Stan zdrowia kandydatów na prezydenta USA, w tym chorującej na zakrzepicę Hillary Clinton, stał się jednym z ważniejszych tematów podczas kampanii prezydenckiej w 2016 r.
Clintonowie z Ronaldem i Nancy Reagan w 1987 r. Fot. Series: Reagan White House Photographs, 1/20/1981 - 1/20/1989Collection: White House Photographic Collection, 1/20/1981 - 1/20/1989, Public domain, via Wikimedia Commons
Hillary Diane Rodham Clinton urodziła się 26 października 1947 r. w Chicago. W latach 1969–1974 studiowała w Yale Law School, gdzie poznała Billa Clintona, którego poślubiła w roku 1975. Po wyborze Clintona na urząd prokuratora generalnego Arkansas Hillary rozpoczęła pracę w firmie prawniczej, specjalizowała się w prawie patentowym i prawie autorskim. Jako pierwsza dama stanu Arkansas (1979–1981, 1983–1992) była m.in. przewodniczącą komitetu doradczego do spraw medycyny wiejskiej oraz kierowała grupą zadaniową, która wspomagała reformę edukacji publicznej.
Hillary Clinton była pierwszą małżonką prezydenta USA, która miała ukończone studia podyplomowe i była aktywna zawodowo w chwili obejmowania stanowiska. W 1993 r. została przewodniczącą grupy zawodowej do spraw reformy ochrony zdrowia. Próba reformy, której celem było opracowanie planu zapewnienia powszechnej opieki zdrowotnej wszystkim Amerykanom, a jednym ze środków wprowadzenie obowiązku zapewnienia przez pracodawców ubezpieczenia zdrowotnego pracownikom, zakończyła się jednak fiaskiem.
Clinton przedstawiająca Kongresowi plan reformy opieki zdrowotnej w 1993 r. Fot. Maureen Keating, Public domain, via Wikimedia Commons
Jako pierwsza dama Hillary reprezentowała Biały Dom w misjach dyplomatycznych, prowadziła konferencje prasowe, współtworzyła ustawy. Uważana jest za jedną z najbardziej aktywnych i wpływowych pierwszych dam w dziejach USA.
W 1999 r. Clinton wystartowała w wyborach do Senatu w okręgu nowojorskim, a 3 stycznia 2001 r. została zaprzysiężona i tym samym stała się pierwszą pierwszą damą, która zdecydowała się ubiegać o publiczne stanowisko, a także pierwszą kobietą senatorem ze stanu Nowy Jork. W 2008 r. wałczyła z Barackiem Obamą o nominację Partii Demokratycznej w wyborach prezydenckich. Mimo zwycięstwa Hilary w wyborach powszechnych, Obama uzyskał więcej głosów delegatów i to on został nominowanym Partii Demokratycznej.
Clinton od początku swojej kariery walczyła o prawa kobiet. We wrześniu 1995 r. podczas IV Światowego Kongresu ds. Kobiet w Pekinie wygłosiła przemówienie, w którym stwierdziła, że „prawa kobiet to prawa człowieka”. Hasło przez następne lata było wykorzystywane przez ruch na rzecz praw kobiet i wielokrotnie cytowane. Zwracała też uwagę na podwójne standardy dotyczycące mężczyzn i kobiet w polityce: – Mężczyznom wolno machać rękami, podnosić głos, wskazywać palcami. Kiedy polityczka na scenie powie coś choć trochę wyższym tonem, bo się podekscytowała, bo jest to temat bliski jej sercu, zaraz w mediach napiszą, że jazgocze i piszczy.
Hillary podczas IV Światowego Kongresu ds. Kobiet. Fot. National Archives and Records Administration, Public domain, via Wikimedia Commons
Pomimo porażki w 2008 r. Hillary zdecydowała się kandydować w wyborach prezydenckich w roku 2016. Podczas kampanii wyborczej kandydatka demokratów musiała wielokrotnie walczyć z plotkami na temat stanu jej zdrowia, które podsycał Donald Trump, twierdząc, że Clinton nie ma odpowiedniej „wytrzymałości”, aby sprawować funkcję prezydenta. O stanie zdrowia kandydatki na prezydenta opinię publiczną poinformowała jej lekarka, dr Lisa Bardack, która przekazała również informacje dotyczące epizodów zakrzepicy.
W 1998 r. podczas zbiórki pieniędzy na rzecz senatora Charlesa E. Schumera stopa Clinton spuchła tak bardzo, że miała trudności z założeniem buta. Badania przeprowadzone w szpitalu wykazały zakrzepicę w żyłach pod kolanem. Hillary przez krótki czas zażywała leki przeciwkrzepliwe, z dobrym skutkiem. Powstanie zakrzepicy amerykańska polityk w swoich wspomnieniach przypisała „nieprzerwanemu lataniu po całym kraju”, a cały incydent opisała jako „najpoważniejsze zagrożenie dla zdrowia, jakiego kiedykolwiek doświadczyła”. Do kolejnego epizodu zakrzepicy, o którym jednak niewiele wiadomo, doszło w 2009 r.
W 2012 r. – zgodnie z relacją dr Lisy Bardack – u Clinton wykryto zakrzepicę podczas rutynowych badań po wstrząśnieniu mózgu, którego doznała podczas upadku, po tym jak doszło u niej do poważnego odwodnienia w wyniku infekcji jelitowej. Wstrząśnienie mózgu polityk wzbudziło zainteresowanie opinii publicznej, ponieważ spowodowało, że opóźniła zaplanowane na grudzień 2012 r. zeznania przed Kongresem w sprawie ataku na placówkę dyplomatyczną USA w Benghazi w Libii, do której doszło trzy miesiące wcześniej.
Obama i Clinton oddają cześć ofiarom ataku w Benghazi 14 września 2012 r. Fot. U.S. Department of State from United States, Public domain, via Wikimedia Commons
Według lekarzy zakrzepica zatok żylnych nie miała związku z udarem ani uszkodzeniami neurologicznymi. Clinton spędziła kilka dni w szpitalu New York-Presbyterian/Columbia University. Po wstrząśnieniu mózgu Clinton doświadczała podwójnego widzenia i nosiła okulary pryzmatyczne. Objawy ustąpiły w ciągu dwóch miesięcy. W 2013 r. badania kontrolne wykazały ustąpienie skutków wstrząśnienia mózgu, a także rekanalizację zakrzepicy.
W 2016 r. o stan zdrowia kandydatów na prezydentów pytali nie tylko ich przeciwnicy polityczni. David Scheiner, były lekarz Baracka Obamy, zaznaczał, że o „najważniejszą posadę na świecie” ubiega się dwoje starszych osób i nalegał, aby kandydaci na prezydenta byli zobowiązani do przedstawienia wyborcom szczegółowego obrazu stanu zdrowia. Wskazywał, że 70-letni Trump będzie najstarszą osobą, która wejdzie do Gabinetu Owalnego, a 68-letnia Clinton pod względem wieku będzie tuż za Ronaldem Reaganem.
Clintonowie na inauguracji Donalda Trumpa w 2017 r. Fot. U.S. Marine Corps Lance Cpl. Cristian L. Ricardo, Public domain, via Wikimedia Commons
Ponowne oświadczenie lekarki Clinton było konieczne po zasłabnięciu kandydatki demokratów podczas 15. rocznicy ataku terrorystycznego na USA 11 września 2016 r. W Internecie zostało opublikowane nagranie przedstawiające moment, w którym Clinton zostaje wprowadzona do pojazdu. Według świadków w momencie ewakuacji Hillary zachwiała się, ugięły się pod nią kolana oraz zgubiła but. Później ujawniono, że w momencie zdarzenia cierpiała na zapalenie płuc.
Problemy zdrowotne kandydatów na prezydentów i próby ich ukrycia lub wydobycia na światło dzienne nie są niczym nowym. Nie wszyscy amerykańscy wyborcy zdawali sobie np. sprawę ze stanu zdrowia Franklina D. Roosevelta, który po zachorowaniu na polio został sparaliżowany od pasa w dół i poruszał się odtąd na wózku inwalidzkim. John F. Kennedy był ponad 30 razy hospitalizowany i codziennie zażywał 12 leków, w tym środki przeciwbólowe, ale wśród Amerykanów uchodził za okaz zdrowia.
