Pytanie nadesłane do Redakcji
Jak bezpiecznie zadecydować o podaniu walproinianu sodu (VPA) dziecku w stanie padaczkowym, jeśli szczegółowa diagnostyka zacznie się dopiero kolejnego dnia? Czy VPA można podać dziecku z nieswoiście zwiększoną aktywnością aminotransferaz (150–200 IU/l), jaką często obserwuje się w przebiegu niektórych zakażeń (np. układu oddechowego)?
Odpowiedź
dr hab. n. med. Krystyna Szymańska
Klinika Neurologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Walproinian sodu (VPA) jest bardzo skuteczny w przerywaniu stanu padaczkowego, jednak jego stosowanie jest przeciwwskazane w chorobach mitochondrialnych i zaburzeniach cyklu mocznikowego. Lek należy szczególnie ostrożnie stosować w przypadku zaburzeń funkcji wątroby ze względu na możliwe toksyczne działanie na wątrobę (największe ryzyko u dzieci <3. rż., leczonych wieloma lekami przeciwdrgawkowymi oraz z chorobami mitochondrialnymi). Wśród pozostałych działań niepożądanych VPA wymienia się pancytopenię, małopłytkowość, zaburzenia czynności płytek krwi, reakcje nadwrażliwości (w tym zespół Stevensa i Johnsona oraz toksyczną nekrolizę naskórka) i encefalopatię (u niektórych pacjentów z towarzyszącym zwiększeniem stężenia amoniaku). Dlatego w opisanej sytuacji w pierwszej kolejności należy zastosować benzodiazepiny i fenobarbital, a w przypadku ich nieskuteczności – lewetyracetam dożylnie.
Piśmiennictwo:
1. Aguirre-Velázquez C., Hurtado A.H., Ceja-Moreno H. i wsp.: Clinical guideline. Febrile seizures, diagnosis and treatment. Rev. Mex. Neuroci., 2019; 20 (2): 42–482. Capovilla G., Mastrangelo M., Romeo A., Vigevano F.: Recommendations for the management of “febrile seizures”: ad hoc task force of LICE Guidelines Commission. Epilepsia, 2009; 50 (supl. 1): 2–6
3. Leung A.K., Hon K.L., Leung T.N.: Febrile seizures: an overview. Drugs Context, 2018; 7: 212 536
4. Mewasingh L.D., Chin R.F.M., Scott R.C.: Current understanding of febrile seizures and their long-term outcomes. Dev. Med. Child Neurol., 2020; 62 (11): 1245–1249
5. Rivas-García A., Ferrero-García-Loygorri C., Carrascón González-Pinto L., i wsp.: Simple and complex febrile seizures: is there such a difference? Management and complications in an emergency department. Neurologia (Engl ed.), 2022; 37 (5): 317–324
6. Sawires R., Buttery J., Fahey M.: A review of febrile seizures: recent advances in understanding of febrile seizure pathophysiology and commonly implicated viral triggers. Front Pediatr., 2022; 9: 801 321
7. Abend N.S., Loddenkemper T.: Postępowanie w stanie padaczkowym u dzieci. Med. Prakt. Pediatr., 2015; 1: 53–63
