Opracowała lek. Iwona Rywczak
W australijskim populacyjnym badaniu kohortowym z retrospektywnym zbieraniem danych oceniono skuteczność rzeczywistą bezkomórkowej szczepionki przeciwko krztuścowi (aP) w zapobieganiu zachorowaniom i hospitalizacjom z powodu krztuśca u dzieci urodzonych w stanie Queensland w latach 1999–2008. W badaniu wykorzystano dane z nadzoru epidemiologicznego, w którym definicję krztuśca oparto na kryteriach laboratoryjnych, klinicznych i epidemiologicznych. W analizowanym okresie zwiększonej zachorowalności na krztusiec (2009 i 2010 r.) w stanie Queensland zgłoszono 1961 zachorowań na krztusiec u dzieci w wieku 1–11 lat oraz 29 hospitalizacji.
Skuteczność szczepienia pierwotnego (3 dawki aP) w zapobieganiu zachorowaniom na krztusiec u dzieci urodzonych w latach 2006–2007 wyniosła odpowiednio 89,4% (95% CI: 82,6–93,5) i 87,0% (95% CI: 77,5–92,5) w 2009 roku, a w 2010 roku odpowiednio 85,4% (95% CI: 77,5–90,6) i 83,5% (95% CI: 73,9–89,5). Podobne wyniki uzyskano, obliczając skuteczność szczepienia pierwotnego w zapobieganiu krztuścowi wymagającemu hospitalizacji u dzieci w wieku 1–3 lat (85,6–87,1%). Natomiast u dzieci w wieku 5–10 lat skuteczność szczepienia podstawowego (4 dawki aP) oraz szczepienia obejmującego dawkę przypominającą (5 dawek aP) w 2009 roku mieściła się w zakresie 71,2–87,7%. W 2010 roku wartości te były mniejsze (34,7–70,3%). Zarówno w 2009, jak i w 2010 roku stwierdzono zmniejszanie się odporności poszczepiennej wraz z upływem czasu od przeprowadzenia szczepienia (p odpowiednio 0,006 i <0,001). W porównaniu z 2009 rokiem, w roku 2010 przeprowadzono więcej badań laboratoryjnych w kierunku krztuśca (szczególnie testów PCR). Może to częściowo tłumaczyć uzyskanie mniejszych wartości skuteczności szczepienia z 2010 roku, w którym identyfikowano zachorowania o łagodniejszym przebiegu.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że szczepienie przeciwko krztuścowi zapewnia dobrą ochronę, lecz jego skuteczność zmniejsza się wraz z upływem czasu od wykonania szczepienia (p. także Czas utrzymywania się ochrony poszczepiennej u niemowląt po pierwszej dawce bezkomórkowej szczepionki przeciwko krztuścowi – przyp. red.).