Zainteresowanie autyzmem oraz świadomość jego istnienia zarówno w społeczeństwie, jak i w środowiskach lekarzy wzrosły w ciągu ostatnich kilku lat. Dzięki większej świadomości rodziców dzieci znacznie wcześniej są kierowane do lekarza na konsultację, badane oraz diagnozowane.
Autorzy artykułu w ciekawy i przystępny sposób omawiają wybrane podejścia psychoterapeutyczne, wykorzystywane w jakże problematycznym leczeniu pacjentów z zaburzeniami osobowości.
Przeczytaj komentarz pani prof. Jolanty Rabe-Jabłońskiej.
Technologia rekombinacji genetycznej umożliwiła wytwarzanie wielu białek o zastosowaniu leczniczym. W ostatnich latach wygasła albo aktualnie kończy się ochrona patentowa wielu preparatów biologicznych (np. czynników stymulujących powstawanie kolonii granulocytów, erytropoetyny, interferonów). Z tego powodu opracowano alternatywne wersje dostępnych dotychczas preparatów biologicznych. Te nowe wersje określa się jako biofarmaceutyki naśladowcze (podobne biologiczne produkty lecznicze czyli leki biopodobne [biosimilars, follow-on biologics]). Biofarmaceutyki naśladowcze są nowymi preparatami biologicznymi, "podobnymi" do pierwotnego produktu biotechnologicznego (leku innowacyjnego). Nie są one identyczne z preparatem referencyjnym. Odróżnia je to od chemicznych leków odtwórczych (generycznych), w których substancja czynna jest identyczna z produktem referencyjnym. Ta cecha pociąga za sobą ważne następstwa w odniesieniu do procesu rejestracji biofarmaceutyków naśladowczych oraz prowadzenia leczenia.
Najważniejszym celem immunoterapii z wykorzystaniem szczepionek jest wywołanie odpowiedzi immunologicznej powodującej zniszczenie nowotworu oraz pozostawienie trwałej pamięci immunologicznej, która z kolei zagwarantuje całkowitą remisję i zahamowanie progresji nowotworu. Oczywistymi zaletami szczepionek rakowych są: możliwość oddziaływania ukierunkowanego zarówno na antygeny powierzchniowe, jak i wewnątrzkomórkowe oraz wywołanie silnej odpowiedzi humoralnej i komórkowej, a także możliwość wywołania odpowiedzi długotrwałej. Jej pojawienie się wyeliminuje konieczność wielokrotnego podawania leków i preparatów zapobiegających nawrotowi choroby przez długi czas. W artykule przedstawiono w przejrzysty i usystematyzowany sposób aktualną wiedzę na temat szczepionek przeciwnowotworowych, sposobów ich uzyskania oraz zasady oddziaływania na układ odpornościowy.
Tomografia rezonansu magnetycznego (magnetic resonance imaging – MRI) – ze względu na małą dostępność oraz wysokie koszty badania – nie jest (nie powinna być!) badaniem służącym rozstrzyganiu wątpliwości powstałych w wyniku wykonywania innych badań obrazowych. Jakakolwiek wątpliwość co do charakteru zmiany uwidocznionej w USG lub mammografii powinna być rozstrzygana na drodze przezskórnej biopsji igłowej wykonywanej pod kontrolą jednej z tych metod. Wydaje się także, że badanie to jest wskazane u kobiet z przerzutami w pachowych węzłach chłonnych bez znanego ogniska pierwotnego, u pacjentek z rozległym lub miejscowo zaawansowanym rakiem piersi poddawanych chemioterapii (w celu oceny odpowiedzi na leczenie) oraz u kobiet obciążonych większym ryzykiem zachorowania w ciągu całego życia (ryzyko >20–25%). Trzeba jednak pamiętać, że wiele pytań dotyczących wykorzystania MRI u chorych na raka piersi wciąż pozostaje bez odpowiedzi. W artykule przejrzyście omówiono wskazania i wątpliwości odnoszące się do obrazowania piersi za pomocą MRI.
Pediatrzy obejmują opieką dzieci z rozpoznaną chorobą uwarunkowaną genetycznie lub z podejrzeniem takiej choroby, a także zagrożone rozwojem choroby stwierdzonej u członków rodziny. Oczekuje się, że pediatra pomoże w rozpoznaniu takiej choroby, będzie koordynować długofalową opiekę i odpowie na wszystkie pytania rodziny.
Dziecko, którego matka cierpi na chorobę tarczycy, także może być zagrożone wystąpieniem zaburzeń funkcji tarczycy. Mogą one mieć charakter przemijający lub trwały. Do czynników wpływających na płód i noworodka zalicza się: niedobór jodu, niedoczynność lub nadczynność tarczycy u matki oraz stosowane leki.
W artykule omówiono obecny stan wiedzy na temat raka przewodowego in situ (ductal carcinoma in situ – DCIS). W przejrzysty sposób wyjaśniono przyczyny rosnącej częstości występowania tego nowotworu oraz konsekwencje kliniczne tego zjawiska.
Męczliwość uwarunkowana chorobą nowotworową (MUChN) to odczucie subiektywne, zupełnie różne od powszechnie znanego uczucia zmęczenia. Uważa się, że MUChN jest działaniem niepożądanym związanym z leczeniem operacyjnym, chemioterapią i radioterapią. Częstość jego występowania zwiększa się wraz z progresją choroby, a także może pojawiać się u chorych, którzy zostali wyleczeni. Ocenia się, że MUChN dotyczy 40–90% chorych. Zaleca się, aby w przypadku chorych z umiarkowaną lub ciężką męczliwością przeprowadzać dokładny wywiad oraz badanie kliniczne w celu wykrywania poddających się leczeniu objawów sprzyjających wystąpieniu męczliwości (m.in. niedokrwistości, bólu, bezsenności, niedożywienia, cierpienia emocjonalnego).
W ostatnich latach pojawiło się wiele nowych możliwości wykorzystania związków chemicznych znakowanych radionuklidami w leczeniu celowanym. Wśród nich należy wymienić nowe koncepcje leczenia raka tarczycy za pomocą radioaktywnego jodu, zastosowanie znakowanych radionuklidami monoklonalnych przeciwciał lub specjalnie zaprojektowanych peptydów. W artykule przedstawiono stan obecny i perspektywy rozwoju leczenia celowanego nowotworów hematologicznych i litych z użyciem radionuklidów.