Opracowały: Iwona Rywczak, Małgorzata Ściubisz
W niemieckim badaniu przekrojowym oceniono wpływ szczepień wykonywanych w okresie niemowlęcym na ryzyko wystąpienia chorób alergicznych rozpoznanych po ukończeniu 1. roku życia. W analizie wykorzystano dane z badania KiGGS (the German Health Interview and Examination Survey for Children and Adolescents) obejmującego dzieci do ukończenia 17. roku życia rekrutowane do badania w latach 2003–2006. Ekspozycję na szczepienia w 1. roku życia zdefiniowano na 3 sposoby: (1) całkowita liczba antygenów szczepionkowych, (2) wiek, w którym rozpoczęto szczepienia, (3) liczba dawek szczepionek przeciwko błonicy, tężcowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (DTP-IPV-Hib-HepB) – zgodna lub niezgodna z zaleceniami dla wieku. Do ostatecznej oceny ryzyka wystąpienia alergicznego nieżytu nosa (ANN), atopowego zapalenie skóry (AZS) i astmy zakwalifikowano odpowiednio 15 254, 14 297 i 15 262 osoby. Poszczególne choroby rozpoznano odpowiednio u 10,8, 7,7 i 4,3% dzieci.
Średnia liczba antygenów szczepionkowych otrzymanych w 1. roku życia była mniejsza u dzieci, u których w starszym wieku rozpoznano: ANN (10,6 vs 12,6; p ≤0,0001), AZS (11,8 vs 12,4; p ≤0,0001) lub astmę (10,7 vs 12,4; p ≤0,0001), niż u dzieci bez alergii. Większość dzieci z ANN lub astmą częściej otrzymywała pierwsze szczepienie z opóźnieniem, tj. po ukończeniu 90 dni (ANN: 11,3 vs 9,5%, p = 0,0335; astma 4,5 vs 3,3%, p = 0,0160). Wśród dzieci z rozpoznaną chorobą alergiczną częściej stwierdzano brak kompletnego szczepienia DTP-IPV-Hib-HepB – w przypadku ANN 12,6 vs 8,7% (p ≤0,0001), AZS 8,8 vs 7,6% (p = 0,0206), astmy 5,0 vs 3,5% (p ≤0,0001). Po uwzględnieniu różnych czynników zakłócających stwierdzono, że dzieci, które otrzymały pełne szczepienie DTP-IPV-Hib-HepB w 1. roku życia, były narażone na mniejsze ryzyko rozpoznania ANN w starszym wieku niż dzieci z niekompletnym szczepieniem – ryzyko względne wyrażone jako iloraz współczynnika chorobowości wyniosło 0,85 (95% CI: 0,76–0,96). Podobny wynik uzyskano, uwzględniając jako czynnik zakłócający poddanie się szczepieniu przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) oraz przeciwko gruźlicy.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że szczepienia wykonywane w 1. roku życia nie zwiększały ryzyka chorób alergicznych. Uzyskane wyniki można ewentualnie interpretować jako wskazujące na nieznacznie mniejsze ryzyko alergii, jednak dane te charakteryzują się niską jakością.