Multidyscyplinarny panel specjalistów ds. ochrony zdrowia, w skład którego weszli także przedstawiciele organizacji pozarządowych i władz państwowych z ponad 100 krajów wydało dziesięć rekomendacji z najwyższym stopniem uzgodnień.
Zdaniem ekspertów, aby uzyskać gotowość na wypadek kolejnej pandemii, należy przyjąć wspólne podejście dla całego społeczeństwa, w tym dla wielu dyscyplin i sektorów, np. biznesu, społeczeństwa obywatelskiego, sektora technologicznego.
Kolejną istotną kwestią jest koordynacja działań między poszczególnymi ministerstwami w celu zapewnienia większej efektywności systemu opieki zdrowotnej, w tym zmniejszenie obciążenia szpitali i wzmocnienie roli podstawowej opieki zdrowotnej. Zdaniem specjalistów, ważna jest również promocja wielosektorowej współpracy mającej na celu przyspieszenie rozwoju nowych terapii, które można zastosować na wszystkich etapach zakażenia COVID-19 (opieka ambulatoryjna, hospitalizacja, długi covid).
Kolejnym zaleceniem jest utrzymanie koncepcji „szczepienia plus” obejmującej masowe szczepienia przeciwko COVID-19. W opinii naukowców rządy, prywatni darczyńcy oraz branża farmaceutyczna powinni skoncentrować się na finansowaniu prac mających na celu opracowanie szczepionek zapewniających długotrwałą ochronę przed wieloma mutacjami SARS-CoV-2.
Zdaniem specjalistów, konieczne jest także wspólne opracowanie komunikatów, które budują i wzmacniają zaufanie do naukowców i przedstawicieli władz odpowiedzialnych za zdrowie publiczne i walkę z pandemią. Bardzo ważne w tym kontekście jest aktywne zwalczanie tzw. fake newsów dotyczące szczepionek. Według naukowców istotne jest dostarczanie precyzyjnych, łatwo dostępnych informacji o pandemii i sposobach reagowania na nią.
W celu niwelowania nierówności pandemicznych, eksperci rekomendują umożliwienie producentom z krajów o niskich i średnich przychodach dostępu do transferu technologii, dzięki której mogliby zaoferować szczepionki i leki wysokiej jakości w przystępnych cenach. Konieczne jest także usunięcie barier ekonomicznych w dostępie do wiarygodnych testów PCR lub antygenowych.
Ważne są także inne środki profilaktyczne, jak również dostęp do optymalnego leczenia i wsparcia finansowego.
„Wyniki panelu wskazują, na co powinniśmy zwrócić uwagę i jak pracować, żeby następnym razem działać skuteczniej. Dotyczy to zarówno ewentualnej groźnej mutacji COVID-19, której pojawienia się nie można wykluczyć, jak i – szerzej – scenariusza reagowania na wybuch każdej pandemii” – powiedział prof. Mariusz Gujski, Dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu WUM, współautor artykułu i uczestnik badania. Milena Motyl
