medycyna praktyczna dla lekarzy
medycyna praktyczna dla lekarzy
Prowadzona przez około 10 lat u chorych ze świeżo rozpoznaną cukrzycą typu 2 intensywna kontrola glikemii rozpoczynana pochodną sulfonylomocznika, insuliną lub metforminą (u osób z masą ciała >120% masy idealnej), w porównaniu ze standardową kontrolą glikemii rozpoczynaną samą dietą, wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka zgonu oraz powikłań mikro- i makroangiopatycznych w obserwacji trwającej około 10 lat po zakończeniu badania z randomizacją.
Prowadzona przez około 9 lat u chorych ze świeżo rozpoznaną cukrzycą i nadciśnieniem tętniczym intensywna kontrola ciśnienia tętniczego, w porównaniu z mniej intensywną kontrolą, nie zmniejsza ryzyka zgonu oraz powikłań mikro- i makroangiopatycznych w okresie około 10-letniej obserwacji po zakończeniu badania z randomizacją (w tym czasie nie było różnicy między grupami pod względem wartości ciśnienia tętniczego), z wyjątkiem zmniejszenia ryzyka choroby tętnic obwodowych.
U ciężko chorych dorosłych przebywających na OIT ścisła kontrola glikemii, w porównaniu ze zwykłą kontrolą glikemii, zwiększa ryzyko hipoglikemii, nie wpływa znamiennie na ryzyko zgonu i ryzyko konieczności dializoterapii, ale zmniejsza ryzyko sepsy (efekt stwierdzony tylko u chorych na pooperacyjnym OIT).
U kobiet z cukrzycą ciążową między 20. a 33. tygodniem ciąży stosowanie metforminy (samej, a w razie nieosiągnięcia docelowej glikemii w połączeniu z insuliną), w porównaniu z samą insulinoterapią, nie zwiększa ryzyka powikłań u noworodka analizowanych łącznie i jest preferowane przez kobiety. Zdaniem autorów badania leczenie cukrzycy ciążowej metforminą jest skuteczne i bezpieczne.
DŚ i DUW skuteczniej zmniejszają masę ciała niż DUT.
Telmisartan nie zmniejszył znamiennie ryzyka powtórnego udaru mózgu, poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych i cukrzycy u chorych po przebytym niedokrwiennym udarze mózgu.
Zastosowanie szczelnych opatrunków z podciśnieniem wytwarzanym za pomocą specjalnego urządzenia w leczeniu owrzodzeń stopy w przebiegu cukrzycy – w porównaniu z użyciem standardowych, wilgotnych opatrunków – wiązało się z większym prawdopodobieństwem zagojenia owrzodzenia i podobnym profilem bezpieczeństwa.
U chorych na cukrzycę typu 2 obciążonych ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych intensywne leczenie hipoglikemizujące oparte na gliklazydzie MR i dodatkowo na innych lekach przeciwcukrzycowych (HbA1c =<6,5%), w porównaniu ze standardowym leczeniem hipoglikemizującym (HbA1c według lokalnych wytycznych), zmniejszyło ryzyko powikłań makro- i mikroangiopatycznych analizowanych łącznie oraz ryzyko powikłań mikroangiopatycznych analizowanych łącznie, głównie dzięki zmniejszeniu ryzyka rozwoju lub pogorszenia nefropatii (głównie poprzez zmniejszenie ryzyka rozwoju makroalbuminurii), oraz zmniejszyło ryzyko wystąpienia mikroalbuminurii, natomiast wiązało się z częstszym występowaniem ciężkiej hipoglikemii.
U chorych na cukrzycę typu 2 ze współistniejącą chorobą sercowo-naczyniową lub obciążonych ryzykiem jej wystąpienia intensywne leczenie hipoglikemizujące (HbA1c <6%), w porównaniu z leczeniem standardowym (HbA1c 7–7,9%), zwiększyło ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny i z przyczyn sercowo-naczyniowych oraz ryzyko hipoglikemii wymagającej interwencji medycznej i hipoglikemii wymagającej jakiejkolwiek pomocy oraz przyrostu masy ciała >10 kg w porównaniu z wartością wyjściową, natomiast zmniejszyło ryzyko zawału serca niezakończonego zgonem i nie wpłynęło istotnie na ryzyko udaru mózgu i ryzyko zastoinowej niewydolności serca.
U kobiet w ciąży hiperglikemia niespełniająca kryteriów rozpoznania cukrzycy wiąże się ze zwiększonym ryzykiem urodzenia dziecka makrosomicznego, wystąpieniem hiperinsulinemii lub hipoglikemii u noworodka, stanu przedrzucawkowego, konieczności wykonania cięcia cesarskiego w pierwszej ciąży oraz urazu okołoporodowego dziecka.
U osób z nadwagą lub otyłością dieta o małym indeksie glikemicznym, w porównaniu z dietami innego rodzaju, skuteczniej powoduje utratę masy ciała i masy tkanki tłuszczowej oraz zmniejszenie stężenia cholesterolu całkowitego i LDL. Nie było danych na temat wpływu diety określonego rodzaju na ryzyko zgonu i jakość życia oraz objawów niepożądanych.
U osób z otyłością orlistat, sibutramina i rimonabant zmniejszają masę ciała tak w całej populacji, jak i u chorych na cukrzycę, natomiast wpływ tych leków na profil czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego jest zróżnicowany.
U chorych na cukrzycę, w przeliczeniu na redukcję stężenia cholesterolu LDL o 1 mmol/l, statyny zmniejszają ryzyko zgonu z przyczyn naczyniowych (na granicy znamienności), poważnego incydentu naczyniowego, poważnego incydentu wieńcowego, rewaskularyzacji wieńcowej i udaru mózgu. Nie obserwowano znamiennego wpływu na ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, zgonu z przyczyn innych niż naczyniowe, zgonu z przyczyn wieńcowych i zgonu z przyczyn naczyniowych innych niż wieńcowe.
U chorych na cukrzycę typu 2 z suboptymalną kontrolą glikemii pomimo stosowania metforminy i pochodnej sulfonylomocznika w maksymalnych tolerowanych dawkach dołączenie szybko działającej insuliny aspart 3 razy dziennie albo mieszanki insulinowej Mix 30/70 2 razy dziennie wiązało się, w porównaniu z zastosowaniem długo działającego analogu detemir, z większą redukcją odsetka HbA1c i ze zwiększeniem odsetka chorych z HbA1c =<6,5%, a jednocześnie z częstszym występowaniem epizodów hipoglikemii oraz większym przyrostem masy ciała, zwłaszcza w grupie chorych przyjmujących insulinę aspart.
U chorych z cukrzycą typu 1 stosowanie insulinoterapii intensywnej, w porównaniu z insulinoterapią konwencjonalną, nie wiązało się z pogorszeniem funkcji poznawczych w okresie 18 lat, pomimo częstszego występowania epizodów ciężkiej hipoglikemii. Gorszy stopień kontroli glikemii (wyrażony większym odsetkiem HbA1c) był związany z mniejszą sprawnością psychomotoryczną i mniejszą szybkością ruchów.
U chorych na cukrzycę typu 2 stosowanie niezależnie od wysokości ciśnienia tętniczego preparatu złożonego peryndoprylu i indapamidu przez średnio 4,3 roku zmniejszyło ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, ryzyko wszystkich zdarzeń wieńcowych, wszystkich zdarzeń nerkowych (w tym także ryzyko wystąpienia mikroalbuminurii) oraz rozpatrywanych łącznie powikłań makro- i mikroangiopatycznych, natomiast nie miało statystycznie istotnego wpływu na częstość rozpatrywanych oddzielnie powikłań makro- i mikroangiopatycznych, poważnych zdarzeń wieńcowych oraz poważnych zdarzeń naczyniowomózgowych.
U osób ze stanami przedcukrzycowymi (IFG lub IGT) rozyglitazon, w porównaniu z placebo, zmniejszył ryzyko wystąpienia cukrzycy oraz zwiększył szansę ustąpienia stanu przedcukrzycowego. Stosowanie rozyglitazonu wiązało się z niewielkim zwiększeniem ryzyka wystąpienia niewydolności serca.
Według autorów przeglądu jego wyniki uzasadniają stosowanie metforminy jako leku pierwszego wyboru u chorych na cukrzycę typu 2 z nadwagą lub otyłością, u których lek ten zmniejsza ryzyko zgonu i powikłań cukrzycy. Metformina wpływa korzystnie na glikemię, do pewnego stopnia także na masę ciała, profil lipidowy osocza, stężenie insuliny we krwi oraz ciśnienie tętnicze rozkurczowe. Autorzy nie znaleźli przekonujących dowodów na przewagę innych leków stosowanych w monoterapii oraz zwrócili uwagę na fakt, że nie ma długoterminowych badań bezpośrednio porównujących efekty metforminy i innych leków przeciwcukrzycowych, takich jak nowe leki z grupy pochodnych sulfonylomocznika, tiazolidynodionu, meglitynidu i inhibitorów alfa-glukozydazy, na klinicznie istotne punkty końcowe.
U osób obciążonych dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym korzyści związane ze stosowaniem przez 4,5 roku ramiprylu, w porównaniu z placebo, utrzymywały się przez dalsze 2,6 roku, kiedy to inhibitor konwertazy angiotensyny (głównie ramipryl) przyjmowało około 70% osób (zarówno tych, którzy wcześniej przyjmowali ramipryl, jak i tych z grupy placebo). Ponadto wśród osób wcześniej przyjmujących ramipryl zmniejszyło się w dalszych obserwacji ryzyko rewaskularyzacji wieńcowej i rozwoju cukrzycy.
Kryteria wyboru badań i słownik podstawowych pojęć
Kryteria wyboru badań i słownik podstawowych pojęć
