Okręgowa Rada Lekarska w Gdańsku zaapelowała do Ministra Zdrowia i Naczelnej Rady Lekarskiej o podjęcie działań zmierzających do zagwarantowania kontroli merytorycznej zaleceń formułowanych przez Rzecznika Praw Pacjenta oraz do przyznania podmiotom wykonującym działalność leczniczą uprawnień do zwalczania treści tych na zaleceń na odpowiedniej drodze prawnej.
Rzecznik Praw Pacjenta Krystyna B. Kozłowska. Fot. Adam Stępień / Agencja Gazeta
Do ORL napłynęły informacje o formułowaniu przez Rzecznika pod adresem podmiotów wykonujących działalność leczniczą zaleceń nie znajdujących usprawiedliwienia w obowiązujących przepisach prawa, których najbardziej drastycznym przejawem zgłoszonym Radzie jest uznanie przez RPP za nieprawidłowego faktu zgłoszenia przełożonemu przez lekarza aktu agresji ze strony pacjenta z prośbą o wyrażenie zgody na odstąpienie od leczenia z uwagi na kwestie bezpieczeństwa osobistego.
Rzecznik zakwestionował również fakt odnotowania tego zdarzenia w dokumentacji medycznej pacjenta. W omawianej sprawie Rzecznik sformułował pod adresem podmiotu leczonego zalecenia prowadzące de facto do zakwestionowania prawa lekarza do jakiegokolwiek reagowania i obrony w przypadku agresji pacjenta, zarówno w postaci odstąpienia od leczenia, jak i możliwości pozostawienia jakiegokolwiek śladu po zaistniałej sytuacji, tak w treści dokumentacji medycznej, jak i w zgłoszeniu tej okoliczności poza dokumentacją.
Z uwagi na obserwowane narastające zjawisko agresji ze strony pacjentów formułowanie tego typu zaleceń jest czynnikiem wywołującym w pacjencie przeświadczenie o przysługującym mu prawie do leczenia jako prawie bezwzględnym, niezależnym od przestrzegania przez niego samego zasad współżycia społecznego - twierdzi ORL.
"Tymczasem prawo do leczenia doznaje ograniczeń w tych właśnie kategoriach, a mianowicie wymaga od pacjenta, a nie tylko od lekarza, przestrzegania choćby podstawowych zasad i norm społecznych" - głosi stanowisko pomorskiego samorządu lekarzy.
"Działalność Rzecznika Praw Pacjenta, jakkolwiek jest on ogranemu powołanym do działania w sprawach tylko jednej grupy społecznej, tj. pacjentów, nie może podejmować działań godzących w konstytucyjne dobra innej grupy społecznej, tj. lekarzy. Ochrona praw pacjenta nie może prowadzić do pogwałcenia praw lekarza jako człowieka i jako zawodu zaufania publicznego" - podkreśla ORL.
Tymczasem konstrukcja przepisów rozdziału 12 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta nie przyznaje jakiegokolwiek uprawnienia świadczeniodawcy, wobec którego Rzecznik sformułował sprzeczne z prawem bądź z innych przyczyn niewykonalne zalecenia w trybie art. 53 tej ustawy. Świadczeniodawca ma jedynie obowiązek wykonania zaleceń i powiadomienia Rzecznika o ich wykonaniu, bez prawa do kwestionowania ich treści na drodze jakiegokolwiek postępowania formalnoprawnego, które przewidziano w ustawie jedynie w przypadku wydania przez RPP decyzji w sprawie naruszenia praw zbiorowych (art. 66).
Zgodnie z art. 42 ust. 2 i art. 45 upp Rzecznik powoływany jest przez Prezesa Rady Ministrów, Premier sprawuje także nadzór nad działalnością Rzecznika. Ustawa nie wskazuje jednak sposobu wykonywania owego nadzoru, przede wszystkim zaś działań jakie w jego wyniku mogą zostać podjęte. "Prowadzi to do wniosku, iż nadzór nad działalnością Rzecznika Praw Pacjenta, jako organu uprawnionego do formułowania zaleceń pod adresem osób wykonujących zawód zaufania publicznego, jest niewystarczający. Brak ponadto wiadomości na temat tego, by jakiekolwiek działania nadzorcze były w rzeczywistości podejmowane" - zwraca uwagę ORL.
W związku z tym Rada zaapelowała do Ministra Zdrowia i NRL o "włączenie się do dyskusji na temat działalności merytorycznej Rzecznika Praw Pacjenta i o podjęcie działań zmierzających do zagwarantowania podmiotom wykonującym działalność leczniczą odpowiednich praw w postępowaniu przed Rzecznikiem oraz kontroli prawidłowości formułowanych przez Rzecznika zaleceń".
