Pytanie nadesłane do Redakcji
U wielu dzieci po napadzie obserwuje się senność. Jak długo trwa zwykle sen po napadzie? Jak różnicować u niemowlęcia sen po napadzie z zaburzeniami świadomości z powodu choroby podstawowej? Czy dziecku, które np. nie budzi się w trakcie badania przedmiotowego, należy podać lek przeciwpadaczkowy lub tlen?
Odpowiedź
dr hab. n. med. Krystyna Szymańska
Klinika Neurologii Dziecięcej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
U dzieci z gorączką zwykle występuje nadmierna senność, jednak po drgawkach gorączkowych dzieci stosunkowo szybko dochodzą do stanu sprzed napadu. Stan świadomości dziecka należy ocenić na podstawie skali Glasgow (GCS). U dzieci <5. roku życia stosuje się zmodyfikowaną GCS, tzw. Pediatric Coma Scale (PCS), w której odpowiedzi słowne i ruchowe są dostosowane do wieku dziecka (ryc.).
Ryc. Pediatryczna skala śpiączki Glasgow (p. eMPediatryczny Niezbędnik Ratunkowy
wchodzący w skład zestawu wraz z eMPediatrycznym Kołem Ratunkowym, s. 15)
Przy podejmowaniu decyzji dotyczących diagnostyki i leczenia (m.in. podanie tlenu, leków przeciwpadaczkowych, punkcja lędźwiowa, leczenie obrzęku mózgu, konsultacja anestezjologa lub neurologa) kluczowe znaczenie ma:
- ocena stanu świadomości na podstawie GCS prowadzona w interwałach czasowych (zaburzenia świadomości [GCS <13] lub zmniejszenie się liczby punktów w czasie)
- ocena stanu ogólnego i parametrów życiowych dziecka
- stwierdzenie w badaniu przedmiotowym objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego (OUN).
Piśmiennictwo:
1. Aguirre-Velázquez C., Hurtado A.H., Ceja-Moreno H. i wsp.: Clinical guideline. Febrile seizures, diagnosis and treatment. Rev. Mex. Neuroci., 2019; 20 (2): 42–482. Subcommittee on Febrile Seizures; American Academy of Pediatrics: Neurodiagnostic evaluation of the child with a simple febrile seizure. Pediatrics, 2011; 127: 389–394
3. Capovilla G., Mastrangelo M., Romeo A., Vigevano F.: Recommendations for the management of “febrile seizures”: ad hoc task force of LICE Guidelines Commission. Epilepsia, 2009; 50 (supl. 1): 2–6
4. Khair A.M., Elmagrabi D.: Febrile seizures and febrile seizure syndromes: an updated overview of old and current knowledge. Neurol. Res. Int., 2015; 2015: 849 341
5. Leung A.K., Hon K.L., Leung T.N.: Febrile seizures: an overview. Drugs Context, 2018; 7: 212 536
6. Mewasingh L.D., Chin R.F.M., Scott R.C.: Current understanding of febrile seizures and their long-term outcomes. Dev. Med. Child Neurol., 2020; 62 (11): 1245–1249
7. Rivas-García A., Ferrero-García-Loygorri C., Carrascón González-Pinto L. i wsp.: Simple and complex febrile seizures: is there such a difference? Management and complications in an emergency department. Neurologia (Engl ed.), 2022; 37 (5): 317–324
8. Sawires R., Buttery J., Fahey M.: A review of febrile seizures: recent advances in understanding of febrile seizure pathophysiology and commonly implicated viral triggers. Front Pediatr., 2022; 9: 801 321