Odpowiedź
dr n. med. Jerzy Luszawski
Oddział Neurochirurgii Dziecięcej Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach
Pierwsza wizyta rehabilitacyjna zawsze powinna mieć miejsce na oddziale noworodkowym przed wypisem ze szpitala. Rehabilitant ma za zadanie poinstruować rodziców, m.in. w jakim zakresie i z jaką siłą mogą ruszać kończyną, jak dziecko reaguje i kiedy nie zwiększać zakresu ruchu.
Jeśli wyjątkowo rodzice nie mogą otrzymać pomocy od fizjoterapeuty, należy ich poinformować o podstawowych zasadach pielęgnacji i rehabilitacji. W pierwszym okresie najważniejsze jest utrzymanie zakresu ruchu w stawach i zapobieganie rozwojowi przykurczów. W tym celu można wykonywać kilka razy dziennie (np. przy każdej zmianie pieluchy) proste ćwiczenie polegające na przeprowadzeniu kończyny przez cały zakres ruchu we wszystkich stawach. Trzeba zwrócić uwagę rodziców, aby ruch w stawie ramiennym wykonywali w wielu płaszczyznach: zgięcie (w płaszczyźnie strzałkowej), odwodzenie (w płaszczyźnie czołowej) i rotację (w osi ramienia). W trakcie czynności pielęgnacyjnych i przy układaniu dziecka powinni też zadbać o to, aby nie dochodziło do nadmiernych ruchów w stawie ramiennym (p. Jak zabezpieczyć kończynę górną z niedowładem z powodu okołoporodowego uszkodzenia splotu ramiennego przed zwichnięciem w stawie barkowym? – przyp. red.). Rodzice powinni obserwować, czy ruchom w stawie ramiennym nie towarzyszy ból lub ich zakres nie jest ograniczony (okołoporodowe uszkodzenie splotu ramiennego [OBPI] bezpośrednio po urodzeniu nie ogranicza zakresu ruchu, bo jest to niedowład wiotki). W przypadku zauważenia bólu nie należy forsować ruchu (p. Czy okołoporodowe uszkodzenie splotu ramiennego jest bolesne? – przyp. red.). Konieczna jest też wizyta u lekarza, ponieważ dziecko może wymagać dokładniejszej diagnostyki.