a Do objawów COVID-19 o łagodnym przebiegu należą
objawy niepowikłanego wirusowego zakażenia górnych
dróg oddechowych, takie jak gorączka, zmęczenie,
kaszel (z odkrztuszaniem plwociny lub bez), brak
łaknienia, osłabienie, ból mięśni, ból gardła, duszność,
obrzęk błony śluzowej nosa, ból głowy. Rzadko
występują biegunka, nudności i wymioty.
b Przykładowa lista kontrolna dotycząca warunków
mieszkaniowych znajduje się w Załączniku C do dokumentu
WHO „Infection prevention and control of epidemic- and pandemic-prone acute respiratory infections
in health care”.2
c W przypadku kobiet karmiących piersią dopuszcza się
odstępstwo od opisanej zasady. Mając na względzie
korzyści płynące z karmienia piersią oraz nieistotną
rolę mleka ludzkiego w przenoszeniu innych wirusów
atakujących drogi oddechowe, uznaje się, że matka
może kontynuować karmienie piersią. Przebywając w pobliżu dziecka, powinna nosić maseczkę medyczną, a przed kontaktem i po kontakcie z dzieckiem
umyć lub zdezynfekować ręce; ponadto ma obowiązek
przestrzegania pozostałych zasad higieny opisanych w dokumencie.
d Maseczki medyczne to maseczki chirurgiczne lub zabiegowe,
płaskie lub plisowane (mogą być wypukłe, w kształcie miseczki), z troczkami wiązanymi z tyłu
głowy.
e Lokalne służby sanitarne powinny podjąć działania
mające na celu zapewnienie utylizacji odpadów w przeznaczonym do tego miejscu, nie na nienadzorowanym
wysypisku.
Podziękowania
Pierwotna wersja wytycznych dotyczących prewencji i kontroli zakażeń
MERS-CoV,1 na których podstawie powstał niniejszy dokument, została
opracowana w porozumieniu z WHO Global Infection Prevention and
Control Network oraz innymi międzynarodowymi ekspertami.
WHO składa podziękowania osobom, które przyczyniły się do powstania
dokumentów dotyczących prewencji i kontroli zakażeń MERS-CoV.
WHO dziękuje za recenzję dokumentu następującym ekspertom:
Abdullah M. Assiri (Director General, Infection Control, Ministry of
Health, Saudi Arabia), Michael Bell (Deputy Director of the Division of
Healthcare Quality Promotion, Centers for Disease Control and
Prevention, Atlanta, GA, USA), Gail Carson (ISARIC Global Support
Centre, Director of Network Development, Consultant in Infectious
Diseases, and Honorary Consultant with Public Health England, United
Kingdom), John M. Conly (Department of Medicine, Microbiology,
Immunology and Infectious Diseases, Calvin, Phoebe and Joan Snyder
Institute for Chronic Diseases, Faculty of Medicine, University of Calgary,
Calgary, Canada), Barry Cookson (Division of Infection and Immunity,
University College London, United Kingdom), Babacar NDoye (Board
Member, Infection Control Network, Dakar, Senegal), Kathleen Dunn
(Manager, Healthcare-Associated Infections and Infection Prevention
and Control Section, Centre for Communicable Disease Prevention and
Control, Public Health Agency of Canada), Dale Fisher (Global Outbreak
Alert and Response Network Steering Committee), Fernanda Lessa
(Epidemiologist, Division of Healthcare Quality Promotion, Centers for
Disease Control and Prevention, Atlanta, GA, USA), Moi Lin Ling
(Director, Infection Control Department, Singapore General Hospital,
Singapore, and President of Asia Pacific Society of Infection Control),
Didier Pittet (Director, Infection Control Program and WHO Collaborating
Centre on Patient Safety, University of Geneva Hospitals, and Faculty
of Medicine, Geneva, Switzerland), Fernando Otaiza O’Ryan (Head,
National IPC Program, Ministry of Health, Santiago, Chile), Diamantis
Plachouras (Unit of Surveillance and Response Support, European
Centre for Disease Prevention and Control, Solna, Sweden), Wing Hong
Seto (Department of Community Medicine, School of Public Health,
University of Hong Kong, China, Hong Kong Special Administrative
Region), Nandini Shetty (Consultant Microbiologist, Reference
Microbiology Services, Health Protection Agency, Colindale, United
Kingdom), Rachel M. Smith (Division of Healthcare Quality Promotion,
Centers for Disease Control and Prevention, Atlanta, GA, USA).
Dziękujemy także ekspertom WHO do których należą: Benedetta
Allegranzi, Gertrude Avortri, April Baller, Ana Paula Coutinho, Nino Dal
Dayanghirang, Christine Francis, Pierre Clave Kariyo, Maria Clara
Padoveze, Joao Paulo Toledo, Nahoko Shindo, Valeska Stempliuk, Maria
Van Kerkhove.
Piśmiennictwo:
1. World Health Organization: Home care for patients with Middle East respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV) infection presenting with mild symptoms and management of contacts: interim guidance (dostęp: 26.01.2020)2. World Health Organization: Infection prevention and control of epidemic- and pandemic-prone acute respiratory diseases in health care (dostęp: 26.01.2020)
3. World Health Organization: Clinical management of severe acute respiratory infection (SARI) when COVID-19 disease is suspected. Geneva: World Health Organization; 2020 (dostęp: 17.03.2020)
4. World Health Organization: WHO guidelines on hand hygiene in health care: first global patient safety challenge (dostęp: 20.01.2020)
5. World Health Organization: Global surveillance for human infection with novel coronavirus (2019-nCoV): interim guidance (dostęp: 17.03.2020)