Główny Inspektor Sanitarny, dr Paweł Grzesiowski, w rozmowie z TVN24 poinformował, że w czerwcu br. w Polsce z powodu krztuśca zmarło niemowlę. Wyjaśnił, że dziecko nie było szczepione przeciwko krztuścowi z powodu zbyt młodego wieku.
Zgodnie z polskim Programem Szczepień Ochronnych (PSO) pierwszą dawkę szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi podaje się od 7. tygodnia życia (p. Program Szczepień Ochronnych na 2024 rok dla dzieci i dorosłych). Matka niemowlęcia nie była również zaszczepiona przeciwko krztuścowi w okresie ciąży. Główny Inspektor Sanitarny podkreślił, że szczepienie ciężarnych przeciwko krztuścowi jest zalecane, ale niestety nie jest powszechne w Polsce.
Aktualnie w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach w Europie, obserwuje się istotne zwiększenie zachorowalności na krztusiec. Zgodnie z danymi Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego-Państwowego Zakładu Higieny w okresie od 1 stycznia do 15 lipca 2024 roku zgłoszono 6844 zachorowania na krztusiec (zapadalność: 18,15/100 000), podczas gdy w analogicznym okresie 2023 roku jedynie 448 (zapadalność: 1,19/100 000).
Dr Paweł Grzesiowski wskazał, że główną przyczyną pogarszającej się sytuacji epidemiologicznej krztuśca jest zmniejszenie wyszczepialności przeciwko tej chorobie w populacji dzieci i młodzieży – aktualnie niezaszczepionych pozostaje 5–7% z nich. Przypomniał również, że szczepienie przeciwko krztuścowi jest również zalecane dorosłym, którzy jednak bardzo rzadko z niego korzystają.
European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) już kilkukrotnie w tym roku ostrzegało o zwiększającej się liczbie zachorowań na krztusiec. W maju br. wskazały, że ryzyko zachorowania na krztusiec i jego ciężkiego przebiegu jest szczególnie duże dla niemowląt w wieku <6 miesięcy nieszczepionych lub zaszczepionych częściowo. Źródłem zakażenia dla najmłodszych niemowląt zwykle są rodzice, starsze rodzeństwo lub inni opiekunowie. Ponad 80% ogółu hospitalizacji z powodu krztuśca dotyczy niemowląt do 6. miesiąca życia, ta grupa wiekowa obciążona jest również największym ryzykiem powikłań krztuśca (zapalenie płuc, bezdech, drgawki, encefalopatia). Śmiertelność w przebiegu krztuśca u noworodków i niemowląt w wieku <2 miesięcy wynosi 2%. Skuteczną strategią zapobiegania krztuścowi u najmłodszych niemowląt jest szczepienie Tdap matki w II lub III trymestrze ciąży oraz szczepienie domowników i innych osób z najbliższego otoczenia niemowląt (strategia kokonu).
Należ przypomnieć, że zgodnie z polskim PSO szczepienie przeciwko krztuścowi preparatem przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi ze zmniejszona dawką antygenów błonicy i krztuśca (Tdap) jest zalecane kobietom w ciąży. Szczepienie zaleca się wykonać po ukończeniu 27. do 36. tygodnia ciąży.
