W czasopiśmie „Morbidity and Mortality Weekly Report” opublikowano nowe zalecenia amerykańskiego Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) dotyczące szczepień przeciwko pneumokokom. Zakładają one rutynowe szczepienie skoniugowaną 13-walentną szczepionką przeciwko pneumokokom (PCV-13) osób w wieku ≥65 lat.
ACIP zaleca:
- Dorośli w wieku ≥65 lat, którzy nie byli nigdy szczepieni przeciwko pneumokokom lub u których historia szczepień jest nieznana, powinni w pierwszej kolejności otrzymać 1 dawkę PCV-13, a następnie 1 dawkę polisacharydowej szczepionki przeciwko pneumokokom (PPSV-23). PPSV-23 należy podać 6–12 miesięcy po szczepieniu PCV-13.
- Dorosłych w wieku ≥65 lat, którzy nie byli szczepieni PCV-13, lecz otrzymali co najmniej 1 dawkę PPSV-23, należy zaszczepić 1 dawką PCV-13. PCV-13 należy podać co najmniej 1 rok po ostatnim szczepieniu PPSV-23. Jeżeli konieczna jest druga dawka PPSV-23 (p. Zapobieganie inwazyjnej chorobie pneumokokowej u dorosłych i zasady stosowania 23-walentnej szczepionki polisacharydowej w grupach ryzyka. Aktualne wytyczne Amerykańskiego Komitetu Doradczego ds. Szczepień [ACIP]), należy ją podać po upływie 6–12 miesięcy od szczepienia PCV-13 i co najmniej 5 lat od ostatniego szczepienia PPSV-23.
Zalecenia te oparto m. in. na wynikach badania z randomizacją CAPiTA (Community-acquired Pneumonia Immunization Trial in Adults), przeprowadzonego w Holandii, a zaplanowanego i finansowanego przez producenta PCV-13. W badaniu tym wzięło udział prawie 85 000 osób >65. roku życia, połowa uczestników otrzymała PCV-13, a druga połowa – placebo. Stwierdzono, że szczepienie PCV-13 wiązało się ze zmniejszeniem liczby zachorowań na inwazyjną chorobę pneumokokową oraz na pozaszpitalne pneumokokowe zapalenie płuc bez bakteriemii, wywołane przez typy pneumokoka uwzględnione w szczepionce – odpowiednio o 75 i 45%.
Dr Jamie Loehr, przedstawiciel American Academy of Family Physicians (AAFP), odpowiedzialny za kontakty z ACIP, stwierdził, że badanie to dowodzi, iż podanie PCV-13 osobom nigdy nieszczepionym przeciwko pneumokokom znacząco zmniejsza ryzyko ciężkich zachorowań. Jako ograniczenia badania wymienił zaangażowanie producenta szczepionki i nieuwzględnienie osób, które w przeszłości otrzymały PPSV-23. Z tego powodu nie można określić, jaki jest efekt szczepienia PCV-13 u takich osób.
Prof. dr hab. n. med. Andrzej Radzikowski (Warszawski Uniwersytet Medyczny) tak skomentował nowe wytyczne: „Dokument ACIP dotyczący szczepień przeciwko pneumokokom u dorosłych to następny ważny krok, który formułuje bardziej precyzyjnie zalecenia szczepień PCV-13. Osoby powyżej 65. rż. są traktowane jako oczywista grupa ryzyka, nawet jeśli nie są one obciążone żadnymi przewlekłymi chorobami, zatem szczepienie PCV-13 jest szczepieniem rutynowym. Dotychczas według ACIP szczepionka PCV-13 była przeznaczona dla specjalnych grup ryzyka (p. Szczepionki przeciwko pneumokokom u dorosłych z niedoborami odporności). Poprzednie zalecenia, a także charakterystyka produktu opierały się tylko na badaniach oceniających immunogenność w różnych grupach wiekowych w porównaniu do immunogenności po szczepieniu szczepionką polisacharydową PPSV-23.1-4 Obecne mogą już korzystać z bardzo zachęcających wyników niezwykle ważnego holenderskiego badania CAPiTA nad skutecznością (efficacy) szczepionki PCV-13 u dorosłych powyżej 65. rż.
Piśmiennictwo:
1. Scott D., Ruckle J., Dar M. i wsp.: Phase 1 trial of 13-valent pneumococcal conjugate vaccine in Japanese adults. Pediatr. Int., 2008; 50: 295–2992. Jackson L.A., Gurman A., van Cleef M. i wsp.: Immunogenicity and safety of a 13-valent pneumococcal conjugate vaccine compared to a 23-valent pneumococcal polysaccharide vaccine in pneumococcal vaccine-naive adults. Vaccine, 2013; 31: 3577–3584
3. Jackson L., Gurman A., Rice K. i wsp.: Immunogenecity and safety of a 13-valent conjugate pneumococcal vaccine in adults 70 years of age and other previously vaccinated with 23-valent pneumococcal polysaccharide vaccine. Vaccine, 2013; 31: 3585–3593
4. Schwartz T.F., Flamaing J., Rumke H.C. i wsp.: A randomized, double-blind trial to evaluate immunogenecity and safety of 13-valent pneumococcal conjugate vaccine given concomitantly with trivalent influenza vaccine in adults aged >65 years. Vaccine, 2011; 29: 5195–202