Odpowiedź
dr hab. n. med. Ewelina Gowin
Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Oddział Obserwacyjno-Zakaźny Wielkopolskiego Centrum Pediatrii
Zachorowania na dur brzuszny zdarzają się w Polsce sporadycznie – w latach 2020–2021 nie zgłoszono żadnego przypadku duru brzusznego, co miało związek z ograniczeniem ruchu turystycznego z powodu pandemii. Wcześniej zwykle notowano 1–2 przypadki rocznie, najwięcej – 5 przypadków – zgłoszono w 2017 roku. Co roku notuje się także 1–2 przypadki duru rzekomego wywoływanego przez Salmonella parathypi. Wszystkie przypadki duru brzusznego i paraduru rozpoznawane są u pacjentów hospitalizowanych. Największe ryzyko zachorowania występuje w Azji Południowej (Indie, Nepal), w Azji Południowo-Wschodniej (Indonezja), w Ameryce Południowej (Peru) oraz w Afryce Północnej i Zachodniej. Dur brzuszny należy podejrzewać u pacjenta po powrocie z krajów rozwijających się, o niższym standardzie sanitarno-higienicznym, szczególnie jeżeli był to pobyt przedłużony. Salmonella typhi jest patogenem wyłącznie ludzkim. Do zakażenia może dojść w wyniku kontaktu z nosicielem lub żywnością i wodą skażoną kałem nosiciela.
Okres wylęgania wynosi około 7–14 dni. Głównym objawem zakażenia jest wysoka gorączka, ciężki stan chorego (toksemia, splątanie), bradykardia i charakterystyczna osutka na tułowiu. Rozpoznanie ustala się na podstawie wyników posiewów krwi (szczególnie w okresie gorączkowym) lub kału i moczu w 2. i 3. tygodniu choroby.
Należy zachować ostrożność przy rozpoznawaniu duru brzusznego retrospektywnie na podstawie wywiadu zebranego od pacjenta. Czasami lekarze w krajach rozwijających się ustalają takie rozpoznanie tylko na podstawie objawów klinicznych, na przykład gorączki.
Piśmiennictwo:
1. Czarkowski P.M., Staszewska-Jakubik E., Wielgosz U.: Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2020 roku. wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2020/Ch_2020.pdf (dostęp: 18.08.2023)2. Czarkowski P.M., Staszewska-Jakubik E., Wielgosz U.: Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2021 roku. wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2021/Ch_2021.pdf (dostęp: 18.08.2023)