Podanie immunoglobulin z powodu małopłytkowości po szczepieniu MMR

05.02.2024
dr n. med. Joanna Stryczyńska-Kazubska
Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
Oddział Dzieci Starszych Specjalistycznego ZOZ nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu

W przypadku małopłytkowości po szczepieniu szczepionką skojarzoną przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR), która wymaga leczenia, zwykle podaje się immunoglobuliny dożylne (IVIG). Czy w związku z tym (objawy małopłytkowości pojawiają się 2–6 tyg. po szczepieniu) podaną dawkę MMR należy uznać za nieważną i powtórzyć? Czy z powodu ciężkiego niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP) nie kwalifikować pacjenta do kolejnej dawki MMR? Podejmowanie decyzji o kolejnym szczepieniu na podstawie oznaczenia swoistych przeciwciał zgodnie z wytycznymi brytyjskimi lub amerykańskimi nie będzie miało zastosowania w tym przypadku (wykryte przeciwciała prawdopodobnie będą pochodzić z IVIG).

U pacjentów, którym w ciągu 14 dni po szczepieniu MMR będącego przyczyną małopłytkowości podano IVIG, szczepienie należy uznać za nieważne. W takim przypadku nie oznacza się przeciwciał, tak jak można to zrobić u dzieci, które otrzymały 1 dawkę szczepionki (p. Kwalifikacja do drugiej dawki MMR dziecka z małopłytkowością po pierwszej dawce szczepionki), a dziecko należy traktować jak nieszczepione. Pacjentów, którym podano immunoglobuliny w dawce 2 g/kg mc., najwcześniej można zaszczepić po 11 miesiącach, a w przypadku dawki 1 g/kg mc. – nie wcześniej niż po 10 miesiącach. Mimo że istnieje ryzyko ponownego wystąpienia małopłytkowości po kolejnej dawce MMR, pod uwagę należy wziąć ryzyko związane z chorobami, którym to szczepienie zapobiega, w tym dużo większe niż po szczepieniu ryzyko małopłytkowości. Częstość małopłytkowości po szczepieniu MMR oszacowano na 1/40 000 podanych dawek. Z kolei ryzyko małopłytkowości po zakażeniu dzikim wirusem jest znacznie większe niż po szczepieniu i wynosi: w przebiegu odry – 33/100 000 zachorowań, a w przebiegu różyczki 6–1200/100 000 zachorowań (śr. 1/3000). Dlatego podanie kolejnej dawki szczepionki, po ustąpieniu małopłytkowości oraz po upływie odpowiedniego czasu od podania immunoglobulin, wydaje się korzystniejsze niż pozostawienie dziecka bez ochrony.

Jeśli natomiast IVIG podano >14 dni po MMR, szczepienie należy uznać za wykonane i postępować zgodnie z zasadami postępowania z osobami z małopłytkowością po szczepieniu MMR w wywiadzie (p. Kwalifikacja do drugiej dawki MMR dziecka z małopłytkowością po pierwszej dawce szczepionki). Jeśli zdecydujemy się na oznaczenie stężenia swoistych przeciwciał, to w momencie, kiedy będzie przypadał termin podania drugiej dawki, lub w chwili, kiedy będziemy mogli już podać szczepionkę (uwzględniając wymagany odstęp od podania IVIG), podanie tego preparatu nie będzie już miało wpływu na wynik.

Piśmiennictwo:

1. Prevention of measles, rubella, congenital rubella syndrome, and mumps, 2013: summary recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) MMWR Recomm. Rep., 2013; 62: 1–34
2. France E.K., Glanz J., Xu S. i wsp.: Risk of immune thrombocytopenic purpura after measles-mumps-rubella immunization in children. Pediatrics, 2008; 121: e687–692
3. Rywczak I., Mrukowicz J., Stryczyńska-Kazubksa J.: Sytuacje kliniczne. Małopłytkowość u 14-miesięcznej dziewczynki. www.mp.pl/143416 (dostęp: 29.06.2023)
4. Kuchar E.: Czy małopłytkowość może wystąpić ponad 8 tygodni po szczepieniu MMR? www.mp.pl/171255 (dostęp: 29.06.2023)
Zobacz także
Wybrane treści dla pacjenta
  • Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib)
  • Małopłytkowość w czasie ciąży
  • Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce
  • Małopłytkowość immunologiczna
  • Świnka u dorosłych
  • Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
  • Małopłytkowość
  • Odra u dorosłych
  • Różyczka u dorosłych
  • Szczepienie przeciwko gruźlicy

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań