U niemowlęcia w wieku 2 miesięcy 4 dni po podaniu pierwszej dawki doustnej szczepionki przeciwko rotawirusom pojawiła się niewielka ilość świeżej krwi w stolcu. Objaw utrzymywał się przez 2 dni i ustąpił samoistnie, stan dziecka był dobry, nie występowały inne niepokojące objawy. Czy w takim przypadku można kontynuować szczepienie przeciwko rotawirusom?
W badaniach klinicznych z randomizacja i placebo w grupie kontrolnej przeprowadzonych w Europie, Ameryce Północnej i Południowej oraz Singapurze, którymi objęto bardzo duże grupy niemowląt, szczepionki przeciwko rotawirusom (RV) nie powodowały pojawienia się świeżej krwi w stolcu (hematochezji), a objaw ten obserwowano u niemowląt szczepionych z podobną częstością, jak u niemowląt otrzymujących placebo w grupie kontrolnej (0,6%). Skoro szczepionki przeciwko RV nie są przyczyną tego objawu, nie jest to przeciwwskazanie do kontynuowania szczepienia zgodnie z zalecanym schematem.
Od czasu zarejestrowania i wprowadzenia do powszechnego użytku stosowanych aktualnie doustnych szczepionek przeciwko rotawirusom (Rotarix, Rotateq) minęło już 16 lat, w ciągu których na świecie zaszczepiono miliony niemowląt. W tym czasie w trakcie nadzoru nad bezpieczeństwem szczepień także nie pojawiły się żadne niepokojące dane, aby stosowane szczepionki istotnie zwiększały ryzyko krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego (hematochezji) lub wiązały się z tym objawem przyczynowo.
Jeżeli jednak rodzice zgłaszają taki stan po szczepieniu, lekarz bezwzględnie powinien się upewnić, czy nie występują inne objawy wskazujące na wgłobienie jelita, a w razie uzasadnionego podejrzenia pilnie skierować dziecko do najbliższego szpitala. Należy także wykluczyć inne przyczyny krwawienia z przewodu pokarmowego u niemowląt (np. alergiczne zapalenie okrężnicy lub prostnicy związane z alergią na pokarmy [najczęściej na białko mleka krowiego]).
Podsumowując, w opisanym przypadku powinno się kontynuować szczepienie przeciwko RV zgodnie z zalecanym schematem.
Piśmiennictwo:
1. Dennehy P.H.: An update on the safety profile of pentavalent rotavirus vaccine from the REST study. Int. J. Infect. Dis., 2006; 10 (supl. 1): S2252. Mrukowicz J.: Appendix I: Methods for the development of evidence-based recommendations for rotavirus vaccination in Europe. Appendix: Evidence tables. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2008; 46 (supl. 2): S49–S76
3. Charakterystyka Produktów Leczniczych: Rotarix, Rotateq
4. Vesikari T., Van Damme P., Giaquinto C. i wsp.: ESPID/ESPGHAN evidence-based recommendations for rotavirus vaccination in Europe. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr., 2008; 46 (supl. 2): S38–S48 (p. Med. Prakt. Pediatr. WS 2/2009 – przyp. red.)
5. Vesikari T., Van Damme P., Giaquinto C. i wsp.: ESPID consensus recommendations for rotavirus vaccination in Europe. J. Pediatr. Infect. Dis., 2015; 34: 635–643
6. European Centre for Disease Prevention and Control: ECDC Expert opinion on rotavirus vaccination in infancy. Sztokholm, ECDC, 2017 (www.ecdc.europa.eu)
7. Rotavirus. (W:) Australian Technical Advisory Group on Immunisation (ATAGI). Australian Immunisation Handbook, Australian Government Department of Health, Canberra, 2022. https://immunisationhandbook.health.gov.au/vaccine-preventable-diseases/rotavirus (dostęp: 03.04.2024)
8. Cortese M.M., Parashar U.D.: Prevention of rotavirus gastroenteritis among infants and children. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR Recomm. Rep., 2009; 58 (RR-02): 1–25
9. Rotavirus. (W:) Ramsay M. (red.): Immunisation against infectious disease. Green Book, 2015. https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/457263/Green_Book_Chapter_27b_v3_0.pdf (dostęp: 03.04.2024)
10. O’Ryan M.G.: Rotavirus vaccines for infants. UpToDate, 2024; www.uptodate.com (dostęp: 03.04.2024)
11. Otero J., Posa M.R., Kelly M.N.: Rectal bleeding and abdominal pain following vaccination in a 4-month-old Infant. Case Reports in Pediatrics, 2017; http://dx.doi.org/10.1155/2017/9461315 (dostęp: 03.04.2024)
