Opracowała Małgorzata Ściubisz
W amerykańskim badaniu z randomizacją (RCT) przeprowadzonym metodą próby otwartej oceniono, czy podanie na osobnych wizytach szczepiennych inaktywowanej 4-walentnej szczepionki przeciwko grypie sezonowej (IIV-4) oraz 13-walentnej szczepionki przeciwko pneumokokom (PCV-13) i DTPa zmniejsza ryzyko wystąpienia gorączki u dzieci.
Populację badania stanowiły dzieci, które zgłaszały się do poradni w celu realizacji rutynowych szczepień ochronnych. Kryteria wykluczenia obejmowały: epizod drgawek (w tym drgawek gorączkowych) w wywiadzie lub krewny pierwszego stopnia z epizodem drgawek gorączkowych w wywiadzie, przejmowanie leków przeciwgorączkowych w ciągu 72 h przed szczepieniem lub decyzja rodziców o profilaktycznym podaniu dziecku leków przeciwgorączkowych.
Ostatecznie do badania zakwalifikowano 206 dzieci w wieku 12–16 miesięcy losowo przydzielanych do jednej z dwóch grup, w których: (1) na pierwszej wizycie jednoczasowo otrzymały dawkę DTPa, PCV-13 i IIV-4, a po 2 tygodniach na drugiej wizycie edukacyjną poradę stomatologiczną (99 dzieci) lub (2) na pierwszej wizycie jednoczasowo otrzymały dawkę DTPa i PCV-13, a po 2 tygodniach na drugiej wizycie dawkę IIV-4 (107 dzieci). W badanych grupach oceniono częstość występowania gorączki (≥38°C) i przyjmowania leków przeciwgorączkowych (z jakiejkolwiek przyczyny lub z powodu gorączki) w ciągu 8 dni po każdej wizycie.
W analizie ITT, w grupie dzieci, które na jednej wizycie otrzymały DTPa, PCV-13 i IIV-4, w porównaniu z dziećmi, którym IIV-4 podano na osobnej wizycie, odnotowano: podobne ryzyko gorączki ≥38°C w ciągu 1–2 dni po pierwszej wizycie (8,2 vs 8,1%; RR: 1,02 [95% CI: 0,42–2,46]), po pierwszej i drugiej wizycie (8,2 vs 9%; RR: 0,92 [95% CI: 0,39–2,16]), podobne ryzyko gorączki 38,6–39,5°C lub ≥39,6°C w ciągu 1–2 dni po pierwszej wizycie (3,6 vs 4,5%; RR: 0,82 [95% CI: 0,23–2,94]), po pierwszej i drugiej wizycie (3,6 vs 5,4%; RR: 0,68 [95% CI: 0,20–2,33]), podobne ryzyko gorączki ≥38°C w ciągu 3–8 dni po pierwszej wizycie (5,5 vs 7,2%; RR: 0,75 [95% CI: 0,27–2,10]), po drugiej wizycie (5,7 vs 3,6%; RR: 1,57 [95% CI; 0,46–5,36]) zarówno po pierwszej, jak i po drugiej wizycie (10 vs 9,9%; RR: 1,01 [95% CI: 0,46–2,33]), a także podobne ryzyko gorączki 38,6–39,5°C lub ≥39,6°C w ciągu 3–8 dni po pierwszej wizycie (2,7 vs 4,5%; RR: 0,61 [95% CI: 0,15–2,47]) oraz po pierwszej i drugiej wizycie (2,7 vs 5,4%; RR: 0,5 [95% CI: 0,13–1,96]).
Rodzice dzieci, które na jednej wizycie otrzymały DTPa, PCV-13 i IIV-4, częściej deklarowali podawanie dzieciom leków przeciwgorączkowych z jakiejkolwiek przyczyny w ciągu 1–2 dni po pierwszej wizycie niż rodzice dzieci, które IIV-4 otrzymały na osobnej wizycie (40 vs 22,5%; RR: 1,77 [95% CI: 1,17–2,66]). W ciągu 1–2 dni po drugiej wizycie częstość przyjmowania leków przeciwgorączkowych z jakiejkolwiek przyczyny była podobna w obu grupach (4,8 vs 3,6%; RR: 1,31 [95% CI: 0,36–4,74]). Natomiast rodzice dzieci z obu grup z podobną częstością deklarowali podawanie dzieciom leków przeciwgorączkowych z powodu gorączki zarówno po pierwszej wizycie (16,4 vs 9%; RR: 1,82 [95% CI: 0,87–3,77]), po drugiej wizycie (1 vs 0,9%; RR: 1,06 [95% CI: 0,07–16,5]), jak i po pierwszej i drugiej wizycie (17,3 vs 9,9%; RR: 1,74 [95% CI: 0,87–3,51]). Żadne dziecko nie wymagało porady lekarskiej z powodu gorączki w ciągu 1–2 dni po pierwszej lub drugiej wizycie. W analizie per protocol uzyskano podobne wyniki. Nie odnotowano różnic pomiędzy grupami w odniesieniu do częstości zmian nawyków żywieniowych, senności, grymaszenia lub rozdrażnienia. W żadnej grupie nie odnotowano epizodu drgawek gorączkowych ani ciężkich NOP.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że podanie IIV-4 na osobnej wizycie, 2 tygodnie po podaniu DTPa i PCV-13, nie zmniejsza ryzyka wystąpienia gorączki u dzieci w wieku 12–16 miesięcy. W związku z tym, że badanie prowadzono w czasie jednego sezonu epidemicznego grypy i z użyciem tylko jednego preparatu do szczepienia przeciwko grypie, w przyszłych sezonach grypowych należy przeprowadzić kolejne badania z użyciem innych preparatów.
