Czy oprócz spirometrii można wykonać dodatkowe badania w kierunku POChP? Czy POChP może zostać pomylone z astmą oskrzelową?
lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego
Rozpoznanie POChP należy rozważyć u każdego chorego, u którego występuje duszność, kaszel, odkrztuszanie plwociny i narażenie na czynniki ryzyka, w tym głównie na dym tytoniowy. Do ustalenia rozpoznania konieczne jest wykonanie badania spirometrycznego, które potwierdza utrudnienie przepływu przez drogi oddechowe. Podstawą rozpoznania POChP wg Światowego Komitetu Ekspertów GOLD jest zmniejszenie stosunku FEV1/FVC <70. W połączeniu z wywiadem jest to warunek konieczny, a zarazem niezbędny do rozpoznania POChP. Inne badania (np. RTG klatki piersiowej, TK, badanie gazometryczne krwi, EKG, bodypletyzmografia) służą diagnostyce różnicowej, ocenie zaawansowania choroby i ewentualnie ustaleniu współchorobowości, czyli współistnieniu innych chorób u chorego z POChP.
Ze względu na podobieństwo objawów klinicznych (kaszel, duszność, odkrztuszanie), które mogą być wspólne dla astmy i POChP, istnieje możliwość pomylenia tych chorób, zwłaszcza w pewnych szczególnych postaciach klinicznych (astma niealergiczna, astma o późnym początku, astma u palacza tytoniu).
Astma w większości przypadków różni się od POChP wcześniejszym początkiem (dzieciństwo, młodość), większą zmiennością objawów w ciągu dnia z dominacją objawów w nocy i nad ranem, częstym występowaniem alergii (nos, oczy, skóra) i wywiadem w kierunku astmy w rodzinie.
POChP występuje najwcześniej w wieku średnim, objawy narastają powoli, ale systematycznie, a w wywiadzie musi być narażenie na dym tytoniowy lub inne zanieczyszczenia pyłowe albo gazowe (np. narażenia zawodowe).
Mimo tych różnic u części chorych nie można zróżnicować tych chorób. Należy pamiętać także o tym, że u około 10% chorych astma i POChP współistnieją ze sobą. U chorych, u których nie można precyzyjnie ustalić, czy mamy do czynienia z astmą, czy POChP, należy rozpoznać zespół nakładania astma/POChP i leczyć jednocześnie obie te choroby.