Test odwodnienia (test zagęszczania moczu) to dwufazowa procedura wykonywana w celu różnicowania moczówki i pierwotnej polidypsji (faza I) oraz moczówki nerkowej i ośrodkowej (faza II). W fazie I pacjent nie może przyjmować żadnych płynów, co w warunkach fizjologicznych powinno zmniejszyć objętość wydalanego moczu oraz zwiększyć jego osmolalność. W przypadku moczówki mocz nadal będzie wydalany w znacznej objętości, a jego osmolalność będzie mała. W fazie II badania pacjent przyjmuje desmopresynę (podskórnie, donosowo lub podjęzykowo). W przypadku moczówki ośrodkowej osmolalność moczu się zwiększy, a u pacjentów z moczówką nerkową nie ulegnie zmianie (tab.).
Test należy rozpocząć rano w warunkach szpitalnych, pod nadzorem lekarza i po zabezpieczeniu dostępu dożylnego. Test jest przeciwwskazany u dzieci <1. roku życia. Pierwsza faza trwa 8 h lub do czasu spełnienia kryteriów zakończenia badania. Przed rozpoczęciem testu i co 1 h w trakcie jego trwania należy oceniać masę ciała, ciśnienie tętnicze, częstotliwość rytmu serca i temperaturę ciała. Dodatkowo należy oznaczyć stężenie sodu w surowicy i jej osmolalność przed testem i co 2 h w jego trakcie. Należy też oceniać objętość i osmolalność każdej oddanej porcji moczu podczas testu.
Fazę I należy przerwać w przypadku stwierdzenia ≥1 z poniższych kryteriów:
zmniejszenie masy ciała o >3%,
stężenie sodu w surowicy >150 mmol/l,
hipotonia ortostatyczna lub wystąpienie jej objawów (np. zawroty głowy),
bardzo silne pragnienie,
osmolalność 2 kolejnych próbek moczu różni się o <10% przy zmniejszeniu masy ciała ≥2%.
Po przerwaniu I fazy testu należy przejść do fazy II. Po podaniu desmopresyny należy co 30–60 min oceniać parametry życiowe dziecka oraz objętość i osmolalność każdej oddanej porcji moczu (tab.). W tej fazie testu pacjent może już jeść i pić.
Piśmiennictwo
Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek,
zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.
Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.
Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej