Pozycje zmniejszające duszność i ułatwiające odpoczynek

Pytanie nadesłane do redakcji

Jestem chory na POChP, pod kontrolą specjalisty pulmonologa. Leki zażywam regularnie. Od pewnego czasu pytam specjalistów o ćwiczenia w POChP. Niestety nie otrzymałem wyczerpujących odpowiedzi. Zauważyłem, że w pewnych pozycjach jest mi łatwiej odpoczywać i lepiej oddychać. Mam pytanie, czy istnieją pozycje zmniejszające duszność lub sposoby oddychania ułatwiające odpoczynek?

Odpowiedział

mgr Rafał Piliński
fizjoterapeuta

Pozycji zmniejszających duszność jest kilka. Prawie wszystkie opierają się na ograniczeniu pracy klatki piersiowej na rzecz oddechu przeponowego - brzusznego toru oddychania. Do pracy przeponą wykorzystujemy mniej tlenu niż do pracy klatką piersiową. Przepona jest mięśniem oddechowym właściwym, a nie dodatkowym mięśniem oddechowym, jak np. mięśnie znajdujące się na szyi i klatce piersiowej. Oddychając szybko i płytko klatką piersiową w czasie duszności lub zmęczenia, możemy doprowadzić do tak dużej konsumpcji tlenu w tych mięśniach, że pogłębimy nieświadomie duszność.

Stosując pozycje ograniczające duszność, oddychamy głównie przeponą, przy wdechu uwypuklamy brzuch (duży brzuch), przy wydechu staramy się brzuch wciągnąć. Stosunek wdechu do wydechu powinien wynosić 2:1. W większości pozycji przeciw dusznościom pochylamy tułów do przodu i stosujemy oddech przeponowy.

1. Pozycja "woźnicy". Pacjent siedzi na krześle, łokcie spoczywają na kolanach, nogi zgięte w kolanach i biodrach tworzą kąt 90 stopni. Sedno pozycji to naciskanie łokciami na kolana. Poprzez obciążenie klatki piersiowej i wyłączenie jej z oddechu, narzucamy sobie automatycznie oddech przeponowy. (fot. 1.)

Fot. 1. Pozycja "woźnicy"

2. Pozycja z pochyleniem tułowia i obciążaniem kolan. Stajemy w lekkim rozkroku, pochylamy tułów, ręce są wyprostowane w stawach łokciowych, a dłonie oparte na kolanach. Pozycja stosowana także przez zawodników sportowych po forsownych długodystansowych biegach. (fot. 2.)

Fot. 2. Pozycja z pochyleniem tułowia i obciążaniem kolan

3. Pozycja pochylona do przodu z podparciem prostymi rękami np. o stół, ławkę w parku lub inny stały element. Oddychając, przywodzimy ramiona do klatki piersiowej, stabilizując ją (fot.3.)

Fot. 3. Pozycja pochylona do przodu z podparciem prostymi rękami