Opracowała Małgorzata Ściubisz
W czasopiśmie „New England Journal of Medicine” opublikowano wyniki badania kliniczno-kontrolnego typu test-negative design, w którym oceniono skuteczność rzeczywistą pełnego, 2-dawkowego podstawowego schematu szczepienia preparatem Comirnaty w zapobieganiu COVID-19 wymagającą hospitalizacji u dzieci i nastolatków w okresie dominacji wariantu Delta lub Omikron SARS-CoV-2.
Populację badania stanowiło 2812 dzieci i nastolatków (52% chłopców) w wieku 5–18 lat (mediana: 15 lat), które w okresie od lipca 2021 roku do lutego 2022 roku hospitalizowano z powodu podejrzenia COVID-19 w jednym z 31 szpitali w 23 stanach USA. Grupę przypadków utworzyło 1185 dzieci, u których COVID-19 potwierdzono laboratoryjnie (dodatni wynik testu antygenowego lub RT-PCR otrzymany do 10 dni od wystąpienia objawów lub w ciągu 72 h od przyjęcia do szpitala), a grupę kontrolną 1627 dzieci, u których wykluczono COVID-19. Skuteczność szczepionki oszacowano porównując odsetek zaszczepionych w grupie przypadków i grupie kontrolnej.
Ogółem wykazano, że pełne szczepienie podstawowe preparatem Comirnaty zmniejsza ryzyko hospitalizacji z powodu COVID-19 o 83% (95% CI: 77–88) u nastolatków w wieku 12–15 lat oraz o 82% (74 to 88) u nastolatków w wieku 16–18 lat. Skuteczność 2 dawek szczepionki była znacznie mniejsza w okresie dominacji wariantu Omikron niż w okresie dominacji wariantu Delta i wyniosła odpowiednio 40% (95 CI: 9–60) i 92% (95% CI: 89–95). W okresie dominacji wariantu Omikron u dzieci w wieku 5–11 lat skuteczność 2 dawek szczepionki Comirnaty w zapobieganiu hospitalizacji z powodu COVID-19 wyniosła 68% (95% CI: 42–82).
W badaniu oceniono również skuteczność szczepionki w zapobieganiu COVID-19 o krytycznym przebiegu (wymagającą zastosowania nieinwazyjnego wspomagania oddychania [ciągłym dodatnim ciśnieniem lub dwupoziomowym dodatnim ciśnieniem] lub inwazyjnego wspomagania oddychania, podania leków wazopresyjnym lub pozaustrojowej oksygenacji membranowej [ECMO] lub zakończoną zgonem). Wykazano, że u dzieci i nastolatków w wieku 12–18 lat 2 dawki szczepionki Comirnaty znacznie zmniejszają ryzyko zachorowania na COVID-19 o krytycznym przebiegu, zarówno w okresie dominacji wariantu Delta, jak i Omikron – skuteczność szczepionki wyniosła odpowiednio 96% (95% CI: 90–98) i 79% (95% CI: 51–91).
Oceniono również przebieg kliniczny COVID-19. Ogółem choroba miała krytyczny przebieg u 291 (25%) spośród 1185 dzieci i nastolatków w wieku 5–18 lat, zmarło 14 z nich. Wśród nastolatków w wieku 12–18 lat COVID-19 miała krytyczny przebieg u 249 (27%) spośród 918, w tym 22 (2%) nastolatków wymagało zastosowania ECMO. Natomiast wśród 267 dzieci w wieku 5–11 lat choroba miała krytyczny przebieg u 42 (16%), w 2 dzieci wymagało zastosowania ECMO. Niemal wszystkie dzieci i nastolatki, u których COVID-19 miała krytyczny przebieg, były nieszczepione – odpowiednio 90% dzieci w wieku 5–11 lat i 93% dzieci w wieku 12–18 lat.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że 2 dawki szczepionki Comirnaty znacznie zmniejszą ryzyko zachorowania na COVID-19 o zagrażającym życiu przebiegu u dzieci i nastolatków w wieku 5–18 lat, zarówno w okresie dominacji wariantu Delta, jak i Omikron. Natomiast w okresie dominacji wariantu Omikron skuteczność szczepienia była mniejsza w zapobieganiu lżejszym postaciom choroby.