„Mleko” owsiane – właściwości, skład, korzyści zdrowotne

dr n. med. Dominika Wnęk, dietetyk

„Mleko” owsiane to popularny napój roślinny. Charakteryzuje się słodkim smakiem, dlatego często wykorzystywany jest do przygotowania owsianki. Jednym ze związków obecnych w napoju owsianym jest β-glukan, rozpuszczalna frakcja błonnika pokarmowego, która wykazuje korzystny wpływ na zdrowie.


Fot. Helloaesthe/ pexels.com

„Mleko” owsiane (napój owsiany) - wartość odżywcza

Napój owsiany charakteryzuje się niższą kalorycznością (około 40 kcal/100 g produktu) w porównaniu z mlekiem krowim (o zawartości 3,2% tłuszczu). Z uwagi, że jest to produkt pochodzenia roślinnego nie dostarcza cholesterolu. Napój roślinny nie zawiera także laktozy, dlatego może być spożywany przez osoby z nietolerancją tego cukru. Zawiera także mniej tłuszczu i białka niż mleko krowie. Z kolei zawartość węglowodanów ogółem jest niemalże dwukrotnie wyższa i wynosi około 7 g w 100 ml.

Napój owsiany zawiera w składzie rozpuszczalną frakcję błonnika pokarmowego zwaną β-glukanem. Frakcja ta zmniejsza stężenie cholesterolu całkowitego i frakcji LDL (potocznie zwanego „złym” cholesterolem). β-glukan ma zdolność wiązania kwasów żółciowych oraz ogranicza wchłanianie cholesterolu w przewodzie pokarmowym. Dzięki tym właściwościom „mleko” owsiane może być cennym składnikiem diety osób z zaburzeniami lipidowymi. Wśród innych korzyści należy zwrócić uwagę na fakt, że β-glukan zmniejsza stężenie glukozy we krwi oraz wspomaga leczenie nadwagi i otyłości – ułatwia kontrolę masy ciała, gdyż po jego spożyciu zwiększone stężenie cholecystokininy we krwi utrzymuje się przez dłuższy czas, co powoduje dłuższe odczuwanie sytości. W piśmiennictwie naukowym można znaleźć informację, że 200 ml napoju owsianego dostarcza około 1 g β-glukanu.

Czy „mleko” owsiane zawiera gluten?

Owies zaliczany jest do produktów naturalnie bezglutenowych. Zwraca się jednak uwagę, że może być przetwarzany w tych samych zakładach, co ziarna zawierające gluten. Z tego względu osoby chorujące na celiakię i z alergią na gluten powinny zachować ostrożność. W takiej sytuacji zaleca się zakup napojów oznaczonych jako bezglutenowe.

Czy „mleko” owsiane to napój odpowiedni dla niemowląt?

Choć napoje roślinne cieszą się dużą popularnością, nie pokrywają w pełni zapotrzebowania dziecka w 1. roku życia na składniki odżywcze. Z tego powodu nie mogą stanowić alternatywy dla mleka matki lub, jeśli nie jest możliwe karmienie piersią, preparatów mleka modyfikowanego lub preparatów mlekozastępczych.

Napojów roślinnych, nawet wzbogaconych o odpowiednią ilość mikroelementów, nie należy traktować jako równoważnych odżywczo dla mleka kobiecego czy krowiego modyfikowanego. Decyduje o tym odmienna biodostępność składników mineralnych z produktów wzbogacanych.

Zobacz również: Co zrobić, gdy nie mogę karmić piersią?

Na przykład, przyswajanie wapnia z napojów roślinnych jest ograniczone przez takie czynniki jak niekorzystny stosunek wapnia do fosforu, brak laktozy, niska zawartość białka oraz obecność fitynianów w tych napojach.

Jak przygotować „mleko” owsiane w domu?

Składniki:
200 g płatków owsianych, 1,5 litra wody

Przygotowanie:

  • Płatki wsypać do blendera i rozdrobnić.
  • Przesypać do słoja lub miski i zalać 1500 ml gorącej wody. Odstawić na 30 minut.
  • Następnie zamieszać energicznie zawartość słoja i przelać przez gęste sito. Pozostałą na sitku papkę odcisnąć drewnianym wałkiem.
  • Gotowe „mleko” przelać do butelek. W lodówce można je trzymać do 3 dni.

dr n. med. Dominika Wnęk
Dietetyk, wieloletni pracownik Zakładu Biochemii Klinicznej UJ CM oraz aktywny uczestnik trzech ramowych programów Unii Europejskiej: Lipgene, NuGO oraz Bioclaims. Wielokrotny wykładowca w ramach kursów doskonalących dla dietetyków realizowanych przez Polskie Towarzystwo Dietetyki.
Zainteresowania badawcze skupiają się głównie na zagadnieniach dotyczących otyłości i wpływu składników diety na ekspresję genów i procesy komórkowe (nutrigenomika). Swoje doświadczenie w leczeniu otyłości zdobywała, pracując w Poradni Leczenia Zaburzeń Lipidowych i Otyłości, działającej przy Zakładzie Biochemii Klinicznej UJ CM oraz jako uczestniczka licznych kursów i konferencji organizowanych w kraju i za granicą.
Obecnie związana jest z wydawnictwem Medycyna Praktyczna, gdzie pełni funkcję redaktora w serwisie „Dieta i ruch”.

23.05.2024
Wybrane treści dla Ciebie
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta