Glikokortykosteroidy doustne to jedne z najsilniejszych z powszechnie stosowanych leków.
Hamują one proces zapalny, w tym zjawiska odpowiedzialne za odporność na zakażenia, i wpływają na wiele procesów metabolicznych. Zastosowane u chorego na POChP poprawiają czynność płuc i zmniejszają objawy choroby. Jednak ich działanie jest równie silne, jak wielokierunkowe, dlatego przewlekłe stosowanie obarczone jest różnorodnymi, często poważnymi, a nawet zagrażającymi życiu objawami ubocznymi. Z tego powodu glikokortykosteroidy doustne stosowane są głównie w leczeniu zaostrzeń POChP – krótkotrwałe leczenie pozwala opanować zaostrzenie, niejednokrotnie ratując życie chorego, za cenę stosunkowo niewielkich skutków ubocznych.
Chorzy na POChP powinni unikać przewlekłego stosowania glikokortykosteroidów doustnie – jeżeli lekarz zalecił im kurację dłużą niż 14-dniowa, warto przedyskutować z nim, czy takie postępowanie jest konieczne. Jest to leczenie stosowane w bardzo ciężkiej POChP, dlatego samodzielnie absolutnie nie wolno z niego rezygnować, gdyż grozi to poważnymi konsekwencjami.
W leczeniu zaostrzeń glikokortykosteroid doustny jest zwykle stosowany w dawce 30—40 mg przez 7—10 dni. Jeżeli leczenie trwało krócej niż 14 dni, lek odstawia się od razu - nie ma konieczności stopniowego zmniejszania dawki glikokortykosteroidu. W przypadku leczenia dłuższego niż 2—3 tygodnie dawkę leku należy zmniejszać stopniowo, aż do całkowitego odstawienia.
Stosowanie ogólnoustrojowe steroidów powoduje wiele skutków ubocznych. Wymienione poniżej działania niepożądane pojawiają się znacznie częściej przy przewlekłym stosowaniu leku (niektóre występują wyłącznie po dłuższym stosowaniu leku) a nasilenie niektórych z nich możemy znacznie zmniejszyć, stosując działania profilaktyczne, jak np. leki osłaniające błonę śluzową żołądka, preparaty potasu. Do najczęstszych działań ubocznych steroidów podawanych doustnie należą:
W leczeniu POChP stosowanych jest kilka glikokortykosteroidów:
W warunkach szpitalnych leki te są często podawane dożylnie (ta droga podawania steroidów nie jest jednak bardziej skuteczna od doustnej). Bardzo ważne jest, aby w domu ściśle przestrzegać wskazówek lekarza dotyczących dawkowania steroidu. W leczeniu doustnym poza szpitalem zwykle zaleca się przyjmowanie leku w 1 dawce, rano.