Zaopatrywanie małoletniego pacjenta w produkt leczniczy będący środkiem antykoncepcji awaryjnej (wywiad i ewentualne wystawienie recepty farmaceutycznej), na podstawie decyzji farmaceuty, wymaga zgody przedstawiciela ustawowego małoletniego pacjenta – głosi stanowisko Naczelnej Rady Aptekarskiej, opublikowane niecałą dobę po ukazaniu się rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie programu pilotażowego.
Fot. Adobe Stock
Dokładnie taki scenariusz kreśliliśmy w poniedziałek, więc trudno mówić o zaskoczeniu. Rozporządzenie mówi o programie pilotażowym skierowanym do kobiet powyżej 15. roku życia i ani słowem nie wspomina o wymaganej zgodzie rodziców lub opiekunów prawnych. Co więcej – Ministerstwo Zdrowia odrzuciło wszystkie uwagi, zmierzające do skonkretyzowania przepisów. Jednocześnie samorząd farmaceutów nie zmienił stanowiska: odwołując się do przepisów ustaw, w tym do przepisów ustaw o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych oraz o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, a także do Kodeksu Etyki Farmaceuty RP oraz wspólnego stanowiska samorządów zawodów medycznych, opublikowanego w drugiej połowie kwietnia, dobitnie stwierdza, że farmaceuci nie tylko mogą, ale wręcz powinni wymagać zgody przedstawiciela ustawowego (rodzica lub opiekuna prawnego) zanim przystąpią do „czynności” – jak chce ich pracę w zakresie objętym pilotażem nazywać Ministerstwo Zdrowia.
W tej chwili wiadomo na pewno, że program pilotażowy faktycznie ruszy z opóźnieniem (nie wiadomo, jak dużym). Mnożą się pytania – na przykład, czy małoletnia dziewczyna, której farmaceuta odmówi wydania tabletki będzie mogła (sama?) zawiadomić o tym fakcie NFZ lub Rzecznika Praw Pacjenta? Jeśli tak, jakie będą konsekwencje tej skargi? Czy NFZ zerwie umowę lub nałoży na farmaceutę karę? Jeśli tak, to na jakiej podstawie? Czy, jeśli okaże się, że wszystkie lub prawie wszystkie apteki wymagają zgody przedstawicieli ustawowych, ministerstwo będzie szukać alternatywnego rozwiązania skierowanego do osób w wieku 15-18 lat?
Lista pytań (problemów?) będzie się zapewne wydłużać w miarę postępów we wdrażaniu programu pilotażowego. Niewykluczone zresztą, że będzie rosnąć szybciej niż lista aptek, które do niego przystąpią.
