Pytanie nadesłane do redakcji
U 10-miesięcznego niemowlęcia kilka miesięcy temu na brzuszku pojawiła się zmiana skórna (p. rycina). W normalnych warunkach jest ona blada i prawie płaska, na poziomie skóry, jednak w okresie infekcji dróg oddechowych (dziecko chodzi do żłobka i takich infekcji przeszło już kilka) staje się lekko wypukła, ciemniejsza, z łuszczącą się powierzchnią. Czy taka zmiana może być objawem choroby i czy wymaga diagnostyki i leczenia? Jakie badania ewentualnie należy zlecić?
Odpowiedź
W przypadku pojedynczej zmiany skórnej o charakterze blaszki, grudki lub nacieku ustalenie jasnego rozpoznania na podstawie prostego badania przedmiotowego zazwyczaj nie jest możliwe.
Jeśli zmianę stwierdza się u dziecka, szczególnie niemowlęcia, w diagnostyce różnicowej należy uwzględnić mastocytozę skórną.
Główne postaci dziecięce mastocytozy to pokrzywka barwnikowa, uogólniona skórna mastocytoza i znamię mastocytowe, czyli mastocytoma.1
Ponieważ zmiana u omawianego dziecka jest pojedyncza można podejrzewać znamię typu mastocytoma. W celu ustalenia rozpoznania wykonuje się proste, nieinwazyjne badanie, polegające na potarciu zmiany szpatułką. Jeśli w odpowiedzi pojawi się bąbel pokrzywkowy, jest to tzw. dodatni objaw Dariera, który z dużym prawdopodobieństwem potwierdza rozpoznanie. Ostateczne potwierdzenie rozpoznania stanowi badanie histologiczne, w którym stwierdza się typowo nacieki z komórek tucznych.1,2
W postaciach innych niż mastocytoma konieczne jest również oznaczenie stężenia tryptazy w surowicy, może bowiem wystąpić mastocytoza układowa, przebiegająca ze zmianami skórnymi w postaci plamek i grudek.
Omawiany wykwit skórny należy również różnicować z żółtakiem młodzieńczym (Xanthogranuloma juvenile) oraz pojedynczą zmianą łuszczycową. W obu przypadkach diagnostycznie rozstrzygające jest badanie mikroskopowe wycinka. Zmiany obrazu klinicznego opisane w pytaniu – kolor, wielkość, łuska – nie pozwalają na ustalenie rozpoznania na podstawie samego badania podmiotowego. (2014)
Piśmiennictwo
Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek,
zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.
Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.
Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej