Senacka Komisja Zdrowia opowiedziała się w poniedziałek za nowelizacją ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej oraz ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej składa się z pracowników medycznych (lekarzy, pielęgniarek oraz ratowników medycznych), którzy udzielają pomoc poza terytorium Polski osobom znajdującym się w stanie nagłego zagrożenia zdrowia. ZPHM prowadzi także działania humanitarne i zapewnia transport medyczny.
Nowelizacja ustawy zakłada m.in. zapewnienie członkom zespołu ubezpieczenia od porwania i okupu w czasie, kiedy realizują oni swoje zadania. Pozwala też doraźnie powoływać ekspertów, którzy nie są członkami ZPHM, do realizacji określonej misji. Przepisy zakładają zapewnienie członkom ZPHM ubezpieczenia od porwania i okupu w czasie realizacji swoich zadań.
W wyniku poprawek zgłoszonych na etapie rozpatrywania projektu opiniowanej ustawy przez sejmową Komisję Zdrowia, jego tekst został uzupełniony o art. 2, którego przedmiot wykracza poza materię projektu ustawy wniesionego do Sejmu przez Radę Ministrów. Przepis ten przewiduje nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, polegającą na wydłużeniu z 18 do 25 miesięcy liczonego od dni 24 lutego 2022 r. okresu, w którym obywatelowi Ukrainy, który uzyskał kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, można udzielić zgody na wykonywanie zawodu lekarza albo lekarza dentysty oraz przyznać warunkowe prawo wykonywania zawodu lekarza albo lekarza dentysty. Poprawka dotyczy także pielęgniarek lub położnych, które uzyskały kwalifikacje poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej.
Podczas dyskusji Biuro Legislacyjne zaznaczyło, że „wątpliwości budzi tryb, w jakim poprawka została wniesiona przez to, że został wprowadzony do jej tekstu bez dochowania trybu wymaganego dla sejmowego postępowania ustawodawczego”.
W ocenie biura jest ona niezgodna z art. 118 ust 1. (Inicjatywa ustawodawcza przysługuje posłom, Senatowi, Prezydentowi Rzeczypospolitej i Radzie Ministrów) i 119. ust. 1.i 2. Konstytucji RP (Sejm rozpatruje projekt ustawy w trzech czytaniach. Prawo wnoszenia poprawek do projektu ustawy w czasie rozpatrywania go przez Sejm przysługuje wnioskodawcy projektu, posłom i Radzie Ministrów).
Wiceminister zdrowia Piotr Bromber wyjaśnił, że „poprawka ma charakter techniczny, bo sprowadza się do przedłużenia już obowiązujących przepisów, które w momencie uchwalania były powszechnie akceptowane”.
Przekazał, że na podstawie dotychczasowych przepisów dla lekarzy wydano pozytywnie ponad 2 800 takich zgód, a w przypadku pielęgniarek – 1500.
Mimo zastrzeżeń, w czasie głosowania senacka Komisja Zdrowia opowiedziała się za nowelizacją ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej oraz ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej powstał w 2022 r. Powołano go do prowadzenia m.in. akcji ratunkowo-ewakuacyjnych polskich obywateli będących ofiarami wypadków i innych zdarzeń nagłych, a także zabezpieczanie medycznie akcji związanych z zapewnieniem pomocy obywatelom polskim oraz członkom ich rodzin. Zespół ma też m.in. wspierać inne państwa w działaniach ratunkowych podejmowanych na ich terytorium.
ZPHM realizował dotąd działania ratunkowo-transportowe po wypadku polskiego autokaru w Chorwacji oraz prowadził działania humanitarne związane ze wsparciem ukraińskiej ochrony zdrowia w rejonie Charkowa. Realizował także akcje ewakuacyjne polskich obywateli, którzy zostali ranni w trakcie działań wojennych w Ukrainie. Medycy z ZPHM brali ponadto udział w działaniach ciężkiej grupy poszukiwawczo-ratowniczej HUSAR, po trzęsieniu ziemi w Turcji.
