Wpływ szczepienia przeciwko HPV-16 i -18 na wyniki badań cytologicznych, skierowania na kolposkopię i leczenie zmian dysplastycznych szyjki macicy

Opracowała dr med. Bożena Dubiel

Skróty: ASC-US – nieprawidłowe (atypowe) komórki nabłonka płaskiego o nieustalonym znaczeniu, CI – przedział ufności, HPV – ludzki wirus brodawczaka, HSIL – zmiany śródnabłonkowe dużego stopnia, ITT – intention-to-treat analysis, LSIL – zmiany śródnabłonkowe małego stopnia, RCT – badanie z randomizacją, RRR – względne zmniejszenie ryzyka, WZW – wirusowe zapalenie wątroby

Metodyka: RCT, analiza ITT

Populacja: 7466 zdrowych kobiet w wieku 18–25 lat z Kostaryki

Interwencja: 2-walentna szczepionka przeciwko HPV (Cervarix) zawierająca wirusopodobne cząsteczki HPV typów 16 i 18 (3 dawki)

Kontrola: szczepionka przeciwko WZW typu A (3 dawki)

Wyniki: Wśród wszystkich zakwalifikowanych do badania szczepionych kobiet (6844), w ciągu 4 lat obserwacji, w grupie szczepionej przeciwko HPV, w porównaniu z grupą kontrolną, stwierdzono nieznamiennie mniejsze ryzyko:

• rozwoju HSIL (6,5 vs 7,5%, RRR: 12,4% [95% CI: od –4,84 do 26,82])
• rozwoju ASC-US i/lub LSIL (30,5 vs 32,4%, RRR: 5,9% [95% CI: od –2,37 do 13,55])
• skierowania na kolposkopię (28,7 vs 31,1%, RRR: 7,9% [95% CI: od –0,45 do 15,54])
• zabiegu usunięcia zamiany patologicznej szyjki macicy (5 vs 5,7%, RRR: 11,3% [95% CI: od –8,91 do 27,80]).

Wśród wszystkich szczepionych kobiet, które do chwili zakwalifikowania do badania nie były narażone na kontakt z HPV (2284), w okresie 4 lat obserwacji, w grupie zaszczepionej przeciwko HPV, w porównaniu z grupą kontrolną, stwierdzono:

• mniejsze ryzyko rozwoju HSIL (2,5 vs 4,8%, RRR: 49,2% [95% CI: 20,3–68,14])
• mniejsze ryzyko rozwoju ASC-US i/lub LSIL (17,2 vs 21%, RRR: 18,1% [95% CI: 1,09–32,18])
• mniejsze ryzyko skierowania na kolposkopię (15 vs 19%, RRR: 21,3% [95% CI: 3,91–35,68])
• nieznamiennie mniejsze ryzyko zabiegu usunięcia zamiany patologicznej szyjki macicy (1,1 vs 1,9%, RRR: 45,6% [95% CI: od –9,34 do 73,9]).

Wnioski: Zaszczepienie młodych kobiet, które nie były zakażone HPV, 3 dawkami 2-walentnej szczepionki przeciwko HPV (typów 16 i 18) zmniejszyło, w porównaniu z placebo, ryzyko wystąpienia w ciągu 4 lat od szczepienia zmian śródnabłonkowych dużego i małego stopnia oraz liczbę kolposkopii i zabiegowego leczenia zmian dysplastycznych szyjki macicy.