Wśród czwartkowych zapowiedzi kolejnych kroków, jakie będzie podejmować Ministerstwo Zdrowia i rząd w sprawie zagrożenia epidemicznego, znalazła się również nowelizacja przepisów tak, by zwiększyć bezpieczeństwo zabaw weselnych w dobie pandemii. Zmiany do ustaw miałyby zostać wprowadzone w Senacie. Problem w tym, że jest to niekonstytucyjne.
Janusz Cieszyński, Łukasz Szumowski. Fot. MZ
Wiceminister Janusz Cieszyński poinformował dziennikarzy, że jeśli chodzi o obostrzenia dotyczące wesel i innych tego typu imprez, jedną ze zmian ma być wprowadzenie rejestru. – To dotyczy danych osobowych i wymaga zmiany w ustawie. Będziemy się starać przekonać senatorów, aby wprowadzić to jako ewentualną poprawką do jednej z ustaw o wyjątkowych działaniach przeciw COVID, która ma być procedowana w przyszłym tygodniu na senackiej komisji – powiedział.
Nie ma wątpliwości, że jest to rozwiązanie sprzeczne z przepisami konstytucji – i z orzecznictwem konstytucyjnym. Trybunał Konstytucyjny przed 2015 roku uznawał za niekonstytucyjne zmiany, wprowadzane na etapie prac Senatu, wykraczające poza materię, którą uchwalił Sejm. Na to „utrwalone orzecznictwo konstytucyjne” powoływał się zresztą rok temu prezydent Andrzej Duda, kierując do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie nowelizacji Kodeksu karnego: „Senat może proponować alternatywne rozwiązania tylko w zakresie uchwalonej ustawy, nie zaś w zakresie ustawy nowelizowanej. Instytucja poprawek Senatu nie może być wykorzystywana do niwelowania luk lub błędów przepisów ustaw, które nie zostały uwzględnione w regulacjach przyjmowanych przez Sejm w formie ustawy. Poprawka senacka nie może bowiem dotyczyć spraw, które w ogóle nie były przedmiotem rozpatrzenia przez Sejm.”
Wprowadzanie nowych przepisów na etapie prac Senatu jest sprzeczne z przepisami Konstytucji dotyczącymi inicjatywy ustawodawczej oraz opisującymi proces legislacyjny. - Przekroczenie przez Senat granic poprawek wnoszonych w trybie art. 121 ust. 2 Konstytucji stanowi naruszenie konstytucyjnej zasady legalizmu, która wyklucza domniemywanie kompetencji organów konstytucyjnych – podkreślał prezydent w uzasadnieniu wniosku.
Trybunał Konstytucyjny, który uznał nowelizację Kodeksu karnego za niekonstytucyjną, nie rozpatrywał w ogóle kwestii konstytucyjności poprawek senackich, bo uznał niekonstytucyjny proces uchwalania ustawy w Sejmie (pierwsza część prezydenckiego wniosku) i w tej sytuacji umorzył postępowanie w pozostałych zakresach. Nie ma jednak wątpliwości, że wrzucenie pakietu całkiem nowych rozwiązań w Senacie (nawet, jeśli rządowi udałoby się przekonać izbę wyższą do takiego rozwiązania) byłoby podstawą zaskarżenia ustawy do Trybunału Konstytucyjnego.
