Pytanie nadesłane do Redakcji
Jakie powinno być postępowanie u dziewczynki w wieku przedszkolnym z upławami (zwykle zielonkawe lub brunatne)? Czy wskazana jest diagnostyka lub lecznicze, jeśli objawom nie towarzyszą cechy stanu zapalnego (brak zaczerwienienia, odparzeń, otarć, bólu, świądu)?
Odpowiedź
dr n. med. Karolina Kowalczyk
Katedra Endokrynologii Ginekologicznej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Fizjologiczne upławy pochwowe w postaci bezzapachowej, białawej lub kremowożółtej śluzowej wydzieliny mogą występować u dziewczynek w pierwszych tygodniach życia oraz w okresie okołopokwitaniowym. Natomiast pojawienie się obfitej wydzieliny, szczególnie o zielonkawej czy brunatnej barwie, w wieku przedpokwitaniowym, czyli w okresie ciszy hormonalnej, może być objawem infekcji pochwy. Większość stanów zapalnych sromu i pochwy w tej grupie wiekowej jest spowodowana nieswoistą infekcją bakteryjną związaną z niewłaściwą higieną. Zatem pierwszym etapem leczenia powinna być edukacja i wprowadzenie prawidłowych nawyków higienicznych (p. ramka).
Ramka. Zalecenia dotyczące higieny intymnej u dziewczynek
- Higiena sromu jeden raz dziennie wieczorem, najlepiej przy użyciu emolientów.
- Po kąpieli delikatnie osuszyć okolicę sromu miękkim ręcznikiem lub suszarką z chłodnym nawiewem trzymaną daleko od skóry.
- Nałożyć delikatny krem natłuszczający na skórę sromu.
- Odpieluchowanie młodszych dzieci, a w przypadku starszych spanie bez bielizny.
- Nauka podcierania papierem i mycia okolic intymnych.
- Noszenie luźnej bawełnianej bielizny, unikanie noszenia obcisłych spodni, legginsów itp.
Wykonanie posiewu z pochwy może być stresujące dla dziewczynki, dlatego należy go zlecić w przypadku nasilonych upławów, które utrzymują się mimo zmiany nawyków higienicznych, lub towarzyszy im zaczerwienienie, ból, świąd i nieprzyjemny zapach. Wówczas leczenie dobiera się do wyniku antybiogramu.
Piśmiennictwo:
1. Altchek A., Deligdisch L.: Stany zapalne sromu i pochwy u dzieci. (W:) Altchek A., Deligdisch L. (red.): Ginekologia dziecięca. Wrocław, Elsevier Urban & Partner, 2013: 67–902. Makowska-Donajska M.: Stany zapalne pochwy i sromu – diagnostyka i leczenie. (W:) Hirnle L. (red.): Ginekologia dziecięca i dziewczęca. Warszawa, PZWL, 2020: 69–81
3. Fischer G., Rogers M.: Vulvar disease in children: a clinical audit of 130 cases. Pediatr. Dermatol., 2000; 17 (1): 1–6
4. Vilano S.E., Robbins C.L.: Common prepubertal vulvar conditions. Curr. Opin. Obstet. Gynecol., 2016; 28 (5): 359–365
5. McGreal S., Wood P.: Recurrent vaginal discharge in children. J. Pediatr. Adolesc. Gynecol., 2013; 26 (4): 205–208