Pytanie nadesłane do Redakcji
Jaka jest rola lekarza rodzinnego lub pediatry ogólnego w opiece nad dzieckiem po przebyciu epizodu zespołu nerczycowego (ZN)? Czy dziecko wymaga regularnego, okresowego badania ogólnego moczu, czy tylko w trakcie infekcji lub nawrotu objawów (obrzęki)? Czy w przypadku objawów wskazujących na nawrót choroby należy od razu rozpocząć leczenie glikokortykosteroidami (GKS) i skierować chorego do nefrologa?
Odpowiedź
dr hab. n. med. Monika Miklaszewska
Klinika Nefrologii Dziecięcej i Nadciśnienia Tętniczego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Przebieg opieki nad dzieckiem z idiopatycznym zespołem nerczycowym (IZN) zależy od reakcji chorego na glikokortykosteroidoterapię.
Dziecko z IZN z rzadkimi nawrotami wymaga nieco innego postępowania niż dziecko z ZN z częstymi nawrotami (FRNS) lub steroidozależnym ZN (SDNS). Zazwyczaj rodzice kontrolują mocz w warunkach domowych za pomocą półilościowego testu paskowego, natomiast na laboratoryjne badanie moczu należy skierować każde dziecko z infekcją oraz u którego zaplanowano zmniejszenie dawki GKS lub leków immunosupresyjnych. Pojawienie się białkomoczu (i obrzęków) jest wskazaniem do włączenia lub intensyfikacji leczenia GKS (nawet do dawki maksymalnej), a niekiedy także dołączenia leku oszczędzającego GKS lub zwiększenia jego dawki. Pediatra może włączyć do leczenia GKS lub zwiększyć ich dawkę na krótki czas, zwłaszcza jeśli niemożliwa jest szybka konsultacja specjalistyczna. O istotnej modyfikacji leczenia immunosupresyjnego decyduje nefrolog dziecięcy.
Piśmiennictwo:
1. Szczepańska M., Bałasz-Chmielewska I., Grenda R. i wsp.: Zalecenia Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej (PTNFD) dotyczące postępowania z dzieckiem z zespołem nerczycowym. Forum Nefrol. Edu., 2022; 2: 39–602. Trautmann A., Vivarelli M., Samuel S. i wsp.: IPNA clinical practice recommendations for the diagnosis and management of children with steroid-resistant nephrotic syndrome. Pediatr. Nephrol., 2020; 35 (8): 1529–1561
3. Trautmann A., Boyer O., Hodson E. i wsp.: IPNA clinical practice recommendations for the diagnosis and management of children with steroid-sensitive nephrotic syndrome. Pediatr. Nephrol., 2023; 38 (3): 877–919
4. Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO) Glomerular Diseases Work Group. KDIGO 2021 Clinical Practice Guideline for the Management of Glomerular Diseases. Kidney Int., 2021; 100 (4S): S1–S276