European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) opublikowało raport dotyczący zachorowań na inwazyjną chorobę meningokokową (IChM) w krajach Unii Europejskiej (UE) w 2022 roku. Przedstawiamy jego najważniejsze wyniki.
W 2022 roku w 30 krajach UE zgłoszono 1149 potwierdzonych przypadków IChM (zapadalność: 0,3/100 000), a 60% zachorowań pochodziło z 4 krajów (Francja, Niemcy, Polska, Hiszpania). ECDC zwraca uwagę, że w porównaniu z 2021 rokiem niemal we wszystkich krajach odnotowano istotne zwiększenie zapadalności (p. Które grupy meningokoków są najczęstszą przyczyną inwazyjnej choroby meningokokowej?). Powszechne stosowanie w czasie pandemii fizycznych metod zapobiegania transmisji SARS-CoV-2 miało wpływ na częstość zakażeń innymi patogenami oddechowymi przenoszonymi drogą kropelkową, w tym również meningokokami.
Zachorowania na IChM dotyczyły głównie niemowląt (4,3/100 000), dzieci w wieku 1–4 lat (0,8/100 000) oraz nastolatków i młodych dorosłych w wieku 15–24 lat (0,6/100 000), rzadziej dzieci w wieku 5–14 (0,2/100 000) oraz starszych dorosłych w wieku ≥65 lat (0,2/100 000). Informacje o postaci klinicznej IChM znane były dla 54% zgłoszonych zachorowań. Choroba najczęściej przebiegała pod postacią zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (ZOMR; 46%), w tym ZOMR i sepsy (16%), oraz sepsy (26%). W pozostałych przypadkach rozpoznano zapalenie płuc (2%) lub inne postacie (9%). Ogółem śmiertelność z powodu IChM wyniosła 10%. Największe ryzyko zgonu dotyczyło osób w wieku ≥65 lat (19%) i niemowląt (13%). Status szczepienia przeciwko meningokokom znany był dla 372 przypadków (21%). Większość chorych była nieszczepiona (93%).
Ogółem za większość zachorowań na IChM odpowiadały meningokoki grupy B (62%), następnie grupy Y (16%), W (10%) oraz C (7%), a za pozostałe inne grupy serologiczne (6%). Meningokoki grupy B były najczęstszą przyczyną IChM we wszystkich grupach wiekowych, poza starszymi dorosłymi w wieku ≥65 lat, u których dominowały zachorowania wywołane przez meningokoki grupy Y (p. ryc.). ECDC zwraca uwagę, że zwiększający się udział zachorowań wywołanych przez meningokoki grupy W i Y wymaga uważnego monitorowania. Podkreśla również, że zmieniająca się epidemiologia IChM, zwłaszcza dystrybucja grup serologicznych meningokoków, może wynikać ze zmian w programach powszechnych szczepień, pojawiania się hiperwirulentnych klonów (p. Czy meningokoki grupy W zdominują Europę?), wytworzenia odporności populacyjnej, a także wpływu czynników środowiskowych i behawioralnych.
Ryc. Dystrybucja grup serologicznych meningokoków odpowiedzialnych za zachorowania na IChM w poszczególnych grupach wiekowych w krajach UE/EOG w 2022 roku. © European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) 2024.