Gastroenterologia – postępy 2006
04.10.2007
prof. dr hab. med. Witold Bartnik
Klinika Gastroenterologii i Hepatologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
Wybrane treści dla pacjenta
-
Gazy jelitowe
Gazy jelitowe są naturalnie obecne w jelitach. Pochodzą z powietrza połykanego podczas posiłków, podczas mówienia, a także jako produkt fermentacji jelitowej, głównie w jelicie grubym. Gromadzeniu się gazów w jelitach sprzyja spożywanie niektórych pokarmów (np. roślin strączkowych, kapusty), a także niektóre choroby, np. zespół rozrostu bakteryjnego (SIBO) lub zespół jelita drażliwego. Leczenie jest zależne od przyczyny, w pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy gazy nie stanowią skutku diety.
-
Celiakia
Celiakia (glutenozależna choroba trzewna) to przewlekła, wielonarządowa choroba o podłożu autoimmunologicznym, w której u osób predysponowanych genetycznie wskutek spożywania glutenu dochodzi do uszkodzenia jelita cienkiego. Objawy celiakii mogą dotyczyć przewodu pokarmowego (bóle brzucha, przewlekła biegunka, wzdęcia), ale także innych narządów. Diagnoza jest stawiana na podstawie badania przeciwciał we krwi oraz wyników badania biopsji jelita. Leczenie celiakii polega na stosowaniu przez całe życie diety bezglutenowej, która powoduje ustąpienie objawów i umożliwia prowadzenie normalnego trybu życia.
-
Choroby towarzyszące cukrzycy typu 1
Wśród chorób towarzyszących cukrzycy typu 1 należy zwrócić uwagę szczególnie na choroby o podłożu autoimmunologicznym, w tym na najczęściej występujące limfocytarne zapalenie tarczycy (do 20–40%) oraz chorobę trzewną – celiakię (do 10%).
-
Szczepienie przeciwko rotawirusom
Na całym świecie, także w Polsce, rotawirus jest najczęstszą – choć nie jedyną – przyczyną zachorowań na ostrą biegunkę o cięższym przebiegu u dzieci do 5. roku życia (odpowiada za większość cięższych biegunek w tym wieku).
-
Dieta o małej zawartości FODMAP (dieta zalecana w zespole jelita drażliwego)
Badania wykazały, że węglowodany łatwo fermentujące, słabo wchłaniane i o wysokim ciśnieniu osmotycznym, do których zalicza się fruktozę, laktozę, fruktany oraz alkohole polihydroksylowe mogą nasilać objawy IBS. Uznaje się więc, że dieta o małej zawartości FODMAP jest skuteczną formą leczenia dietetycznego tej choroby.
-
Biegunki wywołane przez pałeczki Salmonella (salmonellozy)
Wszystkie zakażenia pałeczkami Salmonella zaczynają się od ich spożycia z zanieczyszczonym pokarmem lub wodą. Do zakażenia potrzeba dużej liczby bakterii, dlatego zwiększona podatność na salmonellozy dotyczy osób o zmniejszonej kwasowości soku żołądkowego, z zaburzoną florą bakteryjną jelit po antybiotykach lub z uszkodzoną barierą jelitową.
-
Zgaga: co to jest zgaga, jakie są jej przyczyny
Zgaga jest to uczucie palenia i pieczenia w klatce piersiowej i przełyku, za mostkiem, niekiedy dochodzące aż do gardła. Zgaga jest głównym, typowym objawem choroby refluksowej przełyku. Czasem zgaga może występować sporadycznie po spożyciu określonych pokarmów (np. po alkoholu, kawie, czekoladzie). Leczenie zgagi obejmuje modyfikację stylu życia oraz przyjmowanie leków.
-
Dieta w chorobie refluksowej
W kontrolowaniu objawów refluksowej choroby przełyku istotne znaczenie ma modyfikacja stylu życia i zmiana nawyków żywieniowych. Do czynników zwiększających ryzyko rozwoju tej choroby należą: nadmierna masa ciała, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, stres oraz brak aktywności fizycznej.
-
Mutacje genu BRCA1 i BRCA2 – uwarunkowany genetycznie rak piersi, jajnika, gruczołu krokowego i trzustki
Niektóre nowotwory złośliwe są związane z mutacjami w określonych genach. Wiadomo, że mutacje BRCA1 i BRCA2 zwiększają ryzyko zachorowania na raka piersi, jajnika, gruczołu krokowego i trzustki. Obecnie można wykonać badanie genetyczne pozwalające stwierdzić, czy u danej osoby występuje dana mutacja. O zasadności wykonania takiego badania należy porozmawiać z lekarzem genetykiem. Badanie takie wystarczy wykonać raz w życiu
-
Dieta i suplementacja w chorobie Hashimoto
W odniesieniu do czynników żywieniowych, które mogą odgrywać istotną rolę w inicjacji rozwoju choroby, dowody naukowe wskazują najczęściej na duże spożycie jodu, nadkonsumpcję alkoholu, żywności o wysokim stopniu przetworzenia oraz niedobory selenu, żelaza, cynku, a także witaminy D