Jak cytować: Chomicki-Bindas P.: Ból okolicy pięty. Med. Prakt., 2018; 11: 105–106
Skróty: GKS – glikokortykosteroid(y)
Czy istnieją ograniczenia dotyczące częstotliwości i liczby miejscowych wstrzyknięć glikokortykosteroidów (GKS) – tzw. blokad – w przypadku nawracającego bólu stopy?
Wstrzyknięcia GKS są dość bezpieczną formą leczenia,
jeśli przestrzega się podstawowych zasad:
należy wiedzieć, co leczymy, lek podawać we właściwy
sposób i w odpowiednie miejsce oraz nie
powtarzać wielokrotnie wstrzyknięć, kiedy się
nie osiąga zadowalającego efektu. Ważne jest, aby
pamiętać, że w przypadku większości patologii podawanie „blokad” powinno być jedynie uzupełnieniem zasadniczego leczenia.
Najbezpieczniej jest podawać GKS pod kontrolą
ultrasonografii, co zmniejsza ryzyko wystąpienia
powikłań miejscowych. Należy zwrócić pacjentowi
uwagę na konieczność ograniczenia intensywnych
aktywności ruchowych przez 2 tygodnie po podaniu
leku. Po wstrzyknięciu efekt przeciwbólowy
powinien się utrzymać co najmniej przez 1–3 miesiące.
Jeśli objawy powrócą, można spróbować ponownie
podać GKS, jednak w przypadku niepowodzenia
po drugiej dawce powinno się zaprzestać
stosowania wstrzyknięć.
Nie wszystkie zaburzenia w obrębie stopy odpowiadają
na miejscowe leczenie GKS. Na dość dobrą
odpowiedź można liczyć na przykład w przypadku
stanu zapalnego błony maziowej stawu skokowego.
Natomiast w leczeniu chorób rozcięgna podeszwowego
lub palucha sztywnego (hallux rigidus)
metoda ta jest mniej skuteczna.
Podając GKS w okolicę rozcięgna podeszwowego,
należy zdawać sobie sprawę m.in. z ryzyka jego
zerwania lub zaniku podścieliska tłuszczowego,
nawet w przypadku jednorazowego podania. Wielokrotne
wstrzyknięcia zwiększają to ryzyko.1-3
Piśmiennictwo:
1. Tatli Y.Z., Kapasi S.: The real risks of steroid injection for plantar fasciitis, with a review of conservative therapies. Curr. Rev. Musculoskelet. Med., 2009; 2: 3–92. Grice J., Marsland D., Smith G., Calder J.: Efficacy of foot and ankle corticosteroid injections. Foot Ankle Int., 2017; 38: 8–13
3. Crawford F., Atkins D., Young P., Edwards J.: Steroid injection for heel pain: evidence of short-term effectiveness. A randomized controlled trial. Rheumatology (Oxford), 1999; 38: 974–977