Kiedy należy wykonać posiew krwi u dziecka hospitalizowanego z powodu nieżytu żołądkowo-jelitowego?

Pytanie nadesłane do Redakcji

Zwykle informację o wyhodowaniu pałeczek Salmonella u dziecka hospitalizowanego z powodu nieżytu żołądkowo-jelitowego otrzymujemy po 48 h. Kiedy należy wykonać posiew krwi u takiego dziecka (przy przyjęciu, po otrzymaniu informacji z pracowni mikrobiologicznej, w razie braku poprawy stanu dziecka, zależnie od wieku)?

Odpowiedź

dr hab. n. med. Ewelina Gowin
Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Oddział Obserwacyjno-Zakaźny Wielkopolskiego Centrum Pediatrii

Posiew krwi należy zlecić każdemu dziecku przyjmowanemu do szpitala z powodu podejrzenia inwazyjnej choroby bakteryjnej:

• w złym stanie ogólnym
• z podwyższonymi wskaźnikami stanu zapalnego (białko C-reaktywne [CRP], prokalcytonina, leukocytoza).

Obecnie pobieranie krwi w okresie najwyższej gorączki uznaje się za nieuzasadnione. Należy pobrać kilka próbek (2–4), optymalnie każdą z oddzielnego wkłucia. Objętość pobranej krwi ma istotne znaczenie dla uzyskania dodatniego wyniku – u dorosłych powinno to być ≥20 ml (zwiększenie objętości do 40 ml zwiększa szansę na uzyskanie dodatniego wyniku o 19%). U dzieci objętość pobranej krewi zależy od masy ciała (nie powinna przekraczać 1% objętości krwi):

• <11 kg mc. – 1–1,5 ml
• 11–17 kg mc. – 7,5 ml
• 17–37,5 kg mc. – 11,5 ml
• >37,5 kg mc. – 20 ml.

Każdy dodatkowy ml pobranej krwi zwiększa szansę na uzyskanie dodatniego posiewu o 4,7%. W przypadku uzyskania dodatniego wyniku posiewu kału w kierunku pałeczek Salmonella u dziecka w stanie ogólnym dobrym, bez gorączki, posiew krwi nie jest konieczny. Większość zakażeń wywołanych przez pałeczki Salmonella ustępuje samoistnie, a bakteriemia rozwija się u <5% osób. Posiew krwi jest natomiast wskazany u gorączkujących pacjentów zakażonych pałeczkamii Salmonella, szczególnie z grupy ryzyka bakteriemii (p. Jakie są czynniki ryzyka inwazyjnych zakażeń pałeczkami Salmonella? Czy jednym z nich jest cukrzyca typu 1? – przyp. red.).