Odpowiedź
dr n. prawn. Tamara Zimna
Kancelaria Prawa Medycznego w Oświęcimiu
Kryteria przyznawania refundowanych wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie określa tabela zawarta w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2017 r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r., poz. 704 z późn. zm.). Pacjent z rozpoznanym upośledzeniem stopnia znacznego (F72) nie spełnia kryterium refundacji pieluchomajtek z kodem P 101 (w tab., w lp. 101 wymagane jest rozpoznanie głębokiego upośledzenia – F73). Warunkiem przyznania refundacji na środki absorpcyjne jest występowanie neurogennego i nieneurogennego nietrzymania moczu lub stolca (z wyłączeniem wysiłkowego nietrzymania moczu) u osób spełniających ≥1 z następujących kryteriów:
- głębokie upośledzenie umysłowe,
- zespoły otępienne o różnej etiologii,
- wady wrodzone i choroby układu nerwowego, trwałe uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego,
- wady wrodzone dolnych dróg moczowych będące przyczyną nietrzymania moczu,
- jatrogenne lub pourazowe uszkodzenie dróg moczowych będące przyczyną nietrzymania moczu,
- jatrogenne lub pourazowe uszkodzenie układu pokarmowego będące przyczyną nietrzymania stolca.
Orzeczenie o niepełnosprawności u dziecka ma wpływ na ilość zlecanych środków absorpcyjnych podlegających refundacji, a nie na kryterium ich przyznawania. Refundowane wyroby medyczne są zalecane pacjentom (świadczeniobiorcom) z orzeczeniem o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki, lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, bez uwzględnienia okresów użytkowania.1 O wielkości miesięcznego zaopatrzenia takich pacjentów w odpowiednie wyroby decyduje każdorazowo osoba uprawniona do wystawienia zlecenia. Od 1 lipca 2023 r. w związku z wejściem w życie rozporządzenia MZ z dnia 25 maja 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne oraz zlecenia naprawy wyrobu medycznego (Dz. U. z 2023 r., poz. 1127) wprowadzającego nowe wzory zleceń, lekarz ma obowiązek wpisania na zleceniu uzasadnienia medycznego przyznania większej liczby sztuk wyrobu medycznego niż limit miesięczny dla pacjenta posiadającego uprawnienia dodatkowe. W nowym zleceniu w celu identyfikacji uprawnień dodatkowych pacjenta należy dodatkowo podać datę wystawienia dokumentu je potwierdzającego, a także datę jego ważności i numer prawa wykonywania zawodu osoby uprawnionej, która go wystawiła. Na podstawie przepisów przejściowych zachowują ważność zlecenia na zaopatrzenie i zlecenia naprawy wystawione, potwierdzone lub częściowo zrealizowane przed dniem 1 lipca 2023 r. Warto wiedzieć, że orzeczenia o niepełnosprawności wydane przed pandemią na czas określony i których ważność ustawowo przedłużono podczas pandemii, utracą tę ważność po upływie 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.2 Informacje o uprawnieniach dodatkowych usługobiorców oraz informacje o posiadaniu przez nich orzeczenia o niepełnosprawności można zasięgać z platformy P1.3
Zadaniem lekarza specjalisty jest rozpoznanie stopnia upośledzenia. W ocenie tej uwzględnia się występowanie konkretnych wad wrodzonych i chorób układu nerwowego, trwałe uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego oraz towarzyszące zaburzenia, takie jak autyzm, który jest odrębnie sklasyfikowany (F84.0–F84.1). W charakterystyce upośledzenia umysłowego głębokiego uwzględniono m.in. poważne problemy z kontrolą zwieraczy,2 które z czasem mogą ustępować (dlatego ocena tego elementu zmienia się wraz z wiekiem pacjenta). W związku z tym rozpoznanie powinno uwzględniać aktualny poziom funkcjonowania pacjenta.
Przypisy:
1. Na podstawie art. 47 ust. 1b pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r., poz. 2561).2. 15h ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 2095 z późn. zm.).
3. Art. 4 ust. 3 pkt 1) lit. n) i o) w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 11) z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r., poz. 1555 z późn. zm.).
4. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych – ICD-10 Rewizja dziesiąta, WHO 2008: 244–245. https://stat.gov.pl/Klasyfikacje/doc/icd10/pdf/ICD10TomI.pdf (dostęp: 08.05.2023)
