Wygoda to najważniejsza sprawa w karmieniu. Bywa, zwłaszcza na początku, że karmienia zajmują znaczną część nie tylko dnia, ale i nocy. Ponadto zdarzają się dodatkowe trudności techniczne wynikające z budowy anatomicznej czy braku umiejętności lub stanu dziecka. Zła pozycja to często też zły sposób przystawienia. A to już początek kłopotów. Dlatego niezwykle ważny jest wybór optymalnej pozycji do karmienia. Takiej, w której dziecko będzie się najadało, a Ty nie będziesz się męczyć, odczuwać bólu. Na szczęście jest z czego wybierać.
Fot. iStock.com
Pozycje do karmienia piersią po porodzie siłami natury
Karmienie piersią: pozycja leżąca
Pozycję leżącą (ryc. 1.), choć nie jest najłatwiejsza, stosuje się podczas pierwszego karmienia, a także podczas karmień nocnych.
- Połóż się na boku, oprzyj ramię na łóżku, a głowę na poduszce.
- Połóż maluszka obok siebie zgodnie z zasadą „brzuszek do brzucha”. Główka dziecka powinna się znaleźć na Twoim ramieniu, przedramieniem podeprzyj plecki malucha.
- Jeśli buzia malca znajduje się na wysokości Twojej piersi, możesz zacząć karmienie.
- Jeśli jednak okaże się, że pierś jest tak zbudowana, że główka dziecka wylądowała sporo nad nią, wystarczy, aby dziecko leżało na łóżku, równolegle do Ciebie, a Twoje ramię okalało dziecko za pleckami.
- Warto wykorzystać poduszki pod głowę oraz plecy Twoje i dziecka, a także między Twoje kolana.
![](https://adst.mp.pl/img/articles/karmieniepiersia/pozycja-na-boku.jpg)
Ryc. 1. Pozycja leżąca na boku
Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012: 71 (fot. CNoL/MP).
Mamy często karmią w pozycji leżącej, podpierając się na łokciu. Jest to jednak pozycja niewygodna, powoduje napięcie i ból ramion, trudno utrzymać dziecko we właściwej pozycji, dlatego staraj się jej nie stosować.
Karmienie piersią: pozycja klasyczna
![Karmienie piersią, pozycja klasyczna](https://adst.mp.pl/img/articles/karmieniepiersia/pozycja-klasyczna.jpg)
Ryc. 2. Pozycja klasyczna
Pozycja klasyczna (ryc. 2.) to pozycja najczęściej wybierana pzez mamy, chociaż przystawienie dziecka może wydawać się na początku trudne, bo nie czujesz się zbyt pewnie, manewrując łokciem.
- Połóż dziecko na swoim ramieniu, przytulone brzuszkiem do Twojego brzucha, z główką opartą w zgięciu Twojego łokcia.
- Podtrzymuj przedramieniem plecy dziecka, a dłonią jego pośladki.
- Popatrz, czy kręgosłup nie jest zgięty.
- Główkę dziecka ustaw na wprost piersi, a usta na wprost brodawki.
- Nie naciągaj piersi, raczej przesuń dziecko.
Karmienie piersią: pozycja krzyżowa
Pozycję krzyżową (ryc. 3.) najczęściej wykorzystuje się do nauki prawidłowego karmienia, jest też korzystna dla dzieci z osłabionym napięciem mięśniowym, słabo ssących i wcześniaków. Stosuje się ją także u dzieci ze słabym lub chaotycznym odruchem szukania – przytrzymując główkę, pomagamy dziecku nakierować buzię na pierś i uchwycić ją.
- Dziecko połóż tak, aby było przytulone brzuszkiem do Twojego brzucha, podtrzymywane przez Ciebie ręką przeciwną do piersi, z której będzie karmione.
- Podeprzyj dłonią główkę dziecka, a przedramieniem jego plecy – podtrzymywanie główki ręką ułatwi maluszkowi utrzymanie pozycji przy piersi.
- Pierś prawą podtrzymujesz dłonią prawą, lewą – dłonią lewą.
![Karmienie piersią, pozycja krzyżowa](https://adst.mp.pl/img/articles/karmieniepiersia/pozycja-krzyzowa.jpg)
Karmienie piersią: pozycja spod pachy (futbolowa)
Pozycja spod pachy (ryc. 4.) zalecana jest dla matek o dużych piersiach, z trudno uchwytnymi brodawkami, po cięciu cesarskim. Dobrze się sprawdza również u wcześniaków i dzieci słabo ssących – podtrzymywanie główki ręką ułatwia im utrzymanie właściwej pozycji przy piersi i pozwala na kontrolę podczas karmienia. Jest to też pozycja aktywizująca.
- Dziecko połóż tak, aby jego nóżki znalazły się pod Twoją pachą, a brzuszek był przytulony do Twojego boku.
- Podtrzymuj dłonią główkę dziecka, a przedramieniem jego plecy.
- Główka nie może być nadmiernie przygięta do klatki piersiowej dziecka.
- W tej pozycji poduszki powinny być ułożone nieco wyżej, abyś nie pochylała się na bok.
- Podpora na nóżki dziecka powinna być szeroka i stabilna, aby nie „wypadały” za fotel.
![Karmienie piersią, pozycja spod pachy](https://adst.mp.pl/img/articles/karmieniepiersia/pozycja-spod-pachy.jpg)
Ryc. 4. Pozycja spod pachy
Fot. 2.-4. za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012 (fot. M. Żukowska-Rubik).
Pozycje do karmienia piersią po cesarskim cięciu
Karmienie piersią: pozycja leżąca na wznak
Pozycja leżąca na wznak (zob. Pierwszy kontakt i karmienie wkrótce po zabiegu cięcia cesarskiego) zalecana jest do karmienia w pierwszych godzinach po cięciu cesarskim w znieczuleniu przewodowym, kiedy dolna część ciała mamy jest bezwładna. Do przystawienia dziecka do piersi konieczna będzie pomoc położnej!
- Połóż się na plecach, z głową opartą dość wysoko o poduszkę (uwaga – po znieczuleniu zewnątrzoponowym przez kilka godzin nie wolno unosić głowy powyżej poziomu tułowia).
- Maluszek jest ułożony na Tobie, wzdłuż Twojego ciała lub skośnie.
- Podtrzymuj dziecko z boku ramieniem, a ramię podeprzyj poduszkami,
- Zwróć uwagę, czy główka znajduje się na wysokości Twojej piersi.
Na rycinie 5. zaprezentowano, w jaki sposób można zmienić pierś bez podnoszenia się.
![Sposób przekładania dziecka do drugiej piersi](https://adst.mp.pl/img/articles/karmieniepiersia/sposob-przekladania-dziecka.jpg)
Ryc. 5. Sposób przekładania dziecka do drugiej piersi (rys. K. Flasińska-Rubik, M. Sarna)
Karmienie piersią: pozycja półleżąca
Po cięciu cesarskim musisz się zmierzyć z kilkoma problemami. Ból rany pooperacyjnej, efekt działania leków, osłabienie, zmniejszona sprawność. Opisana powyżej pozycja leżąca jest trudna i może okazać się nie do powtórzenia poza pierwszymi godzinami, gdy pomagał Ci personel sali porodowej. Możesz spróbować pozycji półleżącej (ryc. 6.) – pozwala ona na większą kontrolę nad sposobem karmienia.
![](https://adst.mp.pl/img/articles/karmieniepiersia/pozycja-klasyczna-pollezaca.jpg)
Ryc. 6. Pozycja klasyczna półleżąca z użyciem poduszek – ochrona okolicy rany pooperacyjnej po cięciu cesarskim i stabilizacja ciała matki (rys. K. Flasińska-Rubik, M. Sarna)
- Leżąc w łóżku, oprzyj się wygodnie na wyżej ułożonych poduszkach.
- Zadbaj o poduszkę pod nogi i wałeczek pod stopy.
- Dziecko ułóż na sporej poduszce położonej na brzuchu (chroni ranę pooperacyjną przed bezpośrednim naciskiem dziecka).
- Dalej postępuj jak w pozycji klasycznej po porodzie siłami natury.
Omówione powyżej pozycje możesz obejrzeć na filmie: Wygodne pozycje do karmienia.
Do karmienia podchodź ze spokojem, optymizmem i wiarą we własne siły. Początki często są trudne, ale nie wolno się poddawać. Postaraj się dobrze wykorzystać pobyt w szpitalu i w razie jakichkolwiek wątpliwości proś o pomoc położne. Może na oddziale pracują doradcy laktacyjni? Zapytaj! Fachowy personel przybliży Ci wszystkie pozycje i pomoże wybrać taką, która będzie najlepsza dla Ciebie i Twojego dziecka.