SARS-CoV-2 i inne zagrożenia XXI wieku
28.10.2021
prof. dr hab. Krzysztof Pyrć
Pracownia Wirusologii, Małopolskie Centrum Biotechnologii UJ w Krakowie
X Zjazd PTN AIDS 2021
Wybrane treści dla pacjenta
-
SARS (zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej)
Zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej jest zagrażającą życiu chorobą wirusową wywołaną zakażeniem koronawirusem określanym jako wirus SARS. Pierwotnym rezerwuarem wirusa SARS były zwierzęta. Do tej pory nie zidentyfikowano jednoznacznie gatunku zwierzęcia, z którego doszło do transmisji patogenu na populację ludzką.
-
Różyczka u dorosłych
Różyczka występuje tylko u ludzi - źródłem zakażenia jest człowiek chory na różyczkę. Zarażamy się drogą wziewną - przez kontakt z wydzielinami nosogardła osoby zakażonej. Różyczka jest względnie mało zaraźliwa - po kontakcie z chorym zachoruje 10-30% osób podatnych na zachorowanie, przy czym nawet do 50% zakażonych może przebyć różyczkę zupełnie bezobjawowo.
-
Polio
W 2014 roku polio nadal występowało endemicznie w Nigerii, Afganistanie i Pakistanie, a pojedyncze przypadki rejestrowano w Etiopii, Kamerunie, Kenii, Somalii, Syrii i Izraelu. Polio, monitorowane jako porażenie wiotkie, występuje w Polsce sporadycznie jedynie jako choroba przywleczona.
-
Świnka u dorosłych
Świnka jest chorobą występującą tylko u ludzi. Do zakażenia dochodzi drogą wziewną, przez kontakt ze śliną i wydzielinami dróg oddechowych rozpraszanymi przez chorych na świnkę podczas kaszlu i kichania. Niektóre osoby mogą być bezobjawowo zakażone wirusem świnki lub przechodzić chorobę bardzo łagodnie, ale stanowią źródło zakażenia dla innych.
-
Postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia
Postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia jest wirusową chorobą demielinizacyjną ośrodkowego układu nerwowego spowodowaną zakażeniem wirusem JC. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub pokarmową. Zachorowania zwykle objawiają się między 20. a 30. rokiem życia. Pierwotna infekcja jest bezobjawowa. W jej wyniku dochodzi do utajonego (latentnego) zakażenia limfocytów B, szpiku, śledziony i nerek. W stanach zaburzeń odporności następuje reaktywacja wirusa i rozsiew zakażenia w obrębie ośrodkowego układu nerwowego.
-
Mononukleoza zakaźna u dorosłych
Mononukleoza zakaźna jest ostrą chorobą, którą wywołuje pierwotne (pierwsze w życiu) zakażenie wirusem Epsteina i Barr (EBV). Choć mononukleoza zakaźna występuje najczęściej u dzieci, to nastolatki i dorośli stanowią około 1/3 chorych.
-
Zakażenie wirusem opryszczki zwykłej u dorosłych
Wirus opryszczki zwykłej (Herpes simplex virus) ma dwa typy, HSV-1 i HSV-2. Opryszczka na ustach („zimno na ustach”), czyli opryszczka wargowa jest najczęściej zakażeniem nawrotowym wywołanym przez HSV-1. Opryszczkę narządów płciowych z reguły wywołuje drugi typ wirusa, HSV-2.
-
Odra u dorosłych
Jeżeli dorosły uniknął kontaktu z chorobą w dzieciństwie ani nie został zaszczepiony, to może zachorować na odrę niezależnie od wieku. Odra jest chorobą, która występuje tylko u ludzi, źródłem zakażenia jest człowiek chory na odrę. Do zakażenia dochodzi drogą wziewną przez kontakt z wydzielinami dróg oddechowych rozpraszanymi przez chorych podczas kaszlu i kichania.
-
Choroba Nipah
Wirus Nipah to wirus odzwierzęcy, który występuje w Azji Południowo-Wschodniej. Powoduje zapalenie mózgu o ciężkim przebiegu, które często kończy się zgonem. Objawy zapalenia mózgu spowodowanego zakażeniem wirusem Nipah to gorączka, ból głowy, senność, zaburzenia świadomości i śpiączka.
-
Test combo – grypa, COVID-19, RSV
Test combo to test diagnostyczny do samodzielnego wykonania, za pomocą którego można potwierdzić zakażenie wirusami grypy, SARS-CoV-2 (powodującym COVID-19) oraz RSV. Test combo można kupić w aptece za około 20 zł. Najbardziej wiarygodny wynik testu uzyskuje się na początku choroby