Endokrynologia – postępy 2020/2021
13.08.2021
prof. dr hab. n. med. Andrzej Lewiński
Wybrane treści dla pacjenta
-
Hirsutyzm, zespół hiperandrogenizacji
Hirsutyzm może występować w chorobach przebiegających z dużymi stężeniami prolaktyny (hiperprolaktynemią), np. guzy produkujące prolaktynę, długotrwały stres, przewlekły wysiłek fizyczny.
-
Przypadkowo wykryty guz przysadki (incydentaloma przysadki)
Incydentaloma przysadki są wykrywane przypadkowo, najczęściej nie wykazują czynności hormonalnej i nie osiągają dużych rozmiarów, wobec czego przebiegają bez objawów.
-
Incydentaloma nadnerczy
Termin incydentaloma odnosi się do zmian wykrytych przypadkowo.
Niemniej u części pacjentów można zaobserwować objawy związane z wydzielanymi przez guz nadnercza w nadmiarze hormonami.
-
Wrodzony przerost nadnerczy
Wrodzony przerost nadnerczy należy do grupy chorób, których przyczynę stanowią zaburzenia genetyczne, prowadzące do nieprawidłowej funkcji nadnerczy. Nadnercza są zaliczane do gruczołów wydzielania wewnętrznego. Produkują hormony, odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
-
Niedoczynność przysadki
Niedoczynność przysadki to schorzenie związane z brakiem lub niedostatecznym wydzielaniem jednego lub kilku hormonów przysadki - gruczołu wydzielania wewnętrznego położonego w środkowym dole czaszkowym.
-
Pierwotna nadczynność przytarczyc
Najczęstszą przyczyną pierwotnej nadczynności przytarczyc jest łagodny rozrost jednego z gruczołów (tzw. gruczolak), co skutkuje zwiększoną produkcją i wydzielaniem PTH. Znacznie rzadziej za nadmierne wydzielanie parathormonu może odpowiadać przerost wszystkich gruczołów, a bardzo rzadko rak przytarczyc.
-
Guz chromochłonny (pheochromocytoma)
Guz chromochłonny (pheochromocytoma) jest rzadkim, najczęściej niezłośliwym guzem, najczęściej zlokalizowanym w nadnerczach lub ich sąsiedztwie.
-
Ginekomastia
Ginekomastia to powiększenie jednej lub obu piersi u chłopców lub mężczyzn, spowodowane nadmiernym rozrostem tkanki gruczołowej, a czasem także tłuszczowej. Ginekomastia nigdy nie jest zmianą nowotworową.
-
Podostre zapalenie tarczycy
Podostre zapalenie tarczycy, czyli choroba de Quervaina (inaczej zwane też ziarniniakowym, olbrzymiokomórkowym lub granulocytowym zapaleniem tarczycy), jest wynikiem procesu zapalnego gruczołu tarczowego o nie w pełni poznanej etiologii.
-
Zespół policystycznych jajników (PCOS)
PCOS może być dziedziczny oraz może występować u kobiet, u których doszło do nadmiernej ekspozycji na hormony męskie w życiu płodowym. Zwiększone ryzyko pojawienia się zaburzeń obserwuje się u kobiet z nadwagą lub otyłych, prowadzących niezdrowy tryb życia, u których wcześnie rozpoczął się proces dojrzewania.