Opracowała mgr Małgorzata Ściubisz
W hiszpańskim badaniu obserwacyjnym o charakterze ekologicznym (typu „przed i po”) oceniono wpływ programu szczepień ciężarnych przeciwko krztuścowi preparatem Tdap na wskaźniki hospitalizacji niemowląt z powodu krztuśca. Dane do badania uzyskano z oficjalnych krajowych rejestrów.
W Hiszpanii program szczepień ciężarnych z użyciem Tdap w celu biernej ochrony niemowląt rozpoczęto w 2015 r., a w latach 2017–2019 wyszczepialność osiągnęła 80–84%. Szczepienie zalecano przeprowadzić między 27. a 36. tygodniem każdej ciąży. Analizą objęto lata 2005–2019, a wskaźniki hospitalizacji niemowląt z powodu krztuśca (główne lub dodatkowe rozpoznanie na karcie wypisowej ze szpitala w klasyfikacji ICD-9 lub ICD-10 zgodne z kodami A37.00, A37.01, A37.80, A37.81, A37.90, A37.91 lub 033.0, 033.8, 033.9, 484.3) i długości hospitalizacji porównano w okresie przed rozpoczęciem programu szczepień ciężarnych przeciwko krztuścowi (lata 2005–2014) i po jego rozpoczęciu (lata 2015–2019) u niemowląt w wieku 0–2 miesięcy (docelowa populacja biernej ochrony przed krztuścem dzięki szczepieniu matki w okresie ciąży) oraz 3–11 miesięcy.
Ogółem w analizowanym okresie zarejestrowano 10 621 hospitalizacji z powodu krztuśca w populacji niemowląt w wieku <12 miesięcy (co stanowiło 91% hospitalizacji z powodu krztuśca we wszystkich grupach wiekowych). Hospitalizacji z powodu krztuśca częściej wymagały niemowlęta wieku 0–2 miesięcy niż w wieku 3–11 miesięcy (418 vs 77/100 000). Dodatkowo młodsze niemowlęta wymagały dłuższej hospitalizacji z powodu krztuśca (odpowiednio śr. 7,6 vs 5,6 dnia).
W okresie przed rozpoczęciem programu szczepień ciężarnych przeciwko krztuścowi (lata 2005–2014) wskaźnik hospitalizacji z powodu krztuśca wynosił 406/100 000 w populacji niemowląt w wieku 0–2 miesięcy i 71/100 000 w populacji niemowląt w wieku 3–11 miesięcy. Średnia długość hospitalizacji z powodu krztuśca wynosiła odpowiednio 8 i 6 dni. Przed rozpoczęciem programu szczepień ciężarnych przeciwko krztuścowi roczna zmiana procentowa wskaźników hospitalizacji była podobna w obu grupach niemowląt. Natomiast po rozpoczęciu programu szczepień ciężarnych przeciwko krztuścowi w obu grupach wiekowych wskaźniki hospitalizacji istotnie się zmniejszyły, ale wyraźniej wśród młodszych niemowląt w wieku do 2 miesięcy: o 34,3% (95% CI: 30,7–37,8), niż dzieci w wieku 3–11 miesięcy: o 26,1% (95% CI: 21,3–30,6). Podobne obserwacje dotyczą długości hospitalizacji z powodu krztuśca. Po rozpoczęciu programu szczepień ciężarnych przeciwko krztuścowi w obu grupach wiekowych średnia długość hospitalizacji z powodu krztuśca istotnie się zmniejszyła, ale wyraźniej wśród młodszych niemowląt w wieku do 2 miesięcy: o 12,6% (95% CI: 10,4–14,7), niż dzieci w wieku 3–11 miesięcy: o 5,5% (95% CI: 2,5–8,5). W 2005 r. średnia długość hospitalizacji z powodu krztuśca wynosiła 8,5 dnia u niemowląt w wieku 0–2 miesięcy i 6,6 dnia u niemowląt w wieku 3–11 miesięcy, natomiast w 2019 r. w obu grupach wiekowych około 4,5 dnia.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że program szczepień ciężarnych przeciwko krztuścowi preparatem Tdap istotnie złagodził przebieg krztuśca w populacji niemowląt w wieku do 2 miesięcy (docelowa grupa strategii biernej ochrony przed krztuścem). Należy położyć nacisk na kształcenie personelu medycznego w zakresie szczepienia ciężarnych oraz terminowej realizacji szczepień przeciwko krztuścowi u niemowląt.
