Jak uzupełnić szczepienia u 11-letniego dziecka z Ukrainy?

Do lekarza rodzinnego zgłosiła się matka z 11-letnim dzieckiem z Ukrainy. Dziecko otrzymało dotąd dawkę szczepionki przeciwko gruźlicy (BCG) i wirusowemu zapaleniu wątroby (WZW) typu B po urodzeniu oraz niektóre szczepienia należne w 2. miesiącu życia – dawkę DTP, przeciwko Haemophilus influenzae typu b (Hib) i WZW typu B. Według matki, dziecku podano też IPV oraz 1 dawkę szczepionki przeciwko COVID-19 (firmy Pfizer), choć nie odnotowano tego faktu w karcie szczepień (nie wiadomo dlaczego). Jak dalej kontynuować szczepienie zgodnie z polskim Programem Szczepień Ochronnych (PSO) na 2022 rok? Jak traktować szczepienia, których nie udokumentowano?

Warunkiem uznania wykonania szczepień jest posiadanie dokumentacji potwierdzającej ten fakt. Z przedstawionej informacji wynika, że dziecko posiada dokumentację podania BCG, 2 dawek szczepionki przeciwko WZW typu B oraz 1 dawki DTP i Hib w 1. roku życia.

U dziecka należy uzupełnić szczepienia zgodnie z polskim PSO oraz rozporządzeniem w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych. Jeżeli matka z dzieckiem przekroczyli granicę Polski w związku z wojną w Ukrainie i przebywają w Polsce <3 miesiące, dziecko może bezpłatnie otrzymać wszystkie szczepionki obowiązkowe dla polskich dzieci (po upływie 3 mies. dziecko podlega obowiązkowi szczepień). Zgodnie z polskim PSO powinno ono otrzymać:

• dawkę DTaP-IPV, a następnie po miesiącu oraz po kolejnych 6 miesiącach dawkę szczepionki błoniczo-tężcowej (Td) i dawkę IPV
• trzecią dawkę szczepionki przeciwko WZW typu B
• 2 dawki MMR w odstępie ≥4 tygodni.

Brak wpisu potwierdzającego podanie 1 dawki IPV nie wpływa na realizację uodpornienia przeciwko polio. Schemat podstawowy obejmuje podanie 3 dawek w schemacie jak wyżej, jednak zgodnie z polskim PSO dzieci, u których szczepienie rozpoczęto w okresie niemowlęcym, otrzymują 4 dawki.

Nie można również udokumentować szczepienia przeciwko COVID-19 preparatem Comirnaty. Schemat podstawowy składa się z 2 dawek, jednak jest to szczepienie zalecane, dlatego jego realizacja zależy od woli rodzica (również po 3 mies. pobytu). W opisanej sytuacji należy zaproponować podanie 2 dawek szczepionki (3-dawkowy schemat podstawowy stosuje się u pacjentów z zaburzeniami odporności, ale trzecią dawkę podaje się ≥28 dni po drugiej dawce). Dziecko nie choruje przewlekle, dlatego nie kwalifikuje się do podania dodatkowej dawki szczepionki przeciwko COVID-19. Ze względu na brak dokumentacji potwierdzającej podanie pierwszej dawki, wydaje się, że optymalnym rozwiązaniem jest podanie 2 dawek w odstępie ≥28 dni. Oczywiście ostateczna decyzja należy do rodziców, dlatego jeśli zgodzą się na podanie tylko 1 dawki, należy to uszanować. Rodzica należy jednak poinformować, że w dokumentacji będzie wpisana tylko 1 dawka szczepionki przeciwko COVID-19, czyli szczepienie w niepełnym schemacie.