Epizod hipotoniczno-hiporeaktywny (HHE) może wystąpić w ciągu 48 godzin po szczepieniu DTP, jednak najczęściej pojawia się w ciągu 12 godzin. Trwa od kilku minut nawet do kilku godzin, ale jego objawy zawsze całkowicie ustępują. Zespół ten rozpoznaje się u dzieci do ukończenia 2. roku życia i nie obserwowano po nim trwałych następstw. Objawy HHE są jednak bardzo niepokojące dla rodziców – dziecko jest blade, wiotkie i słabo reaguje na bodźce zewnętrzne, dlatego opiekunowie często wzywają zespoły ratownictwa lub zgłaszają się z dzieckiem do szpitalnych oddziałów ratunkowych. Lekarzowi trudno jest ustalić to rozpoznanie już na samym początku wizyty, gdyż w rozpoznaniu różnicowym należy uwzględnić inne poważniejsze choroby, takie jak zakażenie ośrodkowego układu nerwowego, zatrucie, hipoglikemię i szereg innych. Z tego powodu dzieci te najczęściej są hospitalizowane, chyba że HHE trwał krótko (kilka minut) i dziecko wróciło do dobrego stanu ogólnego.
Nie ma swoistego postępowania w HHE. Działania należy skoncentrować na przeprowadzeniu diagnostyki różnicowej i wykluczeniu innych poważnych przyczyn zaburzeń obserwowanych u dziecka. Jeśli stan dziecka szybko się poprawił i nie ma podstaw do podejrzewania innych chorób, dziecko można odesłać do domu.
Piśmiennictwo:
1. Pertussis vaccines. W: Plotkin S.A., Orenstein W.A., Offit P.A. (red.): Vaccines. Wyd. 5, Elsevier, 2008: 467–5182. Kroger A.T., Sumaya C.V., Pickering L.K., Atkinson W.L., Centers for Disease Control and Prevention:General Recommendations on Immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR, 2011; 60: 1–60