Wydaje się, że najwięcej emocji budzić będzie jednak nie podział pieniędzy na zdrowie w ramach KPO (choć i tutaj pojawiają się głosy – na przykład Jacka Krajewskiego, prezesa Federacji Porozumienie Zielonogórskie – o nadmiernej koncentracji na inwestycjach w sektor szpitalny, z całkowitym lub niemal całkowitym pominięciem podstawowej opieki zdrowotnej), ale to, co zapisane jest w Krajowym Planie Odbudowy między wierszami. Czyli – centralizacja systemu i obudowanie go kolejnymi instytucjami (sztandarowy projekt – Agencja Rozwoju Szpitali) podporządkowanymi władzy centralnej. Bo równolegle do inwestycji w szpitale (między innymi dzięki „wywalczonym” przez Lewicę pieniądzom dla szpitali powiatowych) ma nastąpić realizacja zapowiedzi o „kompleksowej reformie szpitali”. Jeszcze nie do końca wiadomo, jakie będą konkretne rozwiązania, które zaproponuje Ministerstwo Zdrowia. Wydaje się, że odstąpiono od pomysłu prostego przejmowania szpitali z rąk powiatów (a być może i województw) – bo wiązałoby się to z koniecznością regulowania kwestii majątkowych, a przede wszystkim budziłoby poważne wątpliwości konstytucyjne, a nawet mogło doprowadzić do zakwestionowania wydatków finansowanych z pieniędzy unijnych. Unia Europejska w swoim DNA ma mocno wpisaną zasadę subsydiarności, która nie odnosi się bynajmniej wyłącznie do kompetencji wspólnoty i poszczególnych rządów. Polskiemu rządowi łatwiej będzie wyjaśnić czasowe wprowadzanie komisarzy czy restrukturyzatorów do poszczególnych placówek, niż odbieranie samorządom kompetencji i majątku.
Ministerialny zespół, który pracował nad koncepcją reformy szpitali (która ma być powiązana z zupełnie nowymi rozwiązaniami dotyczącymi sieci szpitali) zakończył prace pod koniec marca. W maju – zgodnie z zapowiedziami sprzed kilku miesięcy – resort miał przedstawić projekt ustawy, jednak jak się wydaje do tego jest jeszcze daleka droga. Zreformowane szpitale miałyby otrzymać ok. 150 mln euro zwrotnych pożyczek, głównie na modernizację i zakup sprzętu.
W KPO próżno szukać zapisów o zmniejszeniu liczby szpitali czy łóżek szpitalnych, ale tego celu można się łatwo domyślić. Przede wszystkim dlatego, że wprost zapowiadana jest koncentracja leczenia wysokospecjalistycznego, ale również sporo miejsca poświęcono dostosowaniu infrastruktury, które „może być związane z koniecznością zmiany profilu działalności podmiotu leczniczego, w części lub w całości, w sposób, który nie ograniczy dostępności świadczeń zdrowotnych dla pacjentów ani nie obniży jakości udzielanych świadczeń”. To nic innego jak zapowiadane już w 2018 roku przez Łukasza Szumowskiego przeprofilowanie szpitali – przede wszystkim najniższych poziomów zabezpieczenia – częściowo w placówki opieki długoterminowej, częściowo – w tzw. centra zdrowia, zapewniające przede wszystkim opiekę ambulatoryjną z minimalną bazą łóżkową i podstawową diagnostyką.
