Istotny argument przeciw leczeniu antybiotykami stanowi możliwość wystąpienia działań niepożądanych, przede wszystkim reakcji nadwrażliwości i biegunki poantybiotykowej, a także ryzyko selekcji bakterii opornych na antybiotyki. Zgodnie z aktualnym stanowiskiem WHO, każde dziecko w wieku przedszkolnym może przechodzić rocznie około 8–10 epizodów ostrej infekcji układu oddechowego, co oznacza, że w niektórych okresach roku mogą wystąpić 2–3 infekcje miesięcznie. Większość z nich jest wywołana przez wirusy. Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi nakłada na wszystkich lekarzy obowiązek kierowania się racjonalnymi przesłankami w podejmowaniu decyzji o leczeniu antybiotykami.
Stwardnienie rozsiane u dzieci postępuje wolniej, dlatego do ciężkiej niepełnosprawności dochodzi u nich po dłuższym czasie.
Interferon beta jest skuteczny w leczeniu stwardnienia rozsianego dzieci (niezależnie od wieku), szczególnie jeśli jest podany po pierwszym rzucie choroby.
Ryzyko zachorowania na stwardnienie rozsiane jest większe u dzieci, których rodzice palą tytoń, natomiast nie zwiększa się po szczepieniu przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.
W andrenoleukodystrofii przeszczepienie szpiku wykonane we wczesnej fazie choroby skutecznie wydłuża przeżycie dzieci.
Nadmierna ekspresja białek MDR wiąże się z lekoopornością padaczki.
Wystąpienie zespołu Westa w 1. roku życia u dzieci ze stwardnieniem guzowatym powoduje regres rozwoju psychoruchowego u 82% chorych.
Dokonuje się szybki postęp szczególnie w dziedzinie diagnostyki wrodzonej wady serca oraz nowoczesnych metod leczenia, również w warunkach wewnątrzmacicznych.
Opublikowano nowe rekomendacje dotyczące profilaktyki infekcyjnego zapalenia wsierdzia, które w znacznym stopniu ograniczają wskazania do profilaktycznego podania antybiotyku.
Należy zwracać szczególną uwagę na proces przekazywania pacjenta z wadą serca pod opiekę kardiologa zajmującego się dorosłymi.
Wczesną intubację wcześniaka i podanie surfaktantu, a następnie wentylację w systemie nCPAP uważa się za postępowanie bezpieczne i skuteczne.
Zaleca się podanie kobiecie w ciąży przed zagrażającym porodem przedwczesnym 2 dawek 12 mg betametazonu w odstępie 24 godzin. Działanie ochronne rozpoczyna się po 24 godzinach od podania drugiej dawki i utrzymuje się przez tydzień.
Leczenie hipotensji u noworodków należy rozpocząć dopiero wtedy, gdy towarzyszą jej objawy zmniejszonej perfuzji.
Utrzymywanie wysycenia hemoglobiny tlenem <95% i zapobieganie wahaniom tego parametru zmniejsza ryzyko ROP i BPD.
Szczepionka przeciwko grypie skutecznie zapobiega zachorowaniom na tę chorobę u dzieci po ukończeniu 2. roku życia, nie udowodniono jednak jej skuteczności u młodszych dzieci.
Odkrycie bardzo konserwatywnego filogenetycznie białka M2 daje nadzieje na stworzenie uniwersalnej szczepionki przeciwko grypie.
Optymalnym okresem do szczepienia dziewcząt przeciwko HPV jest wiek 11–12 lat, a zatem przed okresem aktywności seksualnej.
Szczepionka przeciw rotawirusom jest bezpieczna i skuteczna u dzieci urodzonych przedwcześnie.
Powszechne szczepienie przeciwko pneumokokom spowodowało zmianę serotypów pneumokoków wywołujących zakażenia, może także prowadzić do zmiany profilu antybiotykooporności.
Nie wykazano różnic w skuteczności doustnej i dożylnej antybiotykoterapii u dzieci z ostrym odmiedniczkowym zapaleniem nerek.
Nie wykazano wyższości postępowania chirurgiczno-zachowawczego nad samą antybiotykoterapią u dzieci z odpływem pęcherzowo-moczowodowym.
Mała urodzeniowa masa ciała stanowi czynnik ryzyka oporności na leczenie zespołu nerczycowego na podłożu zmian minimalnych.
Przedłużenie glikokortykosteroidoterapii do 6 miesięcy wpływa na istotne zmniejszenie częstości nawrotów zespołu nerczycowego.
Samo ograniczenie zawartości białka w diecie nie wystarczy do zahamowania postępu przewlekłej choroby nerek u dzieci.
Autyzm i zespół Aspergera należy rozpoznać w ciągu pierwszych dwóch lat życia dziecka. Wcześnie rozpoczęta intensywna terapia daje szanse na poprawę funkcjonowania dziecka. Rysperydon jest pomocnym lekiem w opiece nad dziećmi z autyzmem.
Dzięki badaniom genetycznym pojawia się szansa na identyfikację pacjentów wymagających odmiennych i skutecznych sposobów leczenia. Należy zweryfikować poglądy na temat uszkadzającego wpływu hipoglikemii i hiperglikemii na OUN u chorych na cukrzycę. Dzieci chore na cukrzycę należy rutynowo kierować na badania przesiewowe w kierunku chorób współistniejących, a następnie starannie monitorować i odpowiednio leczyć.
Szczególne znaczenie w zapobieganiu grypie mają działania przeciwko zachorowaniom sezonowym, w tym ulepszanie metod profilaktyki oraz upowszechnienie ich stosowana. Wyniki próby tuberkulinowej należy interpretować w zależności od sytuacji epidemiologicznej osoby podejrzanej o zakażenie. Szczepienia przeciwko ospie wietrznej, również u dzieci z zaburzeniami odporności, korzystnie wpływają na zmniejszenie częstości występowania półpaśca u dzieci. Na podstawie różnic genetycznych wyodrębniono szczepy paciorkowców wywołujące zapalenie gardła i zapalenia inwazyjne. Różnice polegają na oporności bakterii na fagocytozę oraz wewnątrzkomórkowe zabijanie.
Torakochirurg – decydując się na wykonanie operacji – musi dokładnie oszacować zarówno korzyści, jak i ryzyko związane z interwencją chirurgiczną. Opracowano w tym celu model ryzyka zgonu okołooperacyjnego (Thoracoscore) opierający się na analizie danych ponad 15 000 operowanych pacjentów.
Pomiar aktywności amylazy i lipazy w surowicy pozostaje najczęściej stosowanym badaniem potwierdzającym rozpoznanie ostrego zapalenia trzustki (OZT), niemniej jednak coraz częściej w diagnostyce i prognozowaniu przebiegu tej choroby wykorzystuje się inne biomarkery i mediatory zapalenia.
W ostatnich latach podnosi się znaczenie zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (human papillomavirus 16 – HPV16) w karcynogenezie nowotworów przewodu pokarmowego.
Przeglądając piśmiennictwo z roku 2007 dotyczące chirurgii laparoskopowej, wybraliśmy publikacje poświęcone leczeniu chorób: przełyku i połączenia przełykowo-żołądkowego, żołądka, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, śledziony, przepuklin, niedrożności.
W tym roku przyjęliśmy zasadę omówienia tylko tych publikacji, które przynoszą nową wiedzę w dziedzinie chirurgii dróg żółciowych oraz tych, które odnoszą się do tematu jatrogennych urazów dróg żółciowych, czyli przedmiotu naszego szczególnego zainteresowania.
Przeglądając corocznie piśmiennictwo poświęcone endoskopii przewodu pokarmowego, z perspektywy lekarza można się zachwycać stałym postępem technicznym i jakością uzyskiwanych wyników diagnostyki i leczenia, które staje się coraz mniej inwazyjne. Pozostaje jednak pytanie, w jakim stopniu możemy racjonalnie wykorzystać dostępne narzędzia i czy chory kierowany na badania lub zabiegi endoskopowe odniesie z tego pożytek.
Główne tematy, którym poświęciliśmy uwagę, to: częste choroby proktologiczne (takie jak choroba guzków krwawniczych czy szczelina odbytu); zagadnienia związane z nowoczesną chirurgią jelita grubego (a szczególnie z zabiegami minimalnie inwazyjnymi); problemy rehabilitacji pooperacyjnej chorych oraz zagadnienia z zakresu genomiki i proteomiki. Na zakończenie przedstawimy doniesienia z niezwykle ciekawej dziedziny, jaką jest zastosowanie komórek macierzystych w leczeniu choroby Crohna.
Autor przedstawia wybrane doniesienia z 2007 r. dotyczące m.in.: 1) bezpieczeństwa znieczuleń, 2) stosowania erytropoetyny w intensywnej terapii, 3) pobrania materiału do badań mikrobiologicznych z dróg oddechowych u chorych z zapaleniem płuc wentylowanych mechanicznie, 4) stosowania metyloprednizolonu przed ekstubacją w celu zapobiegania obrzękowi krtani, 5) zapobiegania odcewnikowym zakażeniom krwi na oddziałach intensywnej terapii.
Za jedno z najważniejszych wydarzeń w roku 2007 należałoby uznać opublikowanie dawno oczekiwanych wytycznych dotyczących postępowania w przypadku choroby tętnic obwodowych, tak zwanego TASC II (Transatlantic Inter-Society Consensus). Dokument ten, oparty na uaktualnionych badaniach klinicznych, ukazał się jednocześnie w styczniowych suplementach "Journal of Vascular Surgery" w USA i w "European Journal of Vascular and Endovascular Surgery" w Europie.
Kolejny rok został zdominowany przez badania leków wykorzystywanych w ramach tak zwanej terapii ukierunkowanej molekularnie. Niesłabnące zainteresowanie i nadzieje z nią związane wynikają z charakteru leczenia (celowanego) i ograniczonych działań niepożądanych, pomimo dużego kosztu. Ten rodzaj leczenia zbliża nas do modelu zindywidualizowanej terapii, opartej na czynnikach prognostycznych i predykcji oraz uwzględniającej wydolność narządową chorego.
Tylko około 1/3 genów zlokalizowanych na 21. chromosomie wykazuje efekt dawki, który może być odpowiedzialny za fenotyp zespołu Downa. W przypadku pozostałych genów ich ekspresja ulega kompensacji.