– Nauka ma rolę w stabilizacji świata, ma sens, gdy pomaga nam w uporaniu się z lękiem. Wiedza jest stabilizatorem, z drugiej jednak strony nadmierna ilość informacji wzmaga lęki i wątpliwości – stwierdził dr hab. Andrzej W. Nowak. Naukowiec z UAM wskazywał także na pewne linie napięcia. Jedną z nich scharakteryzował jako podwójne oblicze naukowców – inną zachowują w laboratorium, gdzie dowolnie eksperymentują, nie będąc pewnymi rezultatów pracy, drugą pokazują w życiu publicznym, gdzie nie mogą się przyznać do wątpliwości. Na jeszcze innej płaszczyźnie ściera się obalająca mity oświeceniowa pewność z postawą, którą cechuje obawa przed własnymi wynalazkami.
– Pandemia pokazała, iż można przetrwać kryzysy poczucia bezpieczeństwa, jeśli mamy poczucie, że tworzymy udany związek – zaznaczył prof. Zbigniew Izdebski, prezentując wyniki swoich badań, z których wynika, że 75% Polek i Polaków wskazuje miłość jako warunek udanego życia seksualnego. Większość z nich swoje związki określa jako dobre – 84% osób, gdyby jeszcze raz miało podejmować decyzję, wybrałoby tę samą osobę do związku. 22% badanych oceniło, że ich związek się wzmocnił w czasie pandemii. Jedynie u 6% z nich pojawiła się myśl o rozwodzie. Jednocześnie prof. Izdebski zauważył, że napotkał dużą liczbę ludzi w kryzysie psychicznym, spośród których najbardziej dotknięci są młodzi do 29. roku życia – uczniowie, studenci, którzy przed pandemią intensywnie przebywali w grupie rówieśniczej.
Znaczeniu terminu odporności stadnej, które odnosić można do kategorii dobra wspólnego oraz pobudkom stojącym za decyzjami o zaszczepieniu się poświęcone było wystąpienie dr. Wojciecha Lewandowskiego. Według przytoczonych przez niego danych z USA, najważniejszymi motywami podjęcia decyzji o szczepieniu są: wzrost liczby zakażonych, strach wywołany chorobą i śmiercią osoby bliskiej, strach związany z niewydolnością służby zdrowia, chęć uczestniczenia w życiu publicznym. – Emocje, które kierują nami jako społeczeństwem są podobne do emocji panujących na rynkach finansowych: chciwość i strach – mówił naukowiec z KUL. Opierając się na przemyśleniach, które w wydanej w 2018 roku książce „The Ethics of Vaccination” wyraził Alberto Giubilini, stwierdził, że ludzi do zaszczepienia się powinien skłaniać motyw altruistyczny – ochrona najsłabszych. Nas motywuje głównie strach, a nie odpowiedzialność za dobro wspólne. Jest to impas, z którego nie wiadomo jak wyjść – stwierdził dr Lewandowski.
Kolejne debaty w ramach Areopagu Uniwersytetów odbędą się 6 grudnia na UAM w Poznaniu („Nauki humanistyczno-społeczne, relacje społeczne”) i 10 stycznia 2022 r. na Uniwersytecie Warszawskim („Ekonomia, gospodarka, finanse, zarządzanie”).
