Brom jest pierwiastkiem naturalnie występującym w skorupie ziemskiej i wodzie morskiej. Brom jest wykorzystywany na przemysłową skalę do dezynfekcji wody w basenach. W medycynie brom jest obecny m.in. w lekach stosowanych w astmie. Obecnie zatrucia bromem są rzadkie.
Co to jest brom?
Brom jest naturalnie występującym pierwiastkiem, który w temperaturze pokojowej ma postać bordowobrązowej cieczy. Ma silny, nieprzyjemny i duszący zapach. Rozpuszcza się w wodzie.
Gdzie występuje brom?
Brom występuje naturalnie w skorupie ziemskiej i w wodzie morskiej. Niewielkie ilości bromu znajdują się także w owocach, warzywach i produktach zbożowych.
Gdzie stosuje się brom?
Brom stosuje się jako środek odkażający wodę w basenach. Bromu można w tym celu używać zamiast chloru, ponieważ nie wydziela tak charakterystycznego zapachu. Wykorzystywany również w produkcji środków zmniejszających palność, a także barwników i wybielaczy.
Zastosowanie bromu w medycynie
Brom w przeszłości stosowano w medycynie jako środek uspokajający, przeciwpadaczkowy i nasenny.
Bromu używano także w wojsku jako środka zmniejszającego popęd seksualny żołnierzy.
Obecnie brom stosuje się m.in. w lekach wziewnych u chorych na astmę.
Brom a tarczyca
Brom przypomina jod, dlatego może być wychwytywany przez tarczycę i tym samym blokować wychwytywanie jodu. Może to sprzyjać niedoczynności tarczycy.
Narażenie na brom
Narażenie na brom obecny w środowisku i przemyśle (np. środkach do dezynfekcji basenów) jest zwykle niewielkie i przy prawidłowym stosowaniu produktów zawierających brom nie powinien mieć negatywnego wpływu na zdrowie.
Wpływ bromu na zdrowie
Brom może się dostać do organizmu przez wdychanie (drogi oddechowe), spożywanie (układ pokarmowy) lub kontakt ze skórą.
Jak w przypadku każdej substancji chemicznej, skutki zdrowotne ekspozycji zależą od kilku czynników: w tym od ilości, czyli dawki, sposobu narażenia, czasu trwania narażenia, postaci substancji chemicznej.
Spożycie bromu może spowodować natychmiastowy ból i pieczenie w jamie ustnej, gardle i żołądku, a następnie ból brzucha, wymioty i trudności w oddychaniu. Wargi i język mogą być zabarwione na brązowo.
Wdychanie oparów bromu może powodować podrażnienie oczu i nosa, ból gardła, kaszel, ucisk w klatce piersiowej i świszczący oddech. Mogą również wystąpić bóle głowy, gorączka, przyspieszone bicie serca i duszności. W ciężkich przypadkach może dojść do uszkodzenia dróg oddechowych, ponieważ opary bromu są żrące.
Narażenie skóry na rozcieńczony roztwór bromu może powodować swędzącą, plamistą wysypkę na skórze, która może się utrzymywać kilkanaście dni. Narażenie na większe stężenia cieczy lub oparów bromu może powodować oparzenia, których gojenie może trwać dużo czasu. Ciecz rozlana na skórę powoduje najpierw uczucie chłodzenia, a następnie pieczenie. Oparzenia początkowo objawiają się brązowym zabarwieniem skóry, po którym na skórze pojawiają się pęcherze. W niektórych przypadkach oparzenia mogą nie powodować natychmiast bólu ani widocznych skutków, a rozwinąć się dopiero po kilku dniach od narażenia.
Narażenie oczu na małe stężenia cieczy lub oparów bromu może powodować obrzęk powiek, łzawienie, podrażnienie i zaczerwienienie oczu. Większe stężenia mogą powodować poważne oparzenia z obrzękiem i nadwrażliwością na światło.
Brom – przewlekłe zatrucie
Powtarzające się narażenie na działanie bromu przez długi czas może mieć wpływ na układ nerwowy, układ pokarmowy i skórę. Objawami mogą być zaburzenia psychiczne, takie jak zmiany nastroju, halucynacje, utrata apetytu, a także zaparcia, zażółcenie skóry, wysypka na skórze (plamy, pęcherze) oraz obrzęk twarzy.
Brom a rak (nowotwory złośliwe)
Ekspozycja na brom nie została powiązana z rozwojem raka.
Narażenie na opary bromu u osób z astmą
Osoby chore na astmę mogą być bardziej wrażliwe na działanie bromu. Wdychanie oparów bromu może powodować podrażnienie dróg oddechowych – ucisk w klatce piersiowej, świszczący oddech i duszność.
Jak się leczy zatrucie bromem?
Zatrucie bromem leczy się objawowo, czyli opanowuje się objawy zatrucia i podtrzymuje funkcje życiowe. Nie istnieje odtrutka na zatrucie bromem.
Produkty zawierające brom należy przechowywać w odpowiednim pojemniku i poza zasięgiem dzieci.
