Skróty: SARS-CoV-2 (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) – koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2, COVID-19 (coronavirus disease) – choroba spowodowana przez SARS-CoV-2
Aktualna sytuacja epidemiologiczna w krajach UE/EEA
Transmisja SARS-CoV-2 występuje obecnie nadal na dużym obszarze UE/EEA, jednak większość krajów Unii Europejskiej potwierdza zmniejszenie liczby przypadków zachorowań na COVID-19, hospitalizacji, konieczności intensywnej opieki medycznej i zgonów z tego powodu. W wielu rejonach rozpoczęto luzowanie obostrzeń dotyczących stosowania środków ochrony osobistej, zachowania dystansu społecznego i ograniczeń w mobilności mieszkańców. Od stycznia 2021 roku kraje UE/EEA wykazują wzrastającą częstość krążących niepokojących wariantów SARS-CoV-2, związanych z większą zakaźnością i/lub ciężkością wywołanej przez nich COVID-19. Obecnie dominującym wariantem jest odmiana Alpha (B.1.1.7).
Szacuje się, że nadal większość populacji Unii Europejskiej pozostaje wrażliwa na zakażenie SARS-CoV-2. Do 3 czerwca 2021 roku, osoby dorosłe zamieszkujące UE zaszczepione są przynajmniej 1 dawką przeciw COVID-19 w 46,2%, a pełne szczepienie przeprowadzono u 22,3% obywateli. Największy odsetek osób zaszczepionych dotyczy populacji seniorów (powyżej 80. roku życia: 80,5% przyjęło 1 dawkę, 66,3% – dwie) oraz pracowników medycznych (odpowiednio 87 i 65,2%). Powyższe liczby wyrażone są w medianach. Zwiększenie dostaw szczepionek pozwoliło na proponowanie ich w coraz młodszych grupach wiekowych.
Klasyfikacja ryzyka transmisji SARS-CoV-2
Aktualna ocena ryzyka dla krajów UE/EEA opiera się na podziale populacji na następujące cztery grupy: zaszczepieni i niezaszczepieni w populacji ogólnej oraz narażonej na ciężki przebieg choroby. Przyjmuje się założenie, że osoby w pełni zaszczepione wykazują mniejsze ryzyko zakażenia SARS-CoV-2 i ciężkiej postaci COVID-19. Pod względem stopnia zagrożenia związanego z sytuacją epidemiologiczną ECDC wyróżnia kraje o ryzyku małym, pośrednim, dużym i bardzo dużym.
W krajach o małym ryzyku obserwuje się małą liczbę przypadków i zmniejszającą się transmisję. Z uwagi na uodpornienie istotnego odsetka seniorów przynajmniej jedną dawką szczepionki, rozpoznaje się bardzo mało zakażeń w tej grupie. Ryzyko zakażenia SARS-CoV-2 wraz z możliwymi powikłaniami ocenia się jako małe w populacji ogólnej (zaszczepionej i nie) oraz w narażonej na ciężki przebieg i zaszczepionej. Ryzyko dla osób nieuodpornionych, narażonych na ciężki przebieg COVID-19 ocenia się jako umiarkowane do dużego.
Kraje przyporządkowane do grupy umiarkowanego ryzyka nadal wykazują transmisję wirusa z dominującymi wariantami wysoko zakaźnymi. Najwięcej przypadków obserwuje się tam w populacji ogólnej. Pomimo że wiele osób z grupy narażonej na ciężki przebieg COVID zostało zaszczepionych, prawdopodobieństwo zachorowania jest w niej wyższe niż w wyżej omawianych krajach o małym ryzyku. Duża część społeczeństwa jest nadal podatna na zakażenie. Ryzyko oceniane jest jako małe (wśród zaszczepionej części populacji ogólnej) do dużego – bardzo dużego (w niezaszczepionej grupie narażonej na ciężki przebieg choroby).
Kraje o statusie dużego ryzyka doświadczają transmisji SARS-CoV-2 nie tylko w populacji ogólnej, ale także wśród osób o ryzyku ciężkiego przebiegu choroby. Wydaje się, że środki ochrony osobistej mają ograniczoną skuteczność z powodu niewystarczającego ich stosowania oraz zmniejszonej roli w redukcji i kontroli narażenia na infekcję.
