Sejmowa Komisja Zdrowia opowiedziała się w piątek za rządowym projektem nowelizacji ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej, który zapewnia członkom zespołu ubezpieczenia od porwania i okupu.
Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej składa się z medyków (lekarzy, pielęgniarek oraz ratowników medycznych), którzy udzielają pomoc poza terytorium Polski osobom znajdującym się w stanie nagłego zagrożenia zdrowia. ZPHM prowadzi także działania humanitarne oraz zapewnia transport medyczny.
Przygotowany w kancelarii premiera projekt nowelizacji ustawy zakłada m.in. zapewnienie członkom zespołu ubezpieczenia od porwania i okupu w czasie, kiedy realizują oni swoje zadania. Pozwala też doraźnie powoływać ekspertów, którzy nie są członkami ZPHM, do realizacji określonej misji.
Obradująca w piątek sejmowa komisja zdrowia poparła projekt nowelizacji 11 głosami. Jeden poseł był przeciwny, a 9 wstrzymało się od głosu. Projekt trafi teraz na obrady plenarne Sejmu.
Komisja poprała poprawkę do projektu mówiącą, że ekspert powołany do zespołu otrzymałby pisemne zaświadczenie potwierdzające podpisanie umowy z ZPHM, które mógłby przedstawić pracodawcy. Była to poprawka biura legislacyjnego Sejmu.
Komisja poparła również poprawkę złożoną przez przewodniczącego komisji Tomasza Latosa (PiS). Wydłuża ona z 18 do 25 miesięcy możliwość wykonywania w Polsce zawodu lekarza, dentysty, pielęgniarki albo położnej przez obywateli Ukrainy. Zgodnie z ustawą o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, mogą oni wykonywać swój zawód w Polsce przez 18 miesięcy, począwszy od 24 lutego 2022 roku. Jak uzasadnił Latos, wydłużenie tego okresu umożliwi im kontynuowanie pracy po 24 sierpnia 2023 r.
Ta poprawka zmienia inną ustawę niż nowelizowana przez rządowy projekt. Tytuł noweli – mówił szef komisji – miałby więc zostać zmieniony na: „Zmiana ustawy o Zespole Humanitarno-Medycznym oraz ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa”.
Przedstawiciel biura legislacyjnego wskazał, że poprawka wykracza poza zakres przedłożenia i przyjmując ją, komisja narazi się na zarzut „pominięcia trzech czytań” projektu ustawy.
– Mamy tego świadomość (...). Odbywa się wojna za naszą wschodnią granicą i jeżeli państwo nie widzą potrzeby dokonania tego rodzaju regulacji, proszę to powiedzieć obywatelom Ukrainy, w kierunku których jest to skierowane (...). Sytuacja jest ekstraordynaryjna od lutego 2022 r. – odpowiedział na to Latos.
Stanowisko biura legislacyjnego poparła posłanka Katarzyna Lubnauer (Nowoczesna), która zaznaczyła, iż fakt, że poprawka wychodzi poza zakres przedłożenia „łamie zasadę konstytucyjności”.
– Jeżeli sytuacja jest ekstarordynaryjna od lutego ubiegłego roku, to można było wprowadzić tego typu zmiany zanim to przedłożenie znalazło się w Sejmie, a nie teraz, poprawką. Problem polega na tym, że jesteście nieprzygotowani i jak zawsze robicie wszystko na ostatnią chwilę – oceniła posłanka.
Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej został utworzony w 2022 r. Powołano go do prowadzenia m.in. akcji ratunkowo-ewakuacyjnych polskich obywateli będących ofiarami wypadków i innych zdarzeń nagłych, a także zabezpieczania medycznie akcji związanych z zapewnieniem pomocy obywatelom polskim oraz członkom ich rodzin. Zespół ma też m.in. wspierać inne państwa w działaniach ratunkowych podejmowanych na ich terytorium.
W ciągu swojej działalności, ZPHM zrealizował działania ratunkowo-transportowe po wypadku polskiego autokaru w Chorwacji oraz prowadził działania humanitarne związane ze wsparciem ukraińskiej ochrony zdrowia w rejonie Charkowa. Realizował także akcje ewakuacyjne polskich obywateli, którzy zostali ranni w trakcie działań wojennych w Ukrainie. Medycy z ZPHM brali ponadto udział w działaniach ciężkiej grupy poszukiwawczo-ratowniczej HUSAR, po trzęsieniu ziemi w Turcji.
Jak wskazano na stronie rządu, do najważniejszych rozwiązań proponowanych w projekcie nowelizacji ustawy należy zapewnienie członkom ZPHM ubezpieczenia od porwania i okupu w czasie realizacji swoich zadań.
Oprócz tego Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej będzie mógł doraźnie powoływać ekspertów, którzy nie są członkami ZPHM, do realizacji określonej misji. Chodzi np. o lekarzy określonych specjalności, logistyków czy specjalistów do spraw bezpieczeństwa fizycznego misji.
Projektowane przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia noweli w Dzienniku Ustaw. Wyjątkiem byłyby zaproponowane zmiany w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy, które miałyby wejść w życie 24 sierpnia 2023 r.
