European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) podaje, że do 22 września 2022 roku w krajach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego (UE/EOG) zgłoszono łącznie 92 zachorowania na błonicę w 7 krajach UE/EOG, wszystkie były związane z ruchem migracyjnym. To znacznie więcej niż w poprzednich latach.
Aktualnie w krajach UE/EOG błonica jest rzadką chorobą. W latach 2010–2016 rocznie zgłaszano średnio 52 przypadki tej choroby (łącznie 128 zachorowań wywołanych przez Corynebacterium diphtheriae [C. diphteriae], a 131 przez C. ulcerans). Wśród przypadków wywołanych przez C. diphteriae, dla których były dostępne dane kliniczne, dominowały zachorowania na błonicę skóry (60 przypadków), ale zgłaszano również zachorowania na błonicę dróg oddechowych (25 przypadków) lub dróg oddechowych i skóry (1 przypadek). Ponad połowę stanowiły przypadki zawleczone.
Zgodnie z najnowszym raportem ECDC w 2022 roku (do 22 września) w Austrii, Belgii, Francji, Niemczech, Norwegii, Szwajcarii oraz Wielkiej Brytanii zgłoszono łącznie 92 zachorowania na błonicę. Wszystkie były związane z ruchem migracyjnym do tych krajów – większość zachorowań potwierdzono w ośrodkach recepcyjnych dla migrantów (kraj pochodzenia lub narodowość osób, które zachorowały na błonicę: Afganistan, Syria, Maroko, Tunezja, Indie, Bangladesz, Liberia, Turcja), natomiast jedno potwierdzono wśród personelu ośrodka recepcyjnego w Szwajcarii. Większość przypadków stanowiła błonica skóry (72%) wywołana przez C. diphteriae, ale odnotowano również błonicę dróg oddechowych, w tym jeden przypadek śmiertelny.
ECDC uspokaja, że szacowane ogólne ryzyko związane z błonicą, w tym ryzyko zakażenia C. diphteriae, w populacji UE/EOG jest bardzo małe. Zwraca uwagę, że w krajach UE/EOG wyszczepialność pierwszą dawkę szczepionki przeciwko błoni, tężcowi i krztuścowi (DTP) wynosi 91–99%, natomiast 3 dawkami DTP od 85–99%. Nie można jednak wykluczyć pojawienia się kolejnych zachorowań na błonicę wśród osób nieszczepionych lub z niedoborami odporności. Większe ryzyko zakażenia, związane z większym prawdopodobieństwem ekspozycji, dotyczy osób przebywających lub pracujących w ośrodkach recepcyjnych dla migrantów (choć ryzyko zachorowania u osób zaszczepionych przeciwko błonicy w pełnym schemacie ocenia się jako bardzo małe).
Aby zapobiec dalszemu rozprzestrzeniania się choroby w ośrodkach recepcyjnych dla migrantów i populacji ogólnej ECDC zaleca, aby kraje podjęły działania nakierowane na wczesne wykrywanie, zapobieganie i leczenie błonicy, m.in. sprawdzanie statusu szczepienia każdej osoby zgłaszającej się do ośrodków recepcyjnych i w razie wskazań wykonanie szczepienia, izolowanie osób z potwierdzoną lub prawdopodobną błonicą dróg oddechowych, stosowania środków ochrony w przy kontakcie z osobami z potwierdzoną lub prawdopodobną błonicą skóry, upewnienie się, że wszystkie osoby pracujące w ośrodkach recepcyjnych są w pełni zaszczepione przeciwko błonicy, identyfikowanie i monitorowanie osób z kontaktu, realizacja profilaktyki poekspozycyjnej błonicy u osób z kontaktu (antybiotyk + szczepienie). ECDC zwróciło również uwagę na problem dostępności do antytoksyny błoniczej (DAT). Po znacznym zmniejszeniu zachorowalności na błonicę dzięki wprowadzeniu masowych szczepień przeciwko tej chorobie w Europie, produkcja, podaż i dostępność DAT do leczenia błonicy znacznie się zmniejszyły (nie tylko w Europie, ale również na świecie). Aktualnie tylko niewielka liczba krajów UE/EOG posiada zapasy DAT, które umożliwiają jej natychmiastowe podanie w razie potrzeby (optymalnie w ciągu 48h od wystąpienia pierwszych objawów i podejrzenia choroby). W wielu przypadkach te zapasy są już na wykończeniu, a podejmowane przez rządy krajów UE/EOG próby zakupu DAT od producentów spoza UE często napotykały trudności. W tym świetle jeszcze większego znaczenia nabierają szczepienia ochronne, które stanowią podstawową metodę zapobiegania tej chorobie.
