Co to jest wrodzone zarośnięcie dwunastnicy i jakie są jego przyczyny?
Wrodzone zarośnięcie lub zwężenie dwunastnicy spowodowane jest brakiem ponownego udrożnienia (rekanalizacji) światła dwunastnicy w rozwoju płodowym lub uciskiem z zewnątrz przez trzustkę obrączkowatą. Wada ta współwystępuje z innymi wadami przewodu pokarmowego (zarośnięciem przełyku, niedokonanym zwrotem jelit) albo wadami serca mniej więcej u 30% dzieci z zespołem Downa.
Jak często występuje wrodzone zarośnięcie dwunastnicy?
Wrodzone zarośnięcie dwunastnicy jest chorobą rzadką, a częstość jego występowania ocenia się na 1 na 10 tys. żywo urodzonych dzieci, z czego połowa to wcześniaki.
Jak się objawia wrodzone zarośnięcie dwunastnicy?
Przy pełnym zarośnięciu lub zablokowaniu światła jelita wada ujawnia się już w pierwszych godzinach lub dniach życia, wymiotami o treści zwykle podbarwionej żółcią. Pojawia się także wzdęcie górnej części jamy brzusznej. Połowa dzieci pochodzi z ciąży z wielowodziem.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Wstępne rozpoznanie powinno być postawione w oddziale noworodkowym. Później, po potwierdzeniu diagnozy, dziecko musi być skierowane na zabieg chirurgiczny.
Jak lekarz stawia diagnozę?
Potwierdzeniem rozpoznania jest przeglądowe badanie radiologiczne jamy brzusznej z typowym obrazem dwóch baniek powietrza: w żołądku i w opuszce dwunastnicy. Badanie ze środkiem kontrastowym zwykle jest niepotrzebne, a nawet może być groźne z powodu niebezpieczeństwa zachłyśnięcia.
Zdarzają się przypadki występowania wrodzonych błon w dwunastnicy, które częściowo przepuszczają pokarm. Wtedy objawy mogą nie występować zaraz po urodzeniu, a pojawić się u dzieci starszych jako niecharakterystyczne wymioty, zahamowanie przyrostu masy ciała, niedokrwistość. W takim przypadku lekarz pierwszego kontaktu powinien skierować dziecko do ośrodka, który ma możliwość przeprowadzenia diagnostyki, w tym przypadku badań radiologicznych ze środkiem kontrastowym. Czasem wadę tę można stwierdzić przypadkowo podczas endoskopii.
Jakie są sposoby leczenia wrodzonego zarośnięcia dwunastnicy?
Jedynym sposobem leczenia, jak w większości wad, jest operacja korekcyjna.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?
Jeżeli jest możliwa pełna plastyka i nie ma wad współtowarzyszących, leczenie operacyjne powinno przywrócić całkowicie funkcję dwunastnicy, a tym samym możliwość normalnego karmienia doustnego po 2–3 tygodniach od operacji. Możemy mówić wówczas o całkowitym wyleczeniu.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?
Jeżeli nastąpiło całkowite wyleczenie i dziecko może być normalnie karmione doustnie, nie ma potrzeby dodatkowych badań kontrolnych.
Co robić, aby uniknąć zachorowania?
Nie można zapobiec wystąpieniu wrodzonego zarośnięcia dwunastnicy.