Przemoc wobec kobiet jest przestępstwem, którego bezpośrednimi sprawcami są najczęściej mężczyźni. 95% ofiar przemocy w rodzinie to kobiety i dzieci. Jeśli mężczyzna uderzy po raz pierwszy, jest 35% szans, że do pięciu tygodni zrobi to ponownie.
Fot. pixabay.com
25 listopada po raz 26. rusza Światowa Kampania 16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze względu na Płeć.
Przemoc wobec kobiet
Przemoc wobec kobiet jest przestępstwem, którego bezpośrednimi sprawcami są najczęściej mężczyźni. 95% ofiar przemocy w rodzinie to kobiety i dzieci, a około 70% zamordowanych kobiet to ofiary swoich partnerów (mężczyzn). Wykształcenie, dochody, religia, wiek, pochodzenie – żaden ten czynnik nie chroni przed przemocą. Ze strony swojego męża/partnera doświadczyła jej co piąta kobieta na świecie, a około 12–15% kobiet po skończeniu 16. roku życia funkcjonuje w „związkach z przemocą”. Obliczono, że kolejny incydent związany z przemocą ma miejsce w 35% gospodarstw domowych w ciągu pięciu tygodni od pierwszego zajścia.
Według statystyk policji w 2010 roku w polskich rodzinach dopuszczono się przemocy wobec ponad 130 tys. osób. Wśród ofiar było 82 tys. kobiet (ponad 60%), 12 tys. mężczyzn (9%) i 40 tys. dzieci i małoletnich (29%). Na ponad 83 tys. sprawców kobiety stanowiły niecałe 5% (około 4 tys.), mężczyźni 95% (prawie 80 tys.).
Komitet Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) w ostatnich rekomendacjach dla Polski wiele miejsca poświęcił uwagom na temat łamania praw kobiet w Polsce – w szczególności na restrykcyjne prawo aborcyjne, nadużywanie klauzuli sumienia, braku dostępu do taniej antykoncepcji i rzetelnej edukacji seksualnej. Zaznaczył także, że w Polsce brakuje aktywnych działań w zakresie dążenia do równouprawnienia kobiet i mężczyzn oraz skutecznego przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Wyjątkowo narażone na przemoc są kobiety należące do mniejszości etnicznych i narodowych, uchodźczynie, kobiety z różnymi rodzajami niepełnosprawności, ubogie, nieheteroseksualne.
W sytuacji konfliktów zbrojnych to kobiety stanowią największą grupę ofiar cywilnych. Ich wykorzystywanie stosowane jest jako instrument czystek etnicznych i broń wojenna – są gwałcone i skazywane na przymusowe ciąże.
25 listopada – Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet
W 1981 r. podczas pierwszego Feministycznego Spotkania (Feminist Encuentro) Ameryki Łacińskiej i Karaibów, ogłoszono 25 listopada Międzynarodowym Dniem Eliminacji Przemocy wobec Kobiet.
Organizacja Narodów Zjednoczonych uznała go oficjalnie w 1999 r.
Feminist Encuentro to konferencje zwoływane co 2–3 lata w różnych krajach Ameryki Łacińskiej. W czasie tego pierwszego zjazdu kobiety ujawniły i sklasyfikowały akty przemocy – od przemocy domowej, gwałtu i seksualnego molestowania po przemoc ze strony państwa. Daty 25 listopada nie wybrano przypadkowo. To upamiętnienie zamordowania w 1960 r. sióstr Mirabal (Patria, Minerva i Maria Teresa), które były działaczkami politycznymi sprzeciwiającymi się dyktaturze Rafaela Trujillo w Republice Dominikany.
Jeden dzień to za mało
25 listopada–10 grudnia – 16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze względu na Płeć
W 1991 r. Center for Women’s Global Leadership (CWGL) po raz pierwszy zainicjował międzynarodową kampanię 16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze względu na Płeć. Daty rozpoczęcia (25 listopada) i zakończenia (10 grudnia) tej Kampanii ze sobą symbolicznie związane. 10 grudnia obchodzimy bowiem Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka. Wydarzenia 16 Dni koncentrują się na kwestiach praw człowieka i wykorzystują je, aby gwarantować, że sprawcy przemocy, zarówno na szczeblu państwowym, jak i niepaństwowym poniosą odpowiedzialność za akty przemocy wobec kobiet.
W tym roku już po raz 26. w wielu miejscowościach i miastach w Polsce, a także w około 180 krajach na całym świecie, odbędzie się szereg wydarzeń, których celem jest wyeliminowanie wszelkich form przemocy ze względu na płeć. Działania inicjowane są przez ponad 2000 organizacji pozarządowych, grup nieformalnych i osób prywatnych.
Koordynatorką polskiej edycji Kampanii jest fundacja Autonomia, zaangażowana we współpracę z Center for Women’s Global Leadership od 2007 r. We współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim, Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Krakowie i Teatrem Nowym, Autonomia zaprasza do udziału w spotkaniach, warsztatach, szkoleniach, projekcjach i dyskusjach oraz do osobistego zaangażowania się w walkę z przemocą.
Od 2015 roku temat przewodni Akcji brzmi „Od pokoju w domu do pokoju na świecie: zadbajmy o bezpieczną edukację dla wszystkich!”. Edukacja ma bowiem fundamentalne znaczenie w zapobieganiu i powstrzymywaniu przemocy. W ramach tegorocznych wydarzeń można wziąć udział m.in. w warsztatach WenDo, które uczą budowania pewności siebie, asertywności i samoobrony, obejrzeć film „Delikatnie nas zabijają 3. Obrazy kobiet w reklamach”, wybrać się na spektakl „Piekło kobiet" czy wziąć udział w konferencji "Dyskryminacja i przemoc na uczelni – obecność nieusprawiedliwiona". W Krakowie wstęp na wszystkie wydarzenia Kampanii jest bezpłatny. Osoby zainteresowane proszone są tylko o wcześniejsze zapisy.
Kampania organizowana przez Autonomię w całej Polsce odbywa się pod patronatami honorowymi: Rzecznika Praw Obywatelskich dra Adama Bodnara, rektora Uniwersytetu Warszawskiego dra hab. Marcina Pałysa prof. UW, rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. dra hab. med. Wojciecha Nowaka, rektora Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie prof. dra hab. Kazimierza Karolczaka oraz Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce.
Szczegółowy kalendarz wydarzeń: http://kampania16dni.pl/kalendarz/
